Карфаген (горад): Розніца паміж версіямі

Карфаген
Краіна	Туніс;
Каардынаты	36°51′09″ пн. ш. 10°19′24″ у. д.HGЯO
Заснаваны	IX стагоддзе да н.э.
Водныя аб’екты	Міжземнае мора
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Актуальная версія на 00:01, 26 сакавіка 2023

Карфаген (фінік. Qart Hadasht, лац.: Carthago, фр.: Carthage) — горад у Тунісе, прыгарад сталіцы краіны. Назва Qart Hadasht (у пунічным запісе без галосных Qrthdst (קרת חדשת)) перакладаецца з фінікійскай мовы як «новы горад».

Гісторыя

Карфагенская дзяржава

Карфаген заснаваны ў 814 годзе да н.э. каланістамі з фінікійскага горада Ціра. Пасля падзення фінікійскага ўплыву Карфаген перападпарадкоўвае сабе былыя фінікійскія калоніі і ператвараецца ў сталіцу найбуйнейшай дзяржавы Заходняга Міжземнамор’я. Да III стагоддзя да н.э. карфагенская дзяржава падпарадкоўвае Паўднёвую Іспанію, Паўночную Афрыку, заходнюю Сіцылію, Сардзінію, Корсіку. Пасля серыі войн супраць Рыма (Пунічныя войны) страціў свае заваяванні і быў разбураны ў 146 годзе да н.э., яго тэрыторыя пераўтворана ў правінцыю Афрыкі.

Рымская эпоха

Юлій Цэзар прапанаваў заснаваць на месцы разбуранага Карфагена рымскую калонію (яна была заснавана пасля яго смерці). Дзякуючы зручнаму размяшчэнню на гандлёвых шляхах горад неўзабаве зноў разросся і стаў сталіцай рымскай правінцыі Афрыкі, якая ўключала зямлі цяперашняга паўночнага Туніса.

Пасля Рыма

Падчас Вялікага перасялення народаў і распаду Заходняй Рымскай імперыі Паўночная Афрыка была захоплена вандаламі і аланамі, якія зрабілі Карфаген сталіцай сваёй дзяржавы. Гэта дзяржава праіснавала да 534 года, калі палкаводцы ўсходнерымскага імператара Юстыніяна I вярнулі афрыканскія землі імперыі. Карфаген стаў сталіцай Карфагенскага экзархата.

Падзенне

Пасля заваявання Паўночнай Афрыкі арабамі новым цэнтрам рэгіёна Іфрыкія стаў заснаваны імі ў 670 годзе горад Кайруан, і Карфаген даволі хутка загас.

↑ archINFORM — 1994. Праверана 6 жніўня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a>

[_b395c21139ac1ab2-1] rchINFORM — 1994. Праверана 6 жніўня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a>

[1]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
+{{НП}}
-[[Image:Ruines de Carthage.jpg|thumb|300px|Рэшткі старажытнарымскай тэрмы Антоніна ў Карфагене.]]
 '''Карфаген''' ([[фінікійская мова|фінік.]] ''Qart Hadasht'', {{lang-la|Carthago}}, {{lang-fr|Carthage}}) — горад у [[Туніс]]е, прыгарад сталіцы краіны. Назва Qart Hadasht (у пунічным запісе без галосных Qrthdst (קרת חדשת)) перакладаецца з [[фінікійская мова|фінікійскай мовы]] як «новы горад».
@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 {{main|Карфаген}}
 [[Выява:Carthage Early ua.JPG|thumb|left|180px|Карфаген у першыя стагоддзі свайго існавання]]
-Карфаген заснаваны ў [[814 да н. э.|814 годзе да н. э.]] [[калонія|каланістамі]] з [[фінікія|фінікійскага]] горада [[горад Цір|Ціра]]. Пасля падзення фінікійскага ўплыву Карфаген перападпарадкоўвае сабе былыя фінікійскія калоніі і ператвараецца ў сталіцу найбуйнейшай дзяржавы Заходняга Міжземнамор'я. Да [[III стагоддзе да н. э.|III стагоддзя да н. э.]] карфагенская дзяржава падпарадкоўвае Паўднёвую [[Іспанія|Іспанію]], Паўночную [[Афрыка|Афрыку]], заходнюю [[Сіцылія|Сіцылію]], [[Сардзінія|Сардзінію]], [[Корсіка|Корсіку]]. Пасля серыі войн супраць [[Старажытны Рым|Рыма]] ([[Пунічныя войны]]) страціў свае заваяванні і быў разбураны ў [[II стагоддзе да н. э.|146 годзе да н. э.]], яго тэрыторыя пераўтворана ў правінцыю Афрыкі.
+Карфаген заснаваны ў [[814 да н.э.|814 годзе да н.э.]] [[калонія|каланістамі]] з [[фінікія|фінікійскага]] горада [[Тыр|Ціра]]. Пасля падзення фінікійскага ўплыву Карфаген перападпарадкоўвае сабе былыя фінікійскія калоніі і ператвараецца ў сталіцу найбуйнейшай дзяржавы Заходняга Міжземнамор’я. Да [[III стагоддзе да н.э.|III стагоддзя да н.э.]] карфагенская дзяржава падпарадкоўвае Паўднёвую [[Іспанія|Іспанію]], Паўночную [[Афрыка|Афрыку]], заходнюю [[Сіцылія|Сіцылію]], [[Сардзінія|Сардзінію]], [[Корсіка|Корсіку]]. Пасля серыі войн супраць [[Старажытны Рым|Рыма]] ([[Пунічныя войны]]) страціў свае заваяванні і быў разбураны ў [[II стагоддзе да н.э.|146 годзе да н.э.]], яго тэрыторыя пераўтворана ў правінцыю Афрыкі.
 === Рымская эпоха ===
 [[Юлій Цэзар]] прапанаваў заснаваць на месцы разбуранага Карфагена рымскую калонію (яна была заснавана пасля яго смерці). Дзякуючы зручнаму размяшчэнню на гандлёвых шляхах горад неўзабаве зноў разросся і стаў сталіцай рымскай правінцыі Афрыкі, якая ўключала зямлі цяперашняга паўночнага Туніса.
+[[Image:Ruines de Carthage.jpg|thumb|300px|left|Рэшткі старажытнарымскай тэрмы Антоніна ў Карфагене.]]
 === Пасля Рыма ===
-Падчас [[Вялікае перасяленне народаў|Вялікага перасялення народаў]] і распаду Заходняй Рымскай імперыі Паўночная Афрыка была захоплена [[вандалы|вандаламі]] і [[аланы|аланамі]], якія зрабілі Карфаген сталіцай сваёй дзяржавы. Гэта дзяржава праіснавала да [[534]] года, калі палкаводцы ўсходнерымскага імператара [[Юсцініян I|Юсцініяна I]] вярнулі афрыканскія землі імперыі. Карфаген стаў сталіцай [[Афрыканскі экзархат|Карфагенскага экзархата]].
+Падчас [[Вялікае перасяленне народаў|Вялікага перасялення народаў]] і распаду Заходняй Рымскай імперыі Паўночная Афрыка была захоплена [[вандалы|вандаламі]] і [[аланы|аланамі]], якія зрабілі Карфаген сталіцай сваёй дзяржавы. Гэта дзяржава праіснавала да [[534]] года, калі палкаводцы ўсходнерымскага імператара [[Юстыніян I|Юстыніяна I]] вярнулі афрыканскія землі імперыі. Карфаген стаў сталіцай [[Афрыканскі экзархат|Карфагенскага экзархата]].
 == Падзенне ==
 Пасля заваявання Паўночнай Афрыкі арабамі новым цэнтрам рэгіёна [[Іфрыкія]] стаў заснаваны імі ў [[670]] годзе горад [[Кайруан]], і Карфаген даволі хутка загас.
+{{Бібліяінфармацыя}}
 {{DEFAULTSORT:Карфаген}}
 [[Катэгорыя:Былыя сталіцы]]
-[[Катэгорыя:Зніклыя гарады Афрыкі]]
+[[Катэгорыя:Колішнія гарады Афрыкі]]
-[[Катэгорыя:Карфаген]]
+[[Катэгорыя:Карфаген (горад)]]
-{{Link FA|nl}}
-[[ang:Cartaina]]
-[[ar:قرطاج]]
-[[arc:ܩܪܬܐܓܘ]]
-[[arz:قرطاجه]]
-[[ast:Cartago]]
-[[az:Karfagen]]
-[[be-x-old:Карфаген]]
-[[bg:Картаген]]
-[[bm:Kartaje]]
-[[bo:ཅ་ཐའེ་ཅི།]]
-[[br:Kartada]]
-[[ca:Cartago]]
-[[cs:Kartágo]]
-[[cy:Carthago]]
-[[da:Karthago]]
-[[de:Karthago]]
-[[el:Καρχηδόνα]]
-[[en:Carthage]]
-[[eo:Kartago]]
-[[es:Cartago]]
-[[et:Kartaago]]
-[[eu:Kartago]]
-[[fa:کارتاژ]]
-[[fi:Karthago]]
-[[fr:Carthage]]
-[[fy:Kartago]]
-[[gl:Cartago]]
-[[he:קרתגו]]
-[[hi:कार्थेज]]
-[[hr:Kartaga]]
-[[hu:Karthágó]]
-[[hy:Կարթագեն]]
-[[id:Kartago]]
-[[io:Kartago]]
-[[is:Karþagó]]
-[[it:Cartagine]]
-[[ja:カルタゴ]]
-[[jv:Kartago]]
-[[ka:კართაგენი]]
-[[ko:카르타고]]
-[[ku:Kartaca]]
-[[la:Karthago]]
-[[lad:Kartago]]
-[[lb:Karthago]]
-[[lt:Kartagina]]
-[[lv:Kartāga]]
-[[mg:Carthage]]
-[[ms:Carthage]]
-[[mt:Kartaġni]]
-[[nds:Karthago]]
-[[nl:Carthago]]
-[[nn:Kartago]]
-[[no:Karthago]]
-[[oc:Cartage]]
-[[pl:Kartagina]]
-[[pt:Cartago]]
-[[ro:Cartagina]]
-[[ru:Карфаген (город)]]
-[[scn:Cartàggini]]
-[[sco:Carthage]]
-[[sh:Kartaga]]
-[[simple:Carthage]]
-[[sk:Kartágo]]
-[[sl:Kartagina]]
-[[sr:Картагина (град)]]
-[[sv:Karthago]]
-[[sw:Karthago]]
-[[th:คาร์เธจ]]
-[[tl:Kartago]]
-[[tr:Kartaca]]
-[[uk:Карфаген]]
-[[ur:قرطاجنہ]]
-[[vec:Cartàxene]]
-[[vi:Carthage]]
-[[zh:迦太基]]
-[[zh-classical:迦太基]]