Юрый Станкевіч: Розніца паміж версіямі

Юрый Станкевіч
Юрый Станкевіч
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	Георгій Харытановіч
Псеўданімы	Юрый Станкевіч
Дата нараджэння	21 студзеня 1949
Месца нараджэння	Барысаў, Мінская вобласць, БССР, СССР;
Дата смерці	22 кастрычніка 2021 (72 гады)
Грамадзянства	Беларусь;
Альма-матар	факультэт журналістыкі БДУ;
Месца працы	Маладосць;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	драматург, пісьменнік, сцэнарыст
Гады творчасці	1988 — 2021
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз беларускіх пісьменнікаў;
Прэміі	Гліняны Вялес (2023)

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Актуальная версія на 22:10, 30 ліпеня 2024

Юрый Станкевіч або Юры Станкевіч, сапраўднае Георгій Васільевіч Харытановіч^[1] (нар. 21 студзеня 1945 ^[2], Барысаў — 22 кастрычніка 2021) — беларускі празаік, драматург, сцэнарыст.

Біяграфія

Нарадзіўся ў Барысаве. Бацька пісьменніка ў 1946 годзе быў рэпрэсаваны па 58-м артыкуле ў Карагандзінскі папраўча-працоўны лагер. Юрый рана кінуў школу і пачаў працаваць. Скончыў факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, працаваў у барысаўскай аб’яднанай газеце. Неўзабаве пераехаў у Мінск. Быў літсупрацоўнікам, загадчыкам аддзела часопіса «Маладосць», загадчыкам аддзела часопіса «Крыніца». З 1990 года — член Саюза беларускіх пісьменнікаў.

Пачаў літаратурную дзейнасць у 1988 годзе. Напісаў некалькі раманаў, шмат аповесцей і апавяданняў, а таксама каля дзясятка п’ес і кінасцэнарыяў.

Памёр 22 кастрычніка 2021 года ў сябе дома. Як паведаміў Леанід Галубовіч, пісьменнік заразіўся COVID-19, яго разам з жонкай забірала хуткая ў бальніцу, але ён адмовіўся ехаць у шпіталь^[3].

Творчасць

Важнейшымі кнігамі Ю. Станкевіча з’яўляюцца «Любіць ноч — права пацукоў» (2000), «Апладненне ёлупа» (2005), «Мільярд удараў» (2008), «П’яўка» (2010). Творы перакладзены на некалькі моў.

У большасці сваіх твораў выяўляе апакаліптычную карціну рэчаіснасці, што чакае чалавецтва ў недалёкай будучыні^[4]. У сваёй творчасці таксама закранае нацыянальную тэматыку. Літаратурны крытык Ірына Шаўлякова адзначае:

Трагічнае светаадчуванне, уласцівае мастацтву fin de siècle, для беларускага літаратара ўзмацняецца стратаю нацыянальнай самасці. Сітуацыя «нацыянальнага чакання» (знікнення, заняпаду, распаду і г.д.), якая абмяркоўваецца ўжо бяз колішняга імпэту, у значнай ступені спрыяе пашырэнню амаль кафкіянскай мадэлі мастацкага асэнсавання рэчаіснасці. Найбольш поўнае і паслядоўнае ўвасабленне гэтая мадэль набывае ў творчасці Юрыя Станкевіча.

Паводле сюжэту рамана «Любіць ноч — права пацукоў» у правінцыйным мястэчку Янаўску, заселеным пераважна расійскамоўнымі вайскоўцамі і ваеннымі пенсіянерамі, раптоўна з’яўляюцца ўцекачы з Усходу. Яны селяцца на ўскрайку, наладжваюць гандаль наркотыкамі і гвалцяць мясцовых дзяўчат. Напужаныя жыхары мястэчка баяцца ўмешвацца. І толькі настаўніца Люба, побач з хатай якой размясціліся бежанцы, спрабуе неяк абараніць сябе і свайго маленькага сына, які нарадзіўся з хваробай Даўна.

Прызнанне

Двойчы намінаваны на літаратурную прэмію «Гліняны Вялес» за раман «Мільярд удараў»^[5] (2008) і раман «П’яўка»^[6] (2010).

У 2013 годзе раман «Шал» увайшоў у шорт-ліст прэміі імя Гедройца.

Пасмяротна ўзнагароджаны прэміяй «Гліняны Вялес»-2023 за агульны ўклад у літаратуру^[7].

Выбраная бібліяграфія

Любіць ноч — права пацукоў: Раман, аповесці, апавяданні. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2000. ISBN 985-02-0342-0

Зноскі

↑ Сяргей Макарэвіч. Культавы ўльтраправы аўтар з Барысава Юрый Станкевіч (нявызн.). Наша Ніва (3 ліпеня 2011).(недаступная спасылка)
↑ Писатель Юрий Станкевич отмечает 70-летие (руск.). Наша Ніва. Праверана 10.09.2016.
↑ Памёр Юрый Станкевіч
↑ Юрый Станкевіч: "Літаратура павінна зазірнуць у космас" (нявызн.). Неаполіс (7 сакавіка 2011).
↑ Валянціна Аксак. Названая пяцёрка намінантаў на літпрэмію “Гліняны Вялес” (нявызн.)(недаступная спасылка). TUT.BY (8 сакавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 12 лютага 2013.
↑ Лаўрэат “Глінянага Вялеса” за 2010 год – Уладзімір Някляеў (нявызн.). ПрайдзіСвет (8 сакавіка 2011).
↑ Новы лаўрэат «Глінянага Вялеса» — Юры Станкевіч. 6.4.2024

Крыніцы

Сяргей Грышкевіч. Несуцяшальны дыягназ, альбо У пошуках страчанай радзімы. Штрыхі да партрэту Юры Станкевіча // Дзеяслоў. — Мінск: 2007. — № 28. Архівавана з першакрыніцы 19 чэрвеня 2013.
«Мільярд удараў». Размова пра кнігу Юрыя Станкевіча // Дзеяслоў. — Мінск: 2008. — № 36. Архівавана з першакрыніцы 20 чэрвеня 2013.

Спасылкі

Афіцыйны сайт пісьменніка Архівавана 9 мая 2011.
Юрый Станкевіч на Беларускай Палічцы

[1] Сяргей Макарэвіч. Культавы ўльтраправы аўтар з Барысава Юрый Станкевіч (нявызн.). Наша Ніва (3 ліпеня 2011).(недаступная спасылка)

[2] Писатель Юрий Станкевич отмечает 70-летие (руск.). Наша Ніва. Праверана 10.09.2016.

[3] Памёр Юрый Станкевіч

[4] Юрый Станкевіч: "Літаратура павінна зазірнуць у космас" (нявызн.). Неаполіс (7 сакавіка 2011).

[5] Валянціна Аксак. Названая пяцёрка намінантаў на літпрэмію “Гліняны Вялес” (нявызн.)(недаступная спасылка). TUT.BY (8 сакавіка 2011). Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 12 лютага 2013.

[6] Лаўрэат “Глінянага Вялеса” за 2010 год – Уладзімір Някляеў (нявызн.). ПрайдзіСвет (8 сакавіка 2011).

[7] Новы лаўрэат «Глінянага Вялеса» — Юры Станкевіч. 6.4.2024

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Радок 2: / Радок 2: @@
 {{Пісьменнік
 | Імя                 = Юрый Станкевіч
-| Арыгінал імя        =
-| Жанчына             =
-| Фота             =
-| Памер               =
-| Подпіс            =
 | Імя пры нараджэнні  = Георгій Харытановіч
 | Псеўданімы          = Юрый Станкевіч
-| Дата нараджэння          =
-| Месца нараджэння   =
-| Дата смерці               =
 | Гады актыўнасці = [[1988]] — [[2021]]
-| Кірунак =
-| Жанр =
-| Дэбют =
-| Значныя творы =
-| Прэміі =
-| Подпіс =
-| Апісанне подпісу =
-| Сайт =
 }}
-'''Юрый Станкевіч''' або '''Юры Станкевіч''', сапраўднае '''Георгій Васільевіч Харытановіч'''<ref>{{Спасылка| аўтар = Сяргей Макарэвіч| прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = 3 ліпеня 2011| url = http://nn.by/index.php?c=ar&i=56693| загаловак = Культавы ўльтраправы аўтар з Барысава Юрый Станкевіч| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = [[Наша ніва (1991)|Наша Ніва]]| дата = 3 ліпеня 2011| мова = | каментар = }}{{Недаступная спасылка}}</ref> (нар. {{ДН|21|01|1945}} <ref>{{cite web |url= http://nn.by/?c=ar&i=142710&lang=ru|title= Писатель Юрий Станкевич отмечает 70-летие|publisher= Наша Ніва|accessdate=10.09.2016 |lang=ru}}</ref>, {{МН|Барысаў||}} — [[22 кастрычніка]] [[2021]]) — беларускі [[празаік]], [[драматург]], [[сцэнарыст]].
+'''Юрый Станкевіч''' або '''Юры Станкевіч''', сапраўднае '''Георгій Васільевіч Харытановіч'''<ref>{{Спасылка| аўтар = Сяргей Макарэвіч| год = 3 ліпеня 2011| url = http://nn.by/index.php?c=ar&i=56693| загаловак = Культавы ўльтраправы аўтар з Барысава Юрый Станкевіч| выдавецтва = [[Наша ніва (1991)|Наша Ніва]]| дата = 3 ліпеня 2011}}{{Недаступная спасылка}}</ref> (нар. {{ДН|21|01|1945}} <ref>{{cite web |url= http://nn.by/?c=ar&i=142710&lang=ru|title= Писатель Юрий Станкевич отмечает 70-летие|publisher= Наша Ніва|access-date=10.09.2016 |lang=ru}}</ref>, {{МН|Барысаў||}} — [[22 кастрычніка]] [[2021]]) — беларускі [[празаік]], [[драматург]], [[сцэнарыст]].
 == Біяграфія ==
-Нарадзіўся ў [[Барысаў|Барысаве]]. Бацька пісьменніка ў 1946 годзе быў рэпрэсаваны па 58-м артыкуле ў Карагандзінскі папраўча-працоўны лагер. Юрый рана кінуў школу і пачаў працаваць. Скончыў факультэт журналістыкі [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта]], працаваў у барысаўскай аб’яднанай газеце. Неўзабаве пераехаў у [[Мінск]]. Быў літсупрацоўнікам, загадчыкам аддзела часопіса «Маладосць», загадчыкам аддзела часопіса «[[Крыніца, часопіс|Крыніца]]». З 1990 года — член [[Саюз беларускіх пісьменнікаў|Саюза беларускіх пісьменнікаў]].
+Нарадзіўся ў [[Барысаў|Барысаве]]. Бацька пісьменніка ў 1946 годзе быў рэпрэсаваны па 58-м артыкуле ў Карагандзінскі папраўча-працоўны лагер. Юрый рана кінуў школу і пачаў працаваць. Скончыў факультэт журналістыкі [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта]], працаваў у барысаўскай аб’яднанай газеце. Неўзабаве пераехаў у [[Мінск]]. Быў літсупрацоўнікам, загадчыкам аддзела часопіса «Маладосць», загадчыкам аддзела часопіса «[[Крыніца (часопіс)|Крыніца]]». З 1990 года — член [[Саюз беларускіх пісьменнікаў|Саюза беларускіх пісьменнікаў]].
 Пачаў літаратурную дзейнасць у 1988 годзе. Напісаў некалькі раманаў, шмат аповесцей і апавяданняў, а таксама каля дзясятка п’ес і кінасцэнарыяў.
@@ Радок 34: / Радок 18: @@
 Важнейшымі кнігамі Ю. Станкевіча з’яўляюцца «Любіць ноч — права пацукоў» (2000), «Апладненне ёлупа» (2005), «Мільярд удараў» (2008), «[[П'яўка, раман|П’яўка]]» (2010). Творы перакладзены на некалькі моў.
-У большасці сваіх твораў выяўляе апакаліптычную карціну рэчаіснасці, што чакае чалавецтва ў недалёкай будучыні<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = 25 жніўня 2008| url = http://ales-insight.blogspot.com/2010/12/blog-post_21.html| загаловак = Юрый Станкевіч: "Літаратура павінна зазірнуць у космас"| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = Неаполіс| дата = 7 сакавіка 2011 | мова = | каментар = }}</ref>. У сваёй творчасці таксама закранае нацыянальную тэматыку. Літаратурны крытык Ірына Шаўлякова адзначае:
+У большасці сваіх твораў выяўляе апакаліптычную карціну рэчаіснасці, што чакае чалавецтва ў недалёкай будучыні<ref>{{Спасылка | год = 25 жніўня 2008| url = http://ales-insight.blogspot.com/2010/12/blog-post_21.html| загаловак = Юрый Станкевіч: "Літаратура павінна зазірнуць у космас"| выдавецтва = Неаполіс| дата = 7 сакавіка 2011 }}</ref>. У сваёй творчасці таксама закранае нацыянальную тэматыку. Літаратурны крытык Ірына Шаўлякова адзначае:
 <blockquote>
 Трагічнае светаадчуванне, уласцівае мастацтву [[fin de siècle]], для беларускага літаратара ўзмацняецца стратаю нацыянальнай самасці. Сітуацыя «нацыянальнага чакання» (знікнення, заняпаду, распаду і г.д.), якая абмяркоўваецца ўжо бяз колішняга імпэту, у значнай ступені спрыяе пашырэнню амаль [[Франц Кафка|кафкіянскай]] мадэлі мастацкага асэнсавання рэчаіснасці. Найбольш поўнае і паслядоўнае ўвасабленне гэтая мадэль набывае ў творчасці Юрыя Станкевіча.
 </blockquote>
+Паводле сюжэту рамана «Любіць ноч — права пацукоў» у правінцыйным мястэчку Янаўску, заселеным пераважна расійскамоўнымі вайскоўцамі і ваеннымі пенсіянерамі, раптоўна з’яўляюцца ўцекачы з Усходу. Яны селяцца на ўскрайку, наладжваюць гандаль наркотыкамі і гвалцяць мясцовых дзяўчат. Напужаныя жыхары мястэчка баяцца ўмешвацца. І толькі настаўніца Люба, побач з хатай якой размясціліся бежанцы, спрабуе неяк абараніць сябе і свайго маленькага сына, які нарадзіўся з [[хвароба Даўна|хваробай Даўна]].
 == Прызнанне ==
-Двойчы намінаваны на літаратурную прэмію «[[Гліняны Вялес]]» за раман «Мільярд удараў»<ref>{{Спасылка| аўтар = Валянціна Аксак| прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = 16 снежня 2008| url = http://news.tut.by/culture/124310.html| загаловак = Названая пяцёрка намінантаў на літпрэмію “Гліняны Вялес”| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = [[TUT.BY]]| дата = 8 сакавіка 2011| мова = | каментар = | title = Архіўная копія| accessdate = 12 лютага 2013| archiveurl = https://web.archive.org/web/20160305015554/http://news.tut.by/culture/124310.html| archivedate = 5 сакавіка 2016| deadurl = yes}}</ref> (2008) і раман «[[П'яўка, раман|П’яўка]]»<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = 01 сакавіка 2011| url = http://prajdzisvet.org/events/549-laureat-hlinianaha-vialiesa-za-2010-hod-uladzimir-niakliajeu.html| загаловак = Лаўрэат “Глінянага Вялеса” за 2010 год – Уладзімір Някляеў| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = [[ПрайдзіСвет]]| дата = 8 сакавіка 2011 | мова = | каментар = }}</ref> (2010).
+Двойчы намінаваны на літаратурную прэмію «[[Гліняны Вялес]]» за раман «Мільярд удараў»<ref>{{Спасылка| аўтар = Валянціна Аксак| год = 16 снежня 2008| url = http://news.tut.by/culture/124310.html| загаловак = Названая пяцёрка намінантаў на літпрэмію “Гліняны Вялес”| выдавецтва = [[TUT.BY]]| дата = 8 сакавіка 2011| title = Архіўная копія| access-date = 12 лютага 2013| archive-url = https://web.archive.org/web/20160305015554/http://news.tut.by/culture/124310.html| archive-date = 5 сакавіка 2016| url-status = dead}}</ref> (2008) і раман «[[П'яўка, раман|П’яўка]]»<ref>{{Спасылка | год = 01 сакавіка 2011| url = http://prajdzisvet.org/events/549-laureat-hlinianaha-vialiesa-za-2010-hod-uladzimir-niakliajeu.html| загаловак = Лаўрэат “Глінянага Вялеса” за 2010 год – Уладзімір Някляеў| выдавецтва = [[ПрайдзіСвет]]| дата = 8 сакавіка 2011 }}</ref> (2010).
 У 2013 годзе раман «Шал» увайшоў у шорт-ліст [[Літаратурная прэмія імя Ежы Гедройца|прэміі імя Гедройца]].
+Пасмяротна ўзнагароджаны прэміяй «Гліняны Вялес»-2023 за агульны ўклад у літаратуру<ref>[https://racyja.com/by/kultura/novy-lauret-hlinjanaha-vjalesa-jury-stankevic/ Новы лаўрэат «Глінянага Вялеса» — Юры Станкевіч]. 6.4.2024</ref>.
-{{Зноскі}}
+== Выбраная бібліяграфія ==
-== Літаратура ==
+* Любіць ноч — права пацукоў: Раман, аповесці, апавяданні. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2000. ISBN 985-02-0342-0
-* {{артыкул|аўтар=Сяргей Грышкевіч.|загаловак=Несуцяшальны дыягназ, альбо У пошуках страчанай радзімы. Штрыхі да партрэту Юры Станкевіча|арыгінал=|спасылка=http://www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/hrysh28?OpenDocument|аўтар выдання=|выданне=[[Дзеяслоў]]|тып=|месца=Мінск|выдавецтва=|год=2007|выпуск=|том=|нумар=28|старонкі=|isbn=}}
-* {{артыкул|аўтар=|загаловак=«Мільярд удараў». Размова пра кнігу Юрыя Станкевіча|арыгінал=|спасылка=http://www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/blic36?OpenDocument|аўтар выдання=|выданне=[[Дзеяслоў]]|тып=|месца=Мінск|выдавецтва=|год=2008|выпуск=|том=|нумар=36|старонкі=|isbn=}}
+== Зноскі ==
+{{крыніцы}}
+== Крыніцы ==
+* {{артыкул|аўтар=Сяргей Грышкевіч.|загаловак=Несуцяшальны дыягназ, альбо У пошуках страчанай радзімы. Штрыхі да партрэту Юры Станкевіча|спасылка=http://www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/hrysh28?OpenDocument|выданне=[[Дзеяслоў]]|месца=Мінск|год=2007|нумар=28|archive-url=https://web.archive.org/web/20130619065838/http://www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/hrysh28?OpenDocument|archive-date=19 чэрвеня 2013}}
+* {{артыкул|загаловак=«Мільярд удараў». Размова пра кнігу Юрыя Станкевіча|спасылка=http://www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/blic36?OpenDocument|выданне=[[Дзеяслоў]]|месца=Мінск|год=2008|нумар=36|archive-url=https://web.archive.org/web/20130620090220/http://www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/blic36?OpenDocument|archive-date=20 чэрвеня 2013}}
 == Спасылкі ==
@@ Радок 54: / Радок 46: @@
 * [http://knihi.com/Jury_Stankievic/ Юрый Станкевіч] на [[Беларуская Палічка|Беларускай Палічцы]]
+{{Прэмія Гліняны Вялес}}
-{{DEFAULTSORT:Станкевіч Юрый}}
 {{Бібліяінфармацыя}}
+{{DEFAULTSORT:Станкевіч Юрый}}
 [[Катэгорыя:Члены Саюза беларускіх пісьменнікаў]]
 [[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]