Прагляд зыходнага тэксту старонкі Медан

{{НП
 |статус                = горад
 |беларуская назва      = Медан
 |арыгінальная назва    = {{lang-id|Medan}}
 |падпарадкаванне       = 
 |краіна                = Інданезія
 |герб                  = Logo Kota Medan (Seal of Medan).svg
 |сцяг                  =
 |шырыня герба          = 
 |шырыня сцяга          = 
  |lat_dir =N |lat_deg =3 |lat_min =40 |lat_sec =
  |lon_dir =E |lon_deg =98 |lon_min =40 |lon_sec =
  |CoordAddon           = type:city(200000)_region:ID
  |CoordScale           = 
 |памер карты краіны    = 350
 |памер карты рэгіёна   = 
 |памер карты раёна     = 
 |від рэгіёна           = Адміністрацыйны падзел Інданезіі{{!}}Рэгіён
 |рэгіён                = Суматра
 |рэгіён у табліцы      =
 |від раёна             = Адміністрацыйны падзел Інданезіі{{!}}Правінцыя
 |раён                  = Паўночная Суматра
 |раён у табліцы        =
 |від абшчыны           = 
 |абшчына               = 
 |абшчына ў табліцы     = 
 |унутранае дзяленне    =
 |від главы             = Мэр
 |глава                 = Бобі Насутыён
 |дата заснавання       = 1590
 |першае згадванне      =
 |ранейшыя імёны        = Кампунг-Медан-Путры
 |статус з              =
 |плошча                = 265,1
 |від вышыні            =
 |вышыня цэнтра НП      =
 |клімат                = [[Экватарыяльны клімат|экватарыяльны]]
 |афіцыйная мова        = 
 |афіцыйная мова-ref    = 
  |насельніцтва         = {{num|2497631}}<ref name="Badan Pusat Statistik 2023">{{ref-id}} Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2023, ''Kota Medan Dalam Angka 2023'' (Katalog-BPS 1102001.1271)</ref>
  |год перапісу         = 2023
  |шчыльнасць           = {{num|9400}}
  |агламерацыя          = {{num|4744323}}<ref>{{ref-id}} {{Cite web |url=http://perkotaan.bpiw.pu.go.id/v2/metropolitan/2 |title=PU-net |website=perkotaan.bpiw.pu.go.id |access-date=31 жніўня 2020 |archive-date=3 жніўня 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200803123136/http://perkotaan.bpiw.pu.go.id/v2/metropolitan/2 |url-status=live }}</ref>
  |нацыянальны склад    = {{plainlist| 
* '''Карэнныя''': [[батакі]] ([[Каро (народ, Інданезія)|каро-батак]])
* '''Большасць''': [[яванцы]], [[Кітайцы Інданезіі|кітайцы]]
* '''Іншыя''': [[ачэхцы]], [[Мінангкабау (народ)|мінангкабау]], [[Малайцы Інданезіі|малайцы]], [[Індыйцы Інданезіі|індыйцы]]}}
  |канфесійны склад     = [[іслам]], [[хрысціянства]], [[будызм]], [[індуізм]], [[канфуцыянства]]
  |этнахаронім          = меданец, меданка, меданцы
 |часавы пояс           = +9
 |DST                   = 
 |тэлефонны код         = (+62) 61
 |паштовыя індэксы      =
 |аўтамабільны код      = BK
 |від ідэнтыфікатара    = 
 |лічбавы ідэнтыфікатар = 
 |катэгорыя ў Commons   = Medan
 |сайт                  = http://www.pemkomedan.go.id/
 |мова сайта            =
 |мова сайта 2          =
}}
'''Медан''' ({{lang-id|Medan}}) — адміністрацыйны цэнтр і найбуйнейшы горад [[Інданезія|інданезійскай]] [[Правінцыі Інданезіі|правінцыі]] [[Паўночная Суматра]], размешчаны на поўначы правінцыі<ref name="Kumar Mishra Avtar Chakraborty 2021 pp. 585–596">{{ref-en}} {{cite book |last1=Kumar |first1=Pankaj |last2=Mishra |first2=Binaya Kumar |last3=Avtar |first3=Ram |last4=Chakraborty |first4=Shamik |title=Global Groundwater |chapter=Quantifying future water environment using numerical simulations: a scenario-based approach for sustainable groundwater management plan in Medan, Indonesia |publisher=Elsevier |year=2021 |doi=10.1016/b978-0-12-818172-0.00043-8 |pages=585–596 |isbn=9780128181720 |s2cid=230551984}}<blockquote>Медан — сталіца правінцыі Паўночная Суматра.{{oq|en|Medan is the capital city of North Sumatra province.}}</blockquote></ref>. Бліжэйшыя [[Малакскі праліў]], буйны [[порт Белаван]] і [[міжнародны аэрапорт Куаланаму]] робяць Медан рэгіянальным і мультыкультурным цэнтрам, які таксама выступае фінансавым асяродкам Суматры і варотамі ў заходнюю частку Інданезіі. Каля 60 % эканомікі Паўночнай Суматры апіраюцца на гандаль, сельскую гаспадарку і перапрацоўчую прамысловасць<ref name="Medan Business">{{ref-en}} {{cite web |title=Medan Business: Top Sectors, Economies, Business Setup |url=https://www.cekindo.com/blog/doing-business-in-medan |date=23 ліпеня 2021 |access-date=12 ліпеня 2022}}</ref>, у тым ліку экспарт з 4 мільёнаў [[акр]]аў плантацый [[Пальмавы алей|пальмавага алею]]. [[Міністэрства планавання нацыянальнага развіцця (Інданезія)|Нацыянальнае агенцтва планавання развіцця]] ўключыла Медан у лік [[Правінцыі Інданезіі#Рэгіёны развіцця|чатырох галоўных гарадоў Інданезіі]], нараўне з [[Джакарта]]й, [[Сурабая]]й і [[Макасар]]ам<ref>{{ref-id}} {{Cite web |url=https://www.bappenas.go.id/files/2713/5227/9312/bag-z-74-75-cek__20090130070903__25.doc |title=26. Z. Irian Jaya |website=bappenas.go.id |type=Word DOC |access-date=16 траўня 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190705115720/https://www.bappenas.go.id/files/2713/5227/9312/bag-z-74-75-cek__20090130070903__25.doc |archive-date=5 ліпеня 2019 |url-status=live}}</ref><ref>{{ref-id}} {{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=MMaqCLchf9UC&pg=PT114 |title=Geografi |isbn=9789797596194 |access-date=19 жніўня 2019 |archive-date=5 жніўня 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200805101052/https://books.google.com/books?id=MMaqCLchf9UC&pg=PT114 |url-status=live }}</ref>.

Паводле перапісу 2020 года, у межах горада Медан пражывала {{num|2435252}} чалавека<ref name="bps2016">{{ref-id}} {{Cite web |url=https://sumut.bps.go.id/dynamictable/2017/10/03/60/jumlah-penduduk-menurut-jenis-kelamin-dan-kabupaten-kota-sumatera-utara-2011-2016.html |title=Jumlah Penduduk menurut Jenis Kelamin dan Kabupaten/Kota Sumatra Utara 2011–2016 |date=3 кастрычніка 2017 |website=Badan Pusat Statistik Provinsi Sumatra Utara |access-date=8 красавіка 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190518051911/https://sumut.bps.go.id/dynamictable/2017/10/03/60/jumlah-penduduk-menurut-jenis-kelamin-dan-kabupaten-kota-sumatera-utara-2011-2016.html |archive-date=18 траўня 2019 |url-status=live}}</ref><ref name="Badan Pusat Statistik 2021">{{ref-id}} Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2021.</ref>; афіцыйная ацэнка колькасці насельніцтва на сярэдзіну 2022 года складала {{num|2494512}} чалавека. З улікам прылеглай [[Гарадская тэрыторыя|гарадской тэрыторыі]] насельніцтва складае больш за 3,4 мільёна чалавек, што робіць яго [[Спіс агламерацый Інданезіі|чацвёртай па велічыні гарадской агламерацыяй у Інданезіі]]<ref name="Demographia">{{ref-en}} {{cite web |title=Demographia World Urban Areas, 14th Annual Edition |url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200207210003/http://www.demographia.com/db-worldua.pdf |archive-date=7 лютага 2020 |date=Красавік 2019 |access-date=9 лютага 2020 |url-status=live}}</ref>. Рэгіянальная агламерацыя Медана, у якую ўваходзяць суседні [[Бінджай]], [[Дэлісерданг (рэгенцтва)|рэгенцтва Дэлісерданг]] і частка [[Каро (рэгенцтва)|рэгенцтва Каро]], з’яўляецца найбуйнейшай агламерацыяй за межамі [[Ява|Явы]]: па дадзеных перапісу 2020 года, у ёй пражывае {{num|4744323}} жыхара<ref name="mebidangro">{{ref-id}} {{Cite web |url=http://perkotaan.bpiw.pu.go.id/n/metropolitan/2 |title=PU-net |access-date=18 траўня 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190518051906/http://perkotaan.bpiw.pu.go.id/n/metropolitan/2 |archive-date=18 траўня 2019 |url-status=live}}</ref>.

Горад быў заснаваны ў месцы зліцця рэк [[Дэлі (рака)|Дэлі]] і Бабура [[Каро (народ, Інданезія)|каронцам]] на імя Гуру Патымпус. Тады паселішча называлася Кампунг-Медан-Путры (''Kampung Medan Putri'') і было часткай [[Дэлійскі султанат (Суматра)|султанату Дэлі]], заснаванага ў 1632 годзе. У канцы ⅩⅨ стагоддзя [[Галандская Ост-Індыя|нідэрландскія каланісты]], якія шукалі новыя плошчы для плантацый, выбралі Медан і Дэлі для заснавання [[Deli Maatschappij|Дэлійскай тытунёвай кампаніі]]. За некалькі гадоў нідэрландскі гандаль тытунёвымі вырабамі ператварыў Медан у эканамічны цэнтр, за што ён атрымаў мянушку ''Het Land Dollar'' («зямля грошай»). [[Дэлійская чыгуначная кампанія (Суматра)|Дэлійская чыгунка]], створаная для дастаўкі [[Тытунь (сыравіна)|тытуню]], [[каўчук]]у, [[Чай|чаю]], [[Лесаматэрыялы|драўніны]], пальмавага алею і [[Цукар|цукру]] з Медана ў порт Белаван для наступнага экспарту па ўсім свеце, садзейнічала далейшаму хуткаму развіццю Медана. Горад спачатку быў сталіцай [[Дзяржава Усходняя Суматра|Дзяржавы Усходняя Суматра]], а затым, у незалежнай Інданезіі, стаў цэнтрам правінцыі Паўночная Суматра.

Афіцыйная дата заснавання Медана — [[1 ліпеня]] [[1590]] года.

== Этымалогія ==
Тэрмін «медан», магчыма, паходзіць ад слова «мадан» ({{lang|btx|ᯔᯑᯉ᯳}}) з мовы [[Батак-каро (мова)|батак-каро]], якое літаральна азначае «ацалёны», «благаславёны» або «ачунялы».<ref name="KB">{{ref-nl}} {{cite book |last= Joustra |first= M. |date= 1907 |title= Karo-Bataksch Woordenboek |trans-title= Karo Batak dictionary |url=https://www.e-hsl.com/sources?sourceID=Joustra+1907 }}</ref> Гэты тэрмін звязаны з гістарычным [[Каро (народ, Інданезія)|каронскім]] дзеячам і заснавальнікам горада па імі Гуру Патымпус (''Guru Patimpus''), які быў вядомы як народны лекар. Найстарэйшыя сведчанні выкарыстання гэтага тэрміна для абазначэння горада адносяцца прыкладна да адрэзка ⅩⅢ–ⅩⅤ стагоддзяў, падчас каронскага праўлення Ару<ref name="AR">{{ref-id}} {{cite book |last1= Pelly |first1=Usman |last2=R. |first2= Ratna |last3=Kardarmadja |first3= M. Sunjata|date= 1984 |title= Sejarah sosial daerah Sumatra Utara, Kotamadya Medan |trans-title= Сацыягісторыя Паўночнай Суматры, муніцыпалітэт Мэдана |location=Indonesia |publisher= [[Ministry of Education, Culture, Research, and Technology|Departemen Pendidikan dan Kebudayaan]]}}</ref>.

Існуе таксама распаўсюджаная гіпотэза, паводле якой «медан» мае [[Малайская мова|малайскае]] паходжанне і літаральна азначае «поле». Тэрмін «медан» ({{lang|ms|مدان}}) на малайскай мове можа быць вытворным ад [[малаялам]]скага {{transl|ml|mythaan-am}} ({{lang|ml|മൈതാനം}}, «поле»), якое з’яўляецца роднасным [[Тамільская мова|тамільскаму]] слову {{transl|ta|maitāṉ-am}} ({{lang|ta|மைதானம்}}, «зямля»)<ref name="MD">{{ref-id}} {{cite book |last= Meuraxa |first= Dada |date= 1973 |title= Sejarah kebudayaan suku-suku di Sumatera Utara |trans-title= Гісторыя культуры плямён Паўночнай Суматры |location= Indonesia |publisher= Sasterawan }}</ref>.

== Гісторыя ==
Медан размешчаны на землях былога {{iw|каралеўства Ару||en|Aru Kingdom}}, заснаванага народам каро і квітнеючага паміж XIII і XVI стагоддзямі<ref name="Archaeology Highlands of Sumatra-Aru">{{ref-en}} {{cite book |title=From Distant Tales: Archaeology and Ethnohistory in the Highlands of Sumatra |editor1=Dominik Bonatz |editor2=John Miksic |editor2-link=John N. Miksic |editor3=J. David Neidel |publisher=Cambridge Scholars Publishing |year=2009 |isbn=978-1-4438-0784-5 |url=https://books.google.com/books?id=MusYBwAAQBAJ&pg=PA110 |access-date=5 кастрычніка 2020 |archive-date=28 снежня 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201228142248/https://books.google.com/books?id=MusYBwAAQBAJ&pg=PA110 |url-status=live}}</ref>. Побач Медана захавалася некалькі археалагічных помнікаў, у тым ліку Ката-Рентанг, партовае паселішча ў наваколлях {{iw|Хампаран-Перак|Хампаран-Перака|en|Hamparan Perak}}<ref name="Kompas-Aru">{{ref-id}} {{cite news |work=Kompas.com |title=Menelusuri Jejak Kerajaan Aru |date=23 жніўня 2008 |author=Juraidi |url=http://entertainment.kompas.com/read/2008/08/23/14084531/menelusuri.jejak.kerajaan.aru |access-date=12 траўня 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170917215211/http://entertainment.kompas.com/read/2008/08/23/14084531/menelusuri.jejak.kerajaan.aru |archive-date=17 верасня 2017 |url-status=live}}</ref>; Ката-Чына, старажытны гандлёвы цэнтр у {{iw|Медан-Марэлан|Медан-Марэлане|en|Medan Marelan}}<ref>{{ref-id}} {{cite web |title=Museum Kota Cina, Situs Awal Perdagangan Penting di Pantai Timur Sumatera Abad XI |date=3 студзеня 2016 |work=SeMedan.com |url=https://www.semedan.com/2016/01/museum-kota-cina-situs-awal-perdagangan-penting-di-pantai-timur-sumatera-abad-xi.html |access-date=12 траўня 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170714092651/https://www.semedan.com/2016/01/museum-kota-cina-situs-awal-perdagangan-penting-di-pantai-timur-sumatera-abad-xi.html |archive-date=14 ліпеня 2017 |url-status=live}}</ref>; і Бентэнг-Путры-Хіджаў, руіны форта ў {{iw|Дэлі-Туа||en|Deli Tua}}<ref name="Oetomo">{{ref-id}} {{cite web |title=Benteng Putri Hijau Berdasarkan Data Sejarah dan Arkeologi |author=Repelita Wahyu Oetomo |date=8 чэрвеня 2014 |url=http://kebudayaan.kemdikbud.go.id/bpcbaceh/2014/06/08/benteng-putri-hijau-berdasarkan-data-sejarah-dan-arkeologis/ |access-date=12 траўня 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170128044042/http://kebudayaan.kemdikbud.go.id/bpcbaceh/2014/06/08/benteng-putri-hijau-berdasarkan-data-sejarah-dan-arkeologis/ |archive-date=28 студзеня 2017 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref>.

У шаснаццатым стагоддзі Гуру Патымпус Сембірынг Пелаві, каронец з рэгенцтва Каро, звярнуўся з вераванняў {{iw|Пемена|пемены|en|Pemena}} ў [[іслам]]. Падчас свайго падарожжа на вучобу ў Датука Ката Бангуна, Гуру Патымпус сустрэў і ажаніўся з дзяўчынай з паселішча Пулабраян. У далейшым, у суправаджэнні сваіх двух сыноў, Калока і Кечыка, сужэнцы заснавалі вёску Медан паміж рэкамі Дэлі і Бабура.

У 1632 годзе [[Ачэхскі султанат]] пад уладай Гоча Пахлавана пашырыўся і ўключыў Медан. Перунггіт стаў пераемнікам свайго бацькі ў 1669 годзе і аб’явіў незалежны [[Дэлійскы султанат (Суматра)|султанат Дэлі]], які ўключыў таксама Медан.

{{Падвойная выява|right|Coat of Arms of Medan (1886?).svg|200|KITLV - 78321 - Kleingrothe, C.J. - Medan - Coolies working in the seed beds on a tobacco plantation of the Amsterdam Deli Company in Medan, Sumatra - circa 1900.tif|230|Герб Медана 1886 года, на якім у якасці [[Гербавыя фігуры|фігуры]] намалявана расліна тытуню.|[[Рабочыя-кулі]] працуюць на градках на тытунёвай плантацыі ў Медане, 1900 г.}}

Пачынаючы з 1860-х гадоў нідэрландскія ўлады пачалі расчышчаць новыя землі для тытунёвых плантацый. Саід Абдула Білсагіх, зяць дэлійскага султана Махмуда Перкаса Алама, пераканаў нідэрландскага гандляра тытунём {{iw|Якаб Нінхёйс|Якаба Нінхёйса|en|Jacob Nienhuys}} перанесці свой бізнэс з Явы ў Дэлі. Нідэрландскія купцы Ван дэр Фальк і Эліёт, а таксама кітайскія браты {{iw|Чжан Цзюэгань||en|Tjong Yong Hian}} і {{iw|Чжан Яосюань||en|Tjong A Fie}}, таксама былі піянерамі тытунёвай прамысловасці ў Дэлі. У 1867 годзе Нінхёйс, Янсэн, Клемен і Крэмер заснавалі кампанію {{iw|Deli Maatschappij|«De Deli Maatschappij»|en|Deli Maatschappij}}; у 1869 годзе яны перанеслі галаўны офіс з Лабухан-Дэлі ў Медан. Гэта зрабіла Медан цэнтрам тытунёвага гандлю, які мацней узрос з адкрыццём [[Суэцкі канал|Суэцкага канала]] ў 1869 годзе.

{{некалькі выяў
 | direction = vertical
 | align = left
 | width = 200
 | header = Medan landmarks in 1925
 | image1 = COLLECTIE TROPENMUSEUM De Sultan van Deli Amaluddin Sani Perkasa Alam Shah tijdens het verlaten van de Grote Moskee op de dag van zijn kroning TMnr 60027930.jpg
 | caption1 = Султан Амалудзін пакідае [[Вялікая мячэць Медана|Вялікую мячэць]] у дзень сваёй каранацыі.
 | image2 = COLLECTIE TROPENMUSEUM Menigte voor het Istana Maimun het paleis van de Sultan van Deli TMnr 60027931.jpg
 | caption2 = Натоўп перад [[Палацам Маймун]].
}}

Султан [[Мамун ар-Рашыд Перкаса Аламія]], які ўладарыў у 1873—1924 гадах, перанёс сталіцу каралеўства ў Медан. У 1888 годзе завяршылася будаўніцтва {{iw|Істана Маймун|палаца Маймун|en|Maimun Palace}}, а ў 1907 годзе — {{iw|Вялікая мячэць Медана|Вялікай мячэці Медана|en|Grand Mosque of Medan}}. У 1898 годзе нідэрландскі прадпрымальнік Айнт Херман дэ Бур пабудаваў {{iw|Гатэль дэ Бур (Медан)|гатэль свайго імя|en|Hotel de Boer}} для размяшчэння еўрапейскіх турыстаў з круізных лайнераў, што пачалі наведваць Медан.

Падчас [[Аперацыя ў Нідэрландскай Ост-Індыі|Нідэрландскай Ост-Індскай аперацыі]] 1942 года (у ходзе [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]]) [[Японская імперыя|японцы]] ўвайшлі ў Медан на роварах і акупавалі горад. Перадача ўлады была хаатычнай, але з дапамогай паліцыі [[кэмпэйтай]] японцы змаглі ўтрымліваць горад да [[Капітуляцыя Японіі|сваёй капітуляцыі]] ў 1945 годзе. Затым Медан перайшоў пад юрысдыкцыю {{iw|Камандаванне Паўднёва-Усходняй Азіі|Камандавання Паўднёва-Усходняй Азіі|en|South East Asia Command}}, якое ўзначальваў брытанскі адмірал лорд [[Луіс Маўнтбатэн]]. Пасля [[Дэкларацыя незалежнасці Інданезіі|абвяшчэння незалежнасці Інданезіі]] 17 жніўня таго ж года Медан стаў часткай новай незалежнай Рэспублікі Інданезія, у самім горадзе пра навіну стала вядома 30 верасня.

[[Файл:The Allied Occupation of Sumatra SE7515.jpg|thumb|right|[[Брытанская Індыя|Брытанскія індыйскія]] салдаты высаджваюцца на Ўсходняй Суматры, каб дапамагчы нідэрландцам супраць японцаў.]]
У кастрычніку войскі саюзнікаў высадзіліся ў гаване Белаван і рушылі на Медан. Наступныя канфлікты паміж саюзнікамі і [[Сухапутныя войскі Інданезіі|інданезійскім войскам]] сталі вядомыя як {{iw|бітва пры Медане||en|Battle of Medan}}<ref>{{ref-en}} {{Citation |last=Reid |first=Anthony |title=The Blood of the People: Revolution & the End of Traditional Rule in Northern Sumatra |publisher=NUS Press |year=2014 |location=Singapore |isbn=978-9971-69-637-5}}</ref><ref>{{ref-en}} {{cite journal |last=Said |first=H. Mohammed |title=What was the Social Revolution of 1946 in East Sumatra |publisher=Cornell University: Indonesia Southeast Asia Program Publications |journal=Indonesia |volume=15 |issue=15 |page=153 |date=Красавік 1973 |doi=10.2307/3350795 |jstor=3350795 |hdl=1813/53556 |url=https://ecommons.cornell.edu/bitstream/handle/1813/53556/INDO_15_0_1107128614_145_186.pdf?sequence=1&isAllowed=y |access-date=9 кастрычніка 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181030170542/https://ecommons.cornell.edu/bitstream/handle/1813/53556/INDO_15_0_1107128614_145_186.pdf?sequence=1&isAllowed=y |archive-date=30 October 2018 |url-status=live |hdl-access=free| issn=0019-7289}}</ref>. Саюзнікі аднавілі кантроль над Меданам у красавіку 1946 года, а ў снежні 1947 года нідэрландцы заснавалі [[Дзяржава Усходняя Суматра|дзяржаву Усходняя Суматра]] са сталіцай у Медане. Яна стала часткай [[Злучаныя Штаты Інданезіі|Злучаных Штатаў Інданезіі]] ў 1949 годзе, якія ператварыліся ва ўнітарную [[Рэспубліка Інданезія|Рэспубліку Інданезія]] ў 1950 годзе<ref>{{ref-en}} {{Cite book |last=Kahin |first=George McTurnan |title=Nationalism and Revolution in Indonesia |publisher=Cornell University Press |year=1970 |isbn=0-8014-9108-8 |url=https://books.google.com/books?id=h4B_AQAACAAJ |pages=225, 461–463 |access-date=9 кастрычніка 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160512053834/https://books.google.com/books?id=h4B_AQAACAAJ |archive-date=12 траўня 2016 |url-status=live}}</ref>.

Медан развіваўся як цэнтр гандлю падчас праўлення Амалудзіна аль-Сані Перкаса Аламсія. Развіццё 1970-х гадоў, асабліва плантацыі пальмавага алею і каўчуку, зрабіла Медан найажыўленейшым горадам за межамі Явы, а [[Трансміграцыйная праграма|праграма перасялення]] прыцягнула мноства [[Яванцы|яванскіх]] і [[Батакі|батакскіх]] мігрантаў (якія сёння складаюць амаль дзве трэці насельніцтва горада).

У траўні 1998 года студэнцкія дэманстрацыі ў Медане, якія доўжыліся некалькі месяцаў наконт [[Азіяцкі фінансавы крызіс 1997 года|азіяцкага фінансавага крызісу 1997 года]], перараслі ў беспарадкі, пасля таго як адзін студэнт быў забіты ў сутыкненні з сіламі бяспекі. На наступны дзень бунтаўшчыкоў стала больш, а многія магазіны і транспартныя сродкі ў дзелавым раёне (у асноўным належалі кітайскім жыхарам) былі спалены і разрабаваны. У выніку была ўведзена каменданцкая гадзіна больш як на два тыдні, пакуль не аднавіўся мір<ref>{{ref-en-US}} {{Cite news |last=Shenon |first=Philip |date=1994-04-24 |title=Rioters Attack Ethnic Chinese In Indonesia |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1994/04/24/world/rioters-attack-ethnic-chinese-in-indonesia.html |access-date=2023-02-22 |issn=0362-4331}}</ref>.

5 верасня 2005 года [[Авіякатастрофа Boeing 737 у Медане|рэйс 091 авіякампаніі Mandala Airlines абрушыўся]] праз хвіліну пасля вылету са старога [[Авіябаза Сувандо|міжнароднага аэрапорта Палонія]] па шляху ў Джакарту. Самалёт урэзаўся ў густанаселены жылы раён уздоўж дарогі ''Djamin Ginting'' у Паданг-Булане. Са 117 пасажыраў і членаў экіпажа на борце выжылі толькі 17, таксама загінула 49 жыхароў на зямлі<ref name="ASN">{{ref-en}} {{cite web|last=Ranter|first=Harro|title=ASN Aircraft accident Boeing 737–230 PK-RIM Medan-Polonia Airport (MES)|url=http://aviation-safety.net/database/record.php?id=20050905-0|website=aviation-safety.net|publisher=[[Aviation Safety Network]]}}</ref>. У выніку ў Дэлісэрдангу быў пабудаваны [[міжнародны аэрапорт Куаланаму]], будаўніцтва якога завяршылася ў 2012 годзе, замяніўшы стары аэрапорт. Пасля перамяшчэння аэрапорта законы аб абмежаванні вышыні ў Медане памякчылі.

== Геаграфія ==
Медан знаходзіцца ў паўночна-ўсходняй частцы вострава [[Суматра]], у правінцыі [[Паўночная Суматра]]. Горад з’яўляецца [[Анклаў|паўанклавам]] у межах рэгенцтва [[Дэлісерданг (рэгенцтва)|Дэлісерданг]], акружаны ёю з трох бакоў і [[Малакскі праліў|Малакскім пралівам]] з поўначы. Натуральная гавань, якая ўтварылася ў месцы ўпадзення рэк Дэлі і Бабура ў праліў, спрыяла развіццю Медана як гандлёвага порта<ref>{{ref-id}} Usman Pelly, Sejarah Kota Madya Medan, 1950—1979; Departemen Pendidikan dan Kebudayaan R.I., Proyek Inventarisasi dan Dokumentasi Sejarah Nasional, Direktorat Sejarah dan Nilai Tradisional, 1985</ref>.

Вышыня Медана розніцца ад 2,5 да 37,5 м над [[Узровень мора|узроўнем мора]]; на поўдні знаходзіцца горны хрыбет [[Барысан]], а у 50–70 км ад горада — вулканы, такія як {{iw|Сібаяк||en|Mount Sibayak}} і [[Сінабунг]].

=== Клімат ===
Згодна з [[Класіфікацыя кліматаў Кёпена|кліматычнай класіфікацыяй Кёпена]], Медан мае [[Экватарыяльны клімат|экватарыяльны клімат вільготных трапічных лясоў]] (''Af'') без істотнага [[Сухі сезон|сухога сезона]]<ref>{{ref-en}} {{cite web |url=http://www.weatherbase.com/weather/weather-summary.php3?s=53069&cityname=Medan%2C+Sumatera+Utara%2C+Indonesia&units= |title=Medan, Indonesia Köppen Climate Classification (Weatherbase) |work=Weatherbase |access-date=4 ліпеня 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150926043430/http://www.weatherbase.com/weather/weather-summary.php3?s=53069&cityname=Medan%2C+Sumatera+Utara%2C+Indonesia&units= |archive-date=26 верасня 2015 |url-status=live}}</ref>. У найбольш сухі месяц (студзень) у сярэднім выпадае каля адной траціны ападкаў, чым у найбольш вільготны месяц (кастрычнік), пры гэтым агульная гадавая колькасць ападкаў складае каля 2200 мм. Сярэдняя тэмпература ў горадзе складае каля 27&nbsp;°C на працягу года.

{{Клімат горада
|Горад_род= Медана (27 м, 1961–1990 гг.)
|Крыніца= World Meteorological Organization<ref name=WMO>{{cite web |url=http://www.worldweather.org/en/city.html?cityId=647 |title=World Weather Information Service–Medan |publisher=World Meteorological Organization |access-date=18 чэрвеня 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150619020416/http://www.worldweather.org/en/city.html?cityId=647 |archive-date=19 чэрвеня 2015 |url-status=live}}</ref>, Worldwide Bioclimatic Classification System (сярэднясутачная і рэкордная t °C)<ref>{{Cite web |url=http://www.globalbioclimatics.org/station/in-polon.htm |title=INDONESIA – POLONIA |last=Worldwide Bioclimatic Classification System |website=www.globalbioclimatics.org |archive-url=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:vC3U_OWCHPAJ:www.globalbioclimatics.org/station/in-polon.htm+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=id |archive-date=15 студзеня 2019 |access-date=20 лютага 2019}}</ref>
| Сту_сяр= 25.5| Сту_сяр_апад= 92
| Лют_сяр= 26.1| Лют_сяр_апад= 115
| Сак_сяр= 26.6| Сак_сяр_апад= 97
| Кра_сяр= 27.2| Кра_сяр_апад= 157
| Май_сяр= 27.2| Май_сяр_апад= 178
| Чэр_сяр= 26.9| Чэр_сяр_апад= 141
| Ліп_сяр= 26.9| Ліп_сяр_апад= 167
| Жні_сяр= 26.9| Жні_сяр_апад= 185
| Вер_сяр= 26.6| Вер_сяр_апад= 263
| Кас_сяр= 26.1| Кас_сяр_апад= 387
| Ліс_сяр= 26.1| Ліс_сяр_апад= 253
| Сне_сяр= 25.8| Сне_сяр_апад= 228
| Год_сяр= 26.5| Год_сяр_апад= 2263
| Сту_сяр_мін= 22.2| Сту_сяр_макс= 31.6
| Лют_сяр_мін= 22.6| Лют_сяр_макс= 32.0
| Сак_сяр_мін= 23.2| Сак_сяр_макс= 32.7
| Кра_сяр_мін= 23.5| Кра_сяр_макс= 32.9
| Май_сяр_мін= 23.3| Май_сяр_макс= 33.4
| Чэр_сяр_мін= 23.6| Чэр_сяр_макс= 33.3
| Ліп_сяр_мін= 23.5| Ліп_сяр_макс= 32.9
| Жні_сяр_мін= 22.8| Жні_сяр_макс= 33.3
| Вер_сяр_мін= 22.2| Вер_сяр_макс= 31.9
| Кас_сяр_мін= 22.6| Кас_сяр_макс= 31.7
| Ліс_сяр_мін= 23.0| Ліс_сяр_макс= 31.0
| Сне_сяр_мін= 22.5| Сне_сяр_макс= 30.9
| Год_сяр_мін= 22.9| Год_сяр_макс= 32.3
|Сту_а_макс= 35|Сту_а_мін= 18.3
|Лют_а_макс= 36.1|Лют_а_мін= 18.3
|Сак_а_макс= 36.1|Сак_а_мін= 18.3
|Кра_а_макс= 37.2|Кра_а_мін= 19.4
|Май_а_макс= 36.1|Май_а_мін= 18.3
|Чэр_а_макс= 37.2|Чэр_а_мін= 17.2
|Ліп_а_макс= 37.2|Ліп_а_мін= 16.1
|Жні_а_макс= 37.2|Жні_а_мін= 18.3
|Вер_а_макс= 36.1|Вер_а_мін= 18.8
|Кас_а_макс= 35|Кас_а_мін= 17.7
|Ліс_а_макс= 35|Ліс_а_мін= 15.5
|Сне_а_макс= 34.4|Сне_а_мін= 18.3
|Год_а_макс= 37.2|Год_а_мін= 15.5
| Сту_вада=
| Лют_вада=
| Сак_вада=
| Кра_вада=
| Май_вада=
| Чэр_вада=
| Ліп_вада=
| Жні_вада=
| Вер_вада=
| Кас_вада=
| Ліс_вада=
| Сне_вада=
| Год_вада=
|}}

== Кіраванне ==
[[Файл:Medan old city hall.jpg|upright|thumb|Былая [[Меданская ратуша]].]]

=== Мэр ===
З 2000 па 2008 год Меданам кіраваў Абдзіла, пакуль яго і віцэ-мэра не злавіла Камісія па выкараненні карупцыі. С’ямсул Арыфін, губернатар правінцыі Паўночная Суматра, прызначыў выконваючым абавязкі мэра Афіфудзіна Лубіса, а пасля адстаўкі таго ў 2009 годзе — Рахудмана Харахапа. Апошні неўзабаве падаў у адстаўку, каб балатавацца на паўнапраўную пасаду мэра ў 2010 годзе, пакінуўшы Арыфіна часова выконваць абавязкі мэра. У 2013 годзе Харахап таксама быў арыштаваны за карупцыю, а выконваючым абавязкі мэра стаў ягоны намеснік Дзулмі Элдзін<ref>{{ref-en}} {{cite web |url=http://koran-indonesia.com/2013/05/kpk-arrests-mandailing-natal-mayor-for-alleged-bribery/ |title=KPK Arrests Mandailing Natal Mayor for Alleged Bribery |archive-url=https://archive.today/20140301140206/http://koran-indonesia.com/2013/05/kpk-arrests-mandailing-natal-mayor-for-alleged-bribery/ |archive-date=1 сакавіка 2014 |url-status=dead}}</ref>.

Дзулмі Элдзін быў абраны мэрам у 2016 годзе<ref>{{ref-en}} {{cite web |url=http://waspada.co.id/wol-news/eldin-akhyar-confirm-their-victory-of-medan-city-election/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20170628185709/http://waspada.co.id/wol-news/eldin-akhyar-confirm-their-victory-of-medan-city-election/ |archive-date=28 чэрвеня 2017 |title=Eldin-Akhyar confirm their victory of Medan city election |url-status=dead}}</ref> і займаў гэтую пасаду да свайго арышту за хабарніцтва ў 2019 годзе. Яго змяніў віцэ-мэр Ак’яр Насутыён, які займаў гэтую пасаду да канца свайго тэрміну ў 2021 годзе.

Цяперашні мэр Медана — Бобі Насутыён, віцэ-мэр — Аўлія Рахман<ref>{{ref-id}} {{Cite web |title=Gubsu Lantik Wali Kota Medan dan Wakil Wali Kota Medan Periode 2021–2024 |url=https://pemkomedan.go.id/artikel-20764-gubsu-lantik-wali-kota-medan-dan-wakil-wali-kota-medan-periode-20212024.html#:~:text=Home-,Gubsu%20Lantik%20Wali%20Kota%20Medan%20dan,Kota%20Medan%20Periode%202021-2024&text=Gubernur%20Sumatera%20Utara,%20Edy%20Rahmayadi,Jumat%20(26/2) |access-date=2022-11-22 |website=pemkomedan.go.id |archive-url=https://web.archive.org/web/20230903203647/https://pemkomedan.go.id/artikel-20764-gubsu-lantik-wali-kota-medan-dan-wakil-wali-kota-medan-periode-20212024.html#:~:text=Home-,Gubsu%20Lantik%20Wali%20Kota%20Medan%20dan,Kota%20Medan%20Periode%202021-2024&text=Gubernur%20Sumatera%20Utara,%20Edy%20Rahmayadi,Jumat%20(26/2) |archive-date=3 верасня 2023 |url-status=dead }}</ref>.

=== Адміністрацыйны падзел ===
Медан падзелены на 21 раён ({{lang-id|kecamatan}}), плошча і колькасць насельніцтва якіх указаны ў табліцы ніжэй па дадзеных перапісаў 2010<ref name="Biro Pusat Statistik 2011">Biro Pusat Statistik, Jakarta, 2011.</ref> і 2020 гадоў<ref name="Badan Pusat Statistik 2021"/>, а таксама афіцыйных адзнак на сярэдзіну 2022 года<ref name="Badan Pusat Statistik 2023" />. У табліцы таксама пазначана колькасць кварталаў ({{lang-id|kelurahan}}) у кожным раёне і іхнія паштовыя індэксы.
[[Файл:Peta Lokasi Kecamatan Kota Medan.svg|thumb|275px|right|Раённы падзел Медана.]]
{|class="sortable wikitable"
|-
! Назва раёна<br />(''kecamatan'')||Назва на<br />[[Інданезійская мова|інданезійскай]]||Плошча<br />ў км² ||Перапіс<br />2010||Перапіс<br />2020||Ацэнка<br />сяр. 2022||К-сць<br />вёсак||Паштовы<br />індэкс
|-
| Медан-Тунтунган ||''Medan Tuntungan'' || align="right" |20,68||align="right"|{{num|80942}}||align="right"|{{num|97249}}||align="right"|{{num|100200}}||align="center"|9||20134-20141
|-
| Медан-Джохар ||''Medan Johor'' || align="right" |14,58||align="right"|{{num|123851}}||align="right"|{{num|151756}}||align="right"|{{num|156957}}||align="center"|6||20142-20146
|-
| Медан-Амплас ||''Medan Amplas'' || align="right" |11,19||align="right"|{{num|113143}}||align="right"|{{num|129726}}||align="right"|{{num|132458}}||align="center"|7||20147-20149,<br />20219 і 20229
|-
| Медан-Дэнаі ||''Medan Denai'' || align="right" |9,05||align="right"|{{num|141395}}||align="right"|{{num|169643}}||align="right"|{{num|174744}}||align="center"|6||20226-20228
|-
| Медан-Арэа ||''Medan Area'' || align="right" |5,52||align="right"|{{num|96544}}||align="right"|{{num|117029}}||align="right"|{{num|120788}}||align="center"|12||20211-20217
|-
| Медан-Кота ||''Medan Kota'' ||align="right"|5,27||align="right"|{{num|72580}}||align="right"|{{num|84666}}||align="right"|{{num|86738}}||align="center"|12||20211-20219
|-
| Медан-Маймун ||''Medan Maimun'' ||align="right"|2,98||align="right"|{{num|39581}}||align="right"|{{num|49231}}||align="right"|{{num|51066}}||align="center"|6||20151-20159
|-
| Медан-Палонія ||''Medan Polonia'' ||align="right"|9,01||align="right"|{{num|52794}}||align="right"|{{num|59915}}||align="right"|{{num|61056}}||align="center"|5||20152-20157
|-
| Медан-Бару ||''Medan Baru'' || align="right" |5,84||align="right"|{{num|39516}}||align="right"|{{num|36522}}||align="right"|{{num|36681}}||align="center"|6||20153-20156
|-
| Медан-Селаянг ||''Medan Selayang'' || align="right" |12,81||align="right"|{{num|98317}}||align="right"|{{num|103176}}||align="right"|{{num|103559}}||align="center"|6||20131-20133
|-
| Медан-Сунггаль ||''Medan Sunggal'' ||align="right"|15,44||align="right"|{{num|112744}}||align="right"|{{num|129063}}||align="right"|{{num|131559}}||align="center"|6||20121-20128
|-
| Медан-Хельвецыя ||''Medan Helvetia'' || align="right" |13,16||align="right"|{{num|144257}}||align="right"|{{num|164910}}||align="right"|{{num|168287}}||align="center"|7||20123-20126
|-
| Медан-Пецісах ||''Medan Petisah'' || align="right" |6,82||align="right"|{{num|61749}}||align="right"|{{num|71844}}||align="right"|{{num|73565}}||align="center"|7||20112-20119
|-
| Медан-Барат ||''Medan Barat'' ||align="right"|5,33||align="right"|{{num|70771}}||align="right"|{{num|88602}}||align="right"|{{num|92021}}||align="center"|6||20111-20117
|-
| Медан-Тымур ||''Medan Timur'' || align="right" |7,76||align="right"|{{num|108633}}||align="right"|{{num|116985}}||align="right"|{{num|118008}}||align="center"|11||20231-20239
|-
| Медан-Перджуанган ||''Medan Perjuangan'' || align="right" |4,09||align="right"|{{num|93328}}||align="right"|{{num|103813}}||align="right"|{{num|105380}}||align="center"|9||20232-20237
|-
| Медан-Тэмбунг ||''Medan Tembung'' || align="right" |7,99||align="right"|{{num|133579}}||align="right"|{{num|146534}}||align="right"|{{num|148346}}||align="center"|7||20221-20225
|-
| Медан-Дэлі ||''Medan Deli'' || align="right" |20,84||align="right"|{{num|166793}}||align="right"|{{num|189321}}||align="right"|{{num|192933}}||align="center"|6||20241-20244
|-
| Медан-Лабухан ||''Medan Labuhan'' ||align="right"|36,67||align="right"|{{num|111173}}||align="right"|{{num|133765}}||align="right"|{{num|137863}}||align="center"|6||20251-20254,<br />20524 і 20525
|-
| Медан-Марэлан ||''Medan Marelan'' ||align="right"|23,82||align="right"|{{num|140414}}||align="right"|{{num|182515}}||align="right"|{{num|190940}}||align="center"|5||20250-20256
|-
| Медан-Кота-Белаван ||''Medan Kota Belawan'' ||align="right"|26,25||align="right"|{{num|95506}}||align="right"|{{num|108987}}||align="right"|{{num|111181}}||align="center"|6||20411-20415
|-
|'''''Усяго''''' || ||align="right"|''265,10''||align="right"|''{{num|2097610}}''||align="right"|''{{num|2435252}}''||align="right"|''{{num|2494512}}''||align="center"|''151''||
|}

Цэнтр горада складаецца з раёнаў Медан-Пеціса, М.-Бару, М.-Палонія, М.-Маймун, М.-Кота і М.-Барат (Заходні Медан). Медан-Лабухан — адзін з найбуйнейшых па плошчы раёнаў (разам з Медан-Белаван і Медан-Марэлан) і размешчаны ў паўночнай частцы горада. Медан-Тунтунган служыць варотамі ў рэгенцтва Каро, М.-Хельвецыя — у горад [[Бінджай]] і Лангкат, а М.-Амплас — у [[Тэбінгтінггі]] і [[Пематангсіянтар]].

== Дэмаграфія ==
Медан — найбуйнейшы горад Інданезіі за межамі [[Ява|Явы]] і чацвёрты па велічыні горад (пасля [[Джакарта|Джакарты]], [[Сурабая|Сурабаі]] і [[Бандунг]]а). Насельніцтва павялічылася больш чым у чатыры разы менш чым за пяцьдзесят гадоў — з {{num|568000}} у 1968 годзе<ref>Ensiklopedi Umum, Penerbitan Jajasan Kanisius, 1973</ref> да 2,1 мільёна ў 2010 годзе. Па стане на 2020 год насельніцтва Медана складала {{num|2435252}} чалавека, а насельніцтва ягонай рэгіянальнай агламерацыі — {{num|4756863}} чалавекі.

{|class="wikitable" style="text-align:right;"
|-
! Адміністрацыйная<br />адзінка
! Плошча<br />ў км²
! Перапіс<br />2010
! Перапіс<br />2020
! Ацэнка<br />сяр. 2022
! Шчыльнасць<br />насельніцтва<br />2022 (/км²)
! Нататкі
|-
|style="text-align:left;"|Медан (горад)
|{{num|279,29}}
|{{num|2097610}}
|{{num|2435252}}
|{{num|2494512}}
|{{num|8932}}
|<ref name=":0">{{cite web|title=Badan Pusat Statistik Provinsi Sumatera Utara|url=http://sumut.bps.go.id/frontend/linkTabelStatis/view/id/499|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161209154742/http://sumut.bps.go.id/frontend/linkTabelStatis/view/id/499|archive-date=9 снежня 2016|access-date=25 лістапада 2016|website=sumut.bps.go.id}}</ref>
|-
|style="text-align:left;"|[[Бінджай]] (горад)
|93,77
|{{num|246154}}
|{{num|291842}}
|{{num|300009}}
|{{num|3199}}
|<ref name=":0" />
|-
|style="text-align:left;"|[[Дэлі-Серданг (рэгенцтва)|Рэгенцтва Дэлі-Серданг]]
|{{num|2581,23}}
|{{num|1790431}}
|{{num|1931441}}
|{{num|1953986}}
|757
|<ref name=":0" />
|-
|style="text-align:left;"|[[Каро (рэгенцтва)|Рэгенцтва Каро]] (часткова)
|{{num|234,96}}
|{{num|86244}}
|{{num|98328}}
|{{num|100378}}
|427
|<ref name=":0" />
|-
|style="text-align:left;"|'''Вялікі Медан'''
|'''{{num|3189,25}}'''
|'''{{num|4220439}}'''
|'''{{num|4756863}}'''
|'''{{num|4848885}}'''
|'''{{num|1520}}'''
|<ref name=":0" />
|}

=== Этнасы і мовы ===
Асноўнымі этнічнымі групамі ў Медане з’яўляюцца [[батакі]] і [[яванцы]], з меншай колькасцю [[Малайцы|малайцаў]], [[Ачэхцы|ачэхцаў]], [[Індыйцы Інданезіі|індыйцаў]], [[Ніасцы|ніасцаў]] і [[Сунданцы|сунданцаў]]<ref name="leo">Leo Suryadinata, Evi Nurvidya Arifin, Aris Ananta, Indonesia’s Population: ethnicity and religion in a changing political landscape, Institute of Southeast Asian Studies, 2003.</ref>.

[[Файл:COLLECTIE TROPENMUSEUM Vrouwen van de diverse bevolkingsgroepen voor het stadhuis in Medan waar ze een bloemenhulde geven aan de vliegers van de eerste commerciële vlucht Holland-Batavia tijdens een tusenlanding TMnr 60046354.jpg|thumb|left|250px|Прадстаўнікі [[Мінангкабау (народ)|мінангкабау]], [[Батакі|батак-каро]], [[Малайцы Інданезіі|малайцаў]], [[Кітайцы Інданезіі|кітайцаў]], [[Яванцы|яванцаў]] і [[Індыйцы Інданезіі|індыйцаў]] святкуюць юбілейны палёт 1924 года кветкамі для пілотаў.]]

{{Bar box
|title=Этнаграфія Медана<ref name="leo" />
|left1=Этнас
|right1=Працэнт
|float=right
|bars=
{{Bar percent|[[Батакі]]|#FFA07A|34.39}}
{{Bar percent|[[Яванцы]]|#800000|33.03}}
{{Bar percent|[[Кітайцы Інданезіі|Кітайцы]]|#f90008|10.65}}
{{Bar percent|[[Мінангкабау (народ)|Мінангкабау]]|#808000|8.60}}
{{Bar percent|[[Малайцы Інданезіі|Малайцы]]|#446600|6.59}}
{{Bar percent|[[Ачэхцы]]|#e6ac00|2.78}}
{{Bar percent|Іншыя|Black|3.96}}
}}
[[Файл:COLLECTIE TROPENMUSEUM Eem kar met warong Medan TMnr 10013836.jpg|thumb|right|Індыйскі, мясцовы малайскі і батакскі прадаўцы ў кітайскім квартале Кесаван, здымак прыкладна 1940-х гадоў.]]

Меданскія батакі з’яўляюцца нашчадкамі протамалайцаў і сёння складаюцца з трох субэтнасаў. Карэнныя жыхары народнасці [[Каро (народ, Інданезія)|каро]] ў асноўным жывуць у паўднёвых частках Медана, уключаючы Паданг-Булан, Медан-Джохор і Тунтунган. У Марындале і Ампласе або ў бліжэйшых гарадскіх цэнтрах, такіх як раён Медан-Перджуанган, жывуць прадстаўнікі народа [[Батак-тоба (народ)|тоба]], якіх нідэрландцы наймалі на свае плантацыі алейных пальмаў. Нарэшце, у Медан-Тэмбунгу ў асноўным пражываюць прадстаўнікі [[Мандалілінг (народ)|мандалілінг]], якія імігравалі ў Медан пасля набыцця Інданезіяй незалежнасці ў пошуках магчымасцяў працаўладкавання. Асноўнымі мовамі, на якіх размаўляюць батакі ў Медане, з’яўляюцца [[Батакскія мовы|батак]] і [[Батак-каро (мова)|каро]].

Вялікая [[Яванцы|яванская]] абшчына ў Медане складаецца пераважна з нашчадкаў людзей, перавезеных з Явы ў ⅩⅨ стагоддзі для працы па кантракце на розных плантацыях [[Паўночная Суматра|Паўночнай Суматры]]. Па большай частцы яны размаўляюць на мясцовым дыялекце [[Яванская мова|яванскай мовы]].

[[Малайцы Інданезіі|Малайцы]] таксама з’яўляюцца ўраджэнцамі Медана і жылі рыбакамі на ўскраінах горада з часоў каралеўства Ару. Пачынаючы з ⅩⅧ стагоддзя, яны пачалі рассяляцца па ўсім горадзе, пры гэтым вялікая колькасць людзей ужо пражывала ў Медан-Маймуне, Кота-Мацуме, Лабухане і Белаване і размаўляла на [[Малайская мова|малайскай мове]].

Іміграцыя з паўднёвага Кітая ў Дэлі пачалася ў ⅩⅥ стагоддзі і паскорылася ў ⅩⅨ і пачатку ⅩⅩ стагоддзяў, калі імігранты шукалі працу плантатарамі і чорнарабочымі-кулі. У Медане пражывае найбольшая [[Кітайцы Інданезіі|кітайская дыяспара]] на Суматры, у асноўным засяроджанае ў цэнтры горада. Большасць кітайцаў у Медане гавораць на {{iw|Меданская хакіенская гаворка|меданскай хакіенскай гаворцы|en|Medan Hokkien}}, але многія таксама гавораць на [[Мандарынскі дыялект|мандарынскім]], [[Чаашаньскі дыялект|чаашаньскім]] або [[Кантонскі дыялект|кантонскім]] дыялектах.

У Медане таксама пражывае значная [[Тамілы Інданезіі|тамільска-інданезійская]] абшчына. [[Кампунг-Мадрас]], ажыўлены раён у цэнтры горада, вядомы як тамільскі раён.

Іміграцыя [[Мінангкабау (народ)|мінангкабау]] ў Медана рэзка вырасла з 1960-х па 1980-я гады, склаўшы 8,6 % насельніцтва горада. Большасць жыхароў мінангкабау ў Медане гавораць на [[Мінангкабау (мова)|мінангкабау]]. Прадстаўнікі народа заснавалі шмат рэстаранаў [[Падангская кухня|падангскай кухні]] па ўсім горадзе<ref>{{ref-id}} Usman Pelly, Urbanisasi dan Adaptasi: Peranan Misi Budaya Minangkabau dan Mandailing, LP3ES, 1994</ref>.

Многія ачэхскія жыхары шукалі прыстанішча ў Медане пасля [[Ачэхскі канфлікт|паўстання ў Ачэху]] ў канцы 1970-х гадоў. Цяпер яны валодаюць некалькімі ачэхскімі локшычнымі (вядомыя як ''Mie aceh'') у раёнах Сеція-Будзі і Сунггал. Большасць гаворыць на [[Ачэхская мова|ачэхскай мове]], таксама распаўсюджана [[гаёнская мова]].

Розныя моўныя супольнасці Медана маюць зносіны на слэнгу, званым меданскім дыялектам (''{{lang|id|Bahasa Medan}}'' або ''{{lang|id|Dialek Medan}}''). Гэты дыялект інданезійскай мовы ўключае запазычанні з розных мясцовых моў, асабліва малайскай.

=== Рэлігія ===
{{bar box
|title=Рэлігія Медана — перапіс 2019 г.<ref>{{ref-id}} {{cite web |url=https://medankota.bps.go.id/publication/2019/08/16/9232053a310c2b5c642e1b3b/kota-medan-dalam-angka-2019.html |title=Sensus Penduduk 2019: Penduduk Menurut Wilayah dan Agama yang Dianut – Kota Medan |date=2019 |website=[[Цэнтральнае статыстычнае агенцтва Інданезіі|Badan Pusat Statistik]] |publisher=Badan Pusat Statistik |access-date=30 сакавіка 2021 |archive-date=17 красавіка 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210417194631/https://medankota.bps.go.id/publication/2019/08/16/9232053a310c2b5c642e1b3b/kota-medan-dalam-angka-2019.html |url-status=live }}</ref>
|titlebar=
|left1=Рэлігія
|right1=Працэнт
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[Іслам]]|Green|65.78}}
{{bar percent|[[Пратэстанцтва]]|Blue|20.14}}
{{bar percent|[[Будызм]]|Yellow|8.65}}
{{Bar percent|[[Каталіцтва]]|Magenta|4.63}}
{{bar percent|[[Індуізм]]|Orange|0.79}}
{{bar percent|Іншае|Gray|0.01}}
}}
Большасць жыхароў Медана — [[мусульмане]], складаючы каля 66 % насельніцтва. Значная [[Хрысціянства|хрысціянская]] дэмаграфічная група (каля 25 % ад агульнай колькасці насельніцтва) уключае [[Каталіцтва|каталікоў]], [[Метадызм|метадыстаў]], [[Лютэранства|лютэран]] і {{iw|Батакская хрысціянская пратэстанцкая царква|батакскую пратэстанцкую царкву|en|Batak Christian Protestant Church}}. [[Будызм|Будысты]] складаюць каля 9 % насельніцтва, ёсць невялікія абшчыны [[Індуізм|індуістаў]], [[Канфуцыянства|канфуцыянцаў]] і [[Сікхізм|сікхаў]]. Некаторыя батакі вызнаюць традыцыйныя вераванні, такія як {{iw|пемена||en|Pemena}} і {{iw|пармалім||en|Parmalim}}.

Найстарэйшым [[Даасізм|даоскім]] храмам Медана з’яўляецца {{iw|храм Гунунг Тымур||en|Gunung Timur Temple}}. У Медане знаходзіцца найбуйнейшы [[будыйскі храм]] у Паўднёва-Усходняй Азіі — {{iw|Маха Віхара Майтрэя||en|Maha Vihara Maitreya}}. Найстарэйшая царква горада, {{iw|Сабор Беззаганнага зачацця Дзевы Марыі (Медан)|Меданскі сабор|en|Immaculate Conception of Mary Cathedral, Medan}}, была пабудавана пад імем ''{{lang|nl|Indische Kerk}}'' («Індыйская царква») сумеснымі намаганнямі нідэрландскай і індыйскай абшчын. {{iw|Храм Шры Марыяман (Медан)|Храм Шры Марыяман|en|Sri Mariamman Temple, Medan}} у раёне Кампунг-Мадрас — найстарэйшы індуісцкі храм горада, пабудаваны прыкладна ў 1881 годзе; ён акружаны больш за сотняй статуй розных божастваў. У 2005 годзе пабудавана [[Царква Прасвятой Дзевы Марыі (Медан)|царква Прасвятой Дзевы Марыі]] (''{{lang|id|Graha Maria Annai Velangkanni}}'') — каталіцкая царква ў інда-[[Імперыя Вялікіх Маголаў|магольскім]] стылі ў гонар [[Аб’яўленне Дзевы Марыі|аб’яўлення Дзевы Марыі]] ў ⅩⅦ стагоддзі ў індыйскім штаце [[Тамілнад]].

У горадзе дзейнічае [[Праваслаўе|праваслаўная]] абшчына Прападобнага Сергія Раданежскага, заснаваная ў 2005 годзе<ref>{{ref-ru}} [https://directory.stinnocentpress.com/viewparish.cgi?Uid=354&lang=ru Община Преподобного Сергия Радонежского, Medan, North Sumatra, Indonesia]</ref>.

<gallery mode="packed" heights="115">
Файл:Al-Osmani Mosque, Medan, Indonesia.jpg|[[Мячэць аль-Асмані (Медан)|Мячэць аль-Асмані]] (іслам)
Файл:GPIB Immanuel Medan.jpg|[[Царква Імануіла (Медан)|Царква Імануіла]] (пратэстанцтва)
Файл:Vihara Maitreya.jpg|[[Маха Віхара Майтрэя]] (будызм)
Файл:Perhimpunan Shri Mariamman (Mariamman Hindu Temple), Medan.jpg|[[Храм Шры Марыяман (Медан)|Храм Шры Марыяман]] (індуізм)
Файл:View Toward Main Hall, Vihara Gunung Timur, Medan, Sumatra.jpg|[[Храм Гунунг Тымур]] (даасізм)
Файл:Graha Maria Annai Velangkanni Medan.jpg|[[Царква Прасвятой Дзевы Марыі (Медан)|Царква Прасвятой Дзевы Марыі]] (каталіцтва)
</gallery>

== Эканоміка ==
[[Файл:Terminal Peti Kemas Belawan (preview).jpg|thumb|250px|Кантэйнерны тэрмінал Белаван]]
Пастановай урада № 28/2008 сталічны рэгіён Медана быў прызнаны нацыянальным стратэгічным рэгіёнам Інданезіі. З’яўляючыся буйным гандлёвым і эканамічным цэнтрам Інданезіі, Медан вырабляе і гандлюе такімі таварамі, як [[карыца]], [[тытунь]], [[чай]], [[кава]], [[каўчук]] і [[пальмавы алей]]. Ён таксама мае ўзрастаючы прадукцыйны сектар, які вырабляе такія тавары, як аўтамабілі, абсталяванне, [[кафля]], [[папера]] і [[цэлюлоза]].

Месцазнаходжанне Медана робіць яго асноўным цэнтрам міжнароднага гандлю на захадзе Інданезіі, экспарт якога ідзе ў Еўропу, [[Паўночная Амерыка|Паўночную Амерыку]] і на [[Блізкі Усход]]. Ягоны гандлёвы і турыстычны бізнес таксама стаў важным для праекта {{iw|Трохвугольнік росту Інданезія–Малайзія–Тайланд|Трохвугольніка росту Інданезія–Малайзія–Тайланд|en|Indonesia–Malaysia–Thailand Growth Triangle}}<ref>{{ref-en}} [https://www.rdi.or.id/storage/files/publication/84.pdf Medan City: Development and Governance under the Decentralisation Era] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20230209123529/https://rdi.or.id/storage/files/publication/84.pdf |date=9 лютага 2023 }}</ref>. Многія транснацыянальныя кампаніі маюць офісы ў горадзе: [[Asian Agri]]<ref>{{ref-id}} {{Cite news|url=https://www.asianagri.com/id/hubungi-kami/|title=Kantor Asian Agri|date=20 красавіка 2020|newspaper=Афіцыйны вэб-сайт Asian Agri|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>, London Sumatra<ref>{{ref-id}} {{Cite news|url=https://www.londonsumatra.com/Contents/company|title=London Sumatra: About Company|date=18 February 2020|newspaper=LONSUM Official Website|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>, [[Musim Mas Group|Musim Mas]]<ref>{{ref-id}} {{Cite news|url=https://www.musimmas.com/contact-us/?lang=id|title=Hubungi Kami – Musim Mas|date=1 студзеня 2022|newspaper=Афіцыйны вэб-сайт Musim Mas |access-date=30 жніўня 2022}}</ref>, [[Philips|Philips Lighting]], Toba Pulp Lestari, [[Marriott International|Marriott]], [[Wilmar International|Wilmar]], [[ABB|ABB Group]] і [[DBS Bank]]. Хуткае развіццё Медана прывяло да росту цэн на жылую нерухомасць<ref>{{ref-en}} {{cite web |url=https://www.oxfordbusinessgroup.com/analysis/transport-infrastructure-key-part-medans-development-plans |title=Transport infrastructure a key part of Medan's development plans |author=Analysis |date=2015 |access-date=9 студзеня 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170110162208/https://www.oxfordbusinessgroup.com/analysis/transport-infrastructure-key-part-medans-development-plans |archive-date=10 студзеня 2017 |url-status=live}}</ref>.

Медан — адзін з найбуйнейшых гандлёвых цэнтраў Інданезіі нараўне з Джакартай, Бандунгам і Сурабаяй. У лік гандлёвых цэнтраў Медана ўваходзяць:
{{columns-list|colwidth=15em|
*Cambridge City Square
*Centre Point
*DeliPark Mall
*Focal Point
*Lippo Plaza Mall
*Manhattan Times Square
* Medan Mall
* Plaza Medan Fair
*Ringroad City Walks
*Sun Plaza
*Thamrin Plaza
}}

== Кухня ==
[[Файл:Kota_Medan_Night_Stroll107A.jpg|thumb|170px|[[Вулічная ежа|Ларкі з ежай]] у Медане.]]
Медан вядомы як «кулінарны рай Інданезіі» дзякуючы разнастайнасці нацыянальных кухняў і вядомым вулічным гандлярам і латочнікам. Сярод вядомых рэстаранаў Медана: ''Nelayan'' ([[халяль]]ныя кітайскія морапрадукты і {{iw|дзімсам||en|Dim sum}}), ''Garuda'' і ''Uda Sayang'' ([[насі-паданг]] і [[гулаі]]), ''Sate Afrizal Amir'' ([[сатэ-паданг]]), ''Cahaya Baru'' ([[чапаці]] і гатаванне ў [[тандыр]]ах), ''OnDo Batak grill'' і ''Tesalonika'' ([[бабі-пангганг]] (свініна на грылі) і [[саксанг]]), ''Jalan Selat Panjang'' і ''Jalan Semarang'' ([[кітайская інданезійская кухня]]), ''Jalan Pagaruyung'' ([[Індыйская кухня|індыйская]] і [[Малайская кухня|малайская]] кухня) і ''Jalan Padan Bulan'' ({{iw|батакская кухня||en|Batak cuisine}}). Сярод іншых важных кулінарных напрамкаў горада ўключаюць ''Merdeka Walk'', адкрытую пляцоўку з мноствам рэстаранаў, і буйны рынак ''Pasar Rame''<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=Medan: Entry Point to North Sumatra |url=http://www.indonesia.travel/en/destination/475/medan |publisher=Indonesia.travel |access-date=19 лістапада 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141026130635/http://www.indonesia.travel/en/destination/475/medan |archive-date=26 кастрычніка 2014}}</ref>.

Мясцовая кухня Медана заснавана на мностве кулінарных традыцый. Далей прадстаўлены адны з найбольш вядомых страў:
* [[Сота (страва)|Сота-Медан]] — гэта пікантнае рагу з разнастайнага мяса, гародніны і [[Какосавае малако|какосавага малака]], звычайна падаецца з рысам і [[перкедэл]]ямі.
* [[Біка-амбон (страва)|Біка-амбон]] («залаты пірог»), папулярны мясцовы пірог, традыцыйна робіцца з пладоў [[Пандан (расліна)|пандана]], але таксама з [[банан]]аў, [[дурыян]]а, сыру або шакаладу.
* [[Бабі-пангганг (страва)|Бабі-пангганг-каро]] — смажаная свініна з [[Крывяное тофу|крывяным тофу]], можа падавацца з соусам [[Самбал (соус)|самбал]], прыгатаваным з мясцовага перцу.
* Доуганьсячжа ({{lang|zh|豆干虾炸}}, Tau Kua He Ci) — мясцовая кітайская разнавіднасць [[Роджак (страва)|роджака]], прыгатаваная са смажаных крэветак, гародніны, тофу і падліўкі [[Перац чылі|чылі]].
* Папулярнымі ў турыстаў з’яўляюцца меданскія рулеты ({{lang|id|Bolu Meranti}}) і сушаныя [[Анчоусы|анчоўсы]].

== Турызм ==

=== Выдатныя мясціны ===
[[Файл:Skewed Front View, Tjong A Fie Mansion, Medan.jpg|thumb|right|Асабняк Чжан Яосюаня]]
У Медане захавалася мноства ўзораў каланіяльнай нідэрландскай архітэктуры. Яркія прыклады ўключаюць старую гарадскую ратушу, {{iw|паштовае аддзяленне Медана||en|Medan Post Office}}, {{iw|Гатэль дэ Бур (Медан)|Гатэль дэ Бур|en|Hotel de Boer}} (таксама вядомы як ''Inna Dharma Deli''), мост Ціці-Гантунг (Titi Gantung), будынак-офіс кампаніі {{iw|Плантанцыйная кампанія Лондан-Суматра|Лонсум|id|Perusahaan Perkebunan London Sumatra Indonesia}}, асабняк Чжан Яосюаня, будынак {{iw|Генеральная асацыяцыя плантатараў каўчуку на ўсходнім узбярэжжы Суматры|A.V.R.O.S.|en|General Association of Rubber Planters on the East Coast of Sumatra}}, будынак Варэнхёйс і воданапорная вежа Ціртанадзі.

Дэлійскі султан (цяпер чыста цырыманіяльны тытул) да гэтага часу жыве ў палацы Маймун, пабудаваным у 1887—1891 гадах. [[Вялікая мячэць Медана]], пабудаваная ў 1906 годзе, была спраектавана ў мараканскім стылі нідэрландскім архітэктарам А. Ё. Дынгемансам<ref>{{ref-en}} {{Cite web |url=http://www.pac-nl.org/downloads/medanurbandevelopmentcp08.pdf |title=Medan Urban development by planters and entrepreneurs |access-date=2 студзеня 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110727161442/http://www.pac-nl.org/downloads/medanurbandevelopmentcp08.pdf |archive-date=27 ліпеня 2011 |url-status=live}}</ref>.

=== Тэматычныя паркі ===
Сярод турыстычных славутасцяў Медана ёсць некалькі паркаў забаў і [[аквапарк]]аў:
* ''HillPark GreenHill City'' — адносна новы парк забаў у гадзіне язды ад Медана<ref>{{ref-en}} {{cite web |date=2008-06-10 |title=HillPark Theme Park GreenHill Sibolangit Review |url=http://www.medanku.com/hillpark-greenhill-sibolangit-review/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140812205547/http://www.medanku.com/hillpark-greenhill-sibolangit-review/ |archive-date=12 жніўня 2014 |access-date=19 лістапада 2014 |website=Medanku}}</ref>.
* ''Pantai Cermin Themepark'' — аквапарк, размешчаны на пляжы Чэрмін, раён Серданг-Бедагай.
* ''Wonder Water World'' — аквапарк у самым Медане, размешчаны ў цэнтральным дзелавым раёне Палонія.
* ''Hairos Water Park'' — аквапарк, размешчаны недалёка ад Медана ў Дэлі-Сердангу.

=== Музеі ===
[[Файл:Museum Negeri Sumatera Utara Medan.jpg|thumb|right|250px|Музей Паўночнай Суматры]]
{{iw|Музей Паўночнай Суматры||en|North Sumatra Museum}} — размешчаны на поўдзень ад цэнтра горада, быў афіцыйна адкрыты ў красавіку 1982 года міністрам адукацыі і культуры Дааедам Ёсефам. У аснове калекцыі музея ляжаць артэфакты этнічных груп Паўночнай Суматры.

Музей Букіт-Барысан ({{lang|en|''Bukit Barisan Museum''}}) — ваенны музей, адкрыты брыгадным генералам Леа Лапулісай 21 чэрвеня 1971 года. У музеі, размешчаным па адрасе ''Jalan H. Zainul Arifin, 8'', захоўваецца шэраг гістарычных відаў зброі, якія выкарыстоўваліся падчас {{iw|Рэвалюцыйны ўрад Рэспублікі Інданезіі|паўстання 1958 года на Паўночнай Суматры|en|Revolutionary Government of the Republic of Indonesia}}, а таксама прадстаўлены карціны, якія паказваюць паўстанне супраць Нідэрландаў<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=North Sumatra Museum |url=http://www.indonesia-tourism.com/north-sumatra/north_sumatra_museum.html |publisher=Indonesia Tourism |access-date=19 лістапада 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150110123948/http://www.indonesia-tourism.com/north-sumatra/north_sumatra_museum.html |archive-date=10 студзеня 2015}}</ref>.

Міжнародны музей і галерэя дзікай прыроды Рахмат ({{lang|en|''Rahmat International Wildlife Museum & Gallery''}}) — выбітная калекцыя [[Таксідэрмія|таксідэрміі]], якая адкрылася ў 1999 годзе. Ён размешчаны на вуліцы ''Jalan Letjen S. Parman, 309''<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=A glimpse of wildlife in Medan museum |url=http://www.thejakartapost.com/news/2011/03/30/a-glimpse-wildlife-medan-museum.html |work=[[The Jakarta Post]] |first=Apriadi |last=Gunawan |access-date=8 верасня 2015 |date=30 сакавіка 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305072908/http://www.thejakartapost.com/news/2011/03/30/a-glimpse-wildlife-medan-museum.html |archive-date=5 сакавіка 2016}}</ref>.

== Транспорт ==

=== Аэрапорт ===
{{main|Міжнародны аэрапорт Куаланаму}}
[[Файл:KNO Medan apron.JPG|left|thumb|Міжнародны аэрапорт Куаланаму]]
Міжнародны аэрапорт Куаланаму адкрыўся 25 ліпеня 2013 года ў якасці замены аэрапорта Палонія. Размешчаны ў 39 км ад цэнтра горада Медан, гэта першы аэрапорт Інданезіі, які мае прамыя чыгуначныя зносіны з горадам. Аэрапорт мае пасажырскі тэрмінал плошчай {{num|224298}} м² і абслугоўвае кампаніі [[Garuda Indonesia]], [[Indonesia AirAsia]], [[Lion Air]], [[Susi Air]] і [[Wings Air]]<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=All systems go for Medan |url=http://www.ttgmice.com/index.php/magazine/?ID=5650&term_id=&issues=177 |archive-url=https://archive.today/20130205054213/http://www.ttgmice.com/index.php/magazine/?ID=5650&term_id=&issues=177 |url-status=dead |archive-date=5 лютага 2013 |publisher=TTGmice |access-date=11 снежня 2012}}</ref>, якія здзяйсняюць прамыя ўнутраныя рэйсы ў многія буйныя гарады Суматры, а таксама міжнародныя пералёты праз востраў Ява ў розныя месцы за мяжой, уключаючы [[Малайзія|Малайзію]], [[Сінгапур]], [[Тайланд]], [[Саудаўская Аравія|Саудаўскую Аравію]] і [[Шры-Ланка|Шры-Ланку]].

=== Марскі порт ===
[[Файл:Terminal Penumpang Bandar Deli (preview).jpg|thumb|right|250px|Тэрмінал ''Bandar Deli'' ў Белаване.]]
Порт Белаван размешчаны на паўночна-ўсходнім узбярэжжы Суматры, за 19 км на поўнач ад Медана, да яго можна дабрацца па чыгунцы праз канал на поўдзень ад вострава<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=Belawan |url=https://www.britannica.com/EBchecked/topic/59159/Belawan |publisher=britannica |access-date=19 лістапада 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141129104853/https://www.britannica.com/EBchecked/topic/59159/Belawan |archive-date=29 лістапада 2014 |url-status=live}}</ref>. Першапачаткова пабудаваная ў 1890 годзе для экспарту тытунёвых вырабаў у Еўропу, гавань была пашырана ў 1907 годзе за кошт новага ўчастка з улікам запытаў кітайскіх і мясцовых гандляроў.

Рост плантацый каўчуку і пальмавага алею на поўначы Суматры ў пачатку ⅩⅩ стагоддзя прынёс у порт новае будаўніцтва. Некалькі буйных прычалаў былі пабудаваны ў 1920-х гадах, а да 1938 года порт апрацоўваў найбольшую вартасць грузаў ва ўсёй Нідэрландскай Ост-Індыі. Аб’ёмы гандлю істотна ўпалі пасля здабыцця Інданезіяй незалежнасці, але ў сярэдзіне 1960-х гадоў зноў дасягнулі ўзроўню да атрымання суверэнітэту. У выніку буйной рэструктурызацыі ў 1985 годзе быў пабудаваны кантэйнерны тэрмінал; ён амаль адразу ж ахапіў каля адной пятай кантэйнернага экспарту Інданезіі. Асноўныя экспартуемыя тавары ўключаюць каўчук, пальмавы алей, чай і кава<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=Port of Medan/Belawan |url=http://seaport.homestead.com/files/belawan.html |publisher=seaport.homestad |access-date=19 лістапада 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150520204902/http://seaport.homestead.com/files/belawan.html |archive-date=20 траўня 2015 |url-status=live}}</ref>.

У цяперашнім порце ёсць два тэрміналы. Першы, які абслугоўвае пасажыраў, прапануе паромныя перавозкі ў такія гарады, як Пенанг, [[Лангкаві]], [[Батам]], Джакарту і Сурабаю. Другі, міжнародны кантэйнерны тэрмінал Белаван, выкарыстоўваецца для экспартных і імпартных паслуг і з’яўляецца адным з найбуйнейшых партоў суднаходнай галіны ў Інданезіі.

=== Дарогі ===
Асноўныя дарогі праз Медана ўключаюць [[Транссуматранская магістраль|Транссуматранскую магістраль]] і платную дарогу Бельмера. Іншыя платныя дарогі звязваюць горад з аэрапортам, Бінджаем і Тэбінгтынггі.

=== Чыгунка ===
[[Файл:KRD Sri Lelawangsa departing Medan 1.jpg|left|thumb|Прыгарадны цягнік ''[[Sri Lelawangsa]]'' адпраўляецца са станцыі Медан.]]
[[Файл:Railink Kuala Namu Medan Layang.jpg|thumb|right|Аэрапортавы паезд ''Railink'' на станцыі Медан.]]
Найбуйнейшы чыгуначны вакзал горада — {{iw|Чыгуначная станцыя Медан|станцыя Медан|en|Medan railway station}}. У горадзе таксама ёсць шэраг невялікіх станцый, сярод якіх ''Medan Pasar'', ''Pulu Brayan'', ''Titi Papan'', ''Labuhan'' і ''Belawan''. З іх Ціці-Папан і Пулу-Браян абслугоўваюць выключна грузавыя цягнікі, а астатнія — таксама і пасажырскія.

Экспрэс-цягнікі курсуюць паміж Меданам і такімі гарадамі, як {{iw|Тэбінгтынггі||en|Tebing Tinggi}}, {{iw|Пематангсіянтар||en|Pematangsiantar}}, {{iw|Танджунгбалай||en|Tanjungbalai (city)}} і {{iw|Рантаупрапат||en|Rantau Prapat}}, таксама здзяйсняюцца чыгуначныя зносіны паміж Меданам і міжнародным аэрапортам Куаланаму. Іншыя чыгуначныя лініі злучаюць Медан з такімі гарадамі, як Бінджай, і портам Белаван.

[[Надземная чыгунка]], якая праходзіць па некалькіх чыгуначных лініях вакол Медана, дазваляе пазбегнуць [[Чыгуначны пераезд|чыгуначных пераездаў]] і памяншае заторы на дарогах<ref>{{ref-id}} {{cite news |last1=Siregar |first1=Wahyudi Aulia |title=Semester II-2019, Jalur Layang Kereta Api di Medan Beroperasi : Okezone Economy |url=https://economy.okezone.com/read/2017/07/13/320/1735104/semester-ii-2019-jalur-layang-kereta-api-di-medan-beroperasi |access-date=6 снежня 2018 |work=Okezone |date=13 ліпеня 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181207102729/https://economy.okezone.com/read/2017/07/13/320/1735104/semester-ii-2019-jalur-layang-kereta-api-di-medan-beroperasi |archive-date=7 снежня 2018 |url-status=live}}</ref>.

=== Грамадскі транспарт ===
[[Файл:Trans Metro Deli KM2.jpeg|thumb|right|224px|Аўтобус ''Trans Metro Deli''.]]
Як [[Мотарыкша|мотарыкшы]], так і [[Веларыкша|веларыкшы]] шырока даступныя ў Медане па таннай, загадзя абумоўленай цане. Таксама шырока выкарыстоўваюцца [[райдшэрынг]]авыя сэрвісы ''[[Gojek (кампанія)|Gojek]]'' і ''[[Grab (кампанія)|Grab]]''.

Хоць таксі існуюць, большасць мясцовых жыхароў карыстаюцца сістэмай маршрутнага таксі, у Медане званыя {{lang|id|''sudako''}}. Гэтыя [[мікрааўтобус]]ы ідуць па маршрутах, пазначаных нумарамі, указанымі на аўтатранспарце. Карты маршрутаў не публікуюцца, а звычайна распаўсюджваюцца з вуснаў у вусны. У Медане і бліжэйшых гарадскіх раёнах ёсць дзве сістэмы [[Хуткасны аўтобусны транспарт|хуткаснага аўтобуснага транспарту]]: ''Trans Mebidang'' і ''Trans Metro Deli'', кожная з якіх мае некалькі дзейных калідораў.
<div style=display:inline-table>
'''Trans Mebidang'''
{|class="wikitable"
|-
! Калідор !! Адпраўленне — Прызначэнне
|-
|1 ||Medan — Binjai
|-
|2 ||Medan — Lubuk Pakam
|}
</div>
<div style=display:inline-table>
'''Trans Metro Deli'''
{|class="wikitable"
|-
! Калідор !! Адпраўленне — Прызначэнне
|-
|1 ||Pinang Baris — Lapangan Merdeka
|-
|2 ||Amplas — Lapangan Merdeka
|-
|3 ||Belawan — Lapangan Merdeka
|-
|4 ||Medan Tuntungan — Lapangan Merdeka
|-
|5 ||Tembung — Lapangan Merdeka
|}
</div>

== Медыя ==

=== Тэлебачанне ===
Тэлевізійныя станцыі Медана ўключаюць дзяржаўныя і прыватныя нацыянальныя сеткі, а таксама мясцовыя каналы. У горадзе мае штаб-кватэру грамадская станцыя TVRI Sumatera Utara, якая абслугоўвае ўсю Паўночную Суматру. У Медане даступныя наступныя каналы:
{{columns-list|colwidth=15em|
*CNN Indonesia
*TVRI Sumatera Utara
*Indosiar
*MNCTV
*Trans TV
*ANtv
*GTV
*RCTI
*SCTV
*tvOne
*Magna TV HD
*Metro TV
*Trans7
*NET. – 43 UHF
*iNews – 45 UHF
*DAAI TV – 49 UHF
*RTV 53 UHF
*MYTV – 55 UHF
*Kompas TV – 59 UHF
*CTV Network – 61 UHF
}}

=== Радыёвяшчанне ===
''Radio Republik Indonesia Medan'' — адзінае грамадскае радыё ў Медане. На некаторых мясцовых мовах транслююцца такія станцыі, як ''Kardopa Radio'' (на батакскай), ''CityRadio FM'' і ''A-Radio FM'' (на кітайскай) і ''Symphony FM'' (на малайскай). Сярод іншых папулярных станцый у Медане: ''Prambors FM'', ''MNC Trijaya FM'', ''I-Radio'', ''KISS FM'', ''VISI FM'' і ''Delta FM''.

=== Газеты ===
''Мімбар Умум'' ({{lang|id|''Mimbar Umum''}}) — найстарэйшая газета Медана. Іншыя буйныя газеты, якія друкуюцца ў Медане, уключаюць ''{{iw|Waspada||en|Waspada}}'', ''Analisa'', ''Jurnal Medan'', ''Berita Sore'', ''Harian Global'', ''Harian Medan Bisnis'', ''Sumut Pos'', ''Posmetro Medan'', ''Sinar Indonesia Baru'' і ''{{iw|Tribun Medan||en|Tribun Network}}'', а таксама нацыянальныя газеты на мандарынскай мове, такія як ''Harian Indonesia'' ({{lang|zh|印尼星洲日报}}), ''{{iw|Guoji Ribao||en|International Daily News}}'' ({{lang|zh|国际日报}}) і ''Indonesia Shangbao'' ({{lang|zh|印度尼西亞商报}}), і англамоўныя, як ''{{iw|The Jakarta Post||en|The Jakarta Post}}''.

=== Літаратура ===
З 1930-х па 1960-я гады Медан быў крыніцай асноўнага корпуса інданезійскай літаратуры, вядомага як «Roman Medan». У гэтых кнігах звычайна апісвалася мясцовае жыццё Медана і прылеглых раёнаў Дэлі.

У Медане выраслі некалькі пісьменнікаў любоўных раманаў, сярод якіх {{iw|Абдул Малік Карым Амрулах|Хамка|en|Hamka}}, Юсуф Суіб, Тамар Джая, Мату Мона, {{iw|Ахмад Дамхуры||id|A. Damhoeri}} і іншыя<ref>{{ref-id}} Koko Hendri Lubis, Roman Medan: Sebuah Kota Membangun Harapan, PT Gramedia Pustaka Utama, Jakarta, 2018</ref>.

== Ахова здароўя ==
{{Падвойная выява|right|Elisabeth medan.jpg|200|Murni Teguh Memorial Hospital Building.jpg|230|Шпіталь Святой Лізаветы|Шпіталь Мурні-Тэгух}}

У Медане дзейнічаюць больш за 30 бальніц: тры дзяржаўныя, а астатнія прыватныя.
{{columns-list|colwidth=15em|
* Адвентысцкі шпіталь (Advent Hospital)
* Бальніца агульнага профілю імя Адама Маліка (Adam Malik General Hospital)
* Бальніца агульнага профілю Пірнгадзі (Pirngadi General Hospital)
* Бальніца агульнага профілю Мітра Седжаці (Mitra Sejati General Hospital)
* Бальніца агульнага профілю Хаджы (Haji General Hospital)
* Ваенны шпіталь Путры Хіджау (Putri Hijau Military Hospital)
* Метадысцкі шпіталь (Methodist Hospital)
* Шпіталь Святой Лізаветы (St. Elisabeth Hospital)
* Martha Friska Hospital
* Columbia Asia Hospital
* Permata Bunda Hospital
* Murni Teguh Hospital
* Siloam-Dhirga Surya Hospital
* Imelda Hospital
* Vina Estetica Hospital
* Stella Maris Hospital
* Bunda Thamrin Hospital
* Royal Prima Hospital
* Sumatra Eye Center
}}

== Адукацыя ==

=== Пачатковыя, сярэднія і старшыя школы ===
[[Файл:Chandra Kusuma School.jpg|thumb|right|200px|Галоўны будынак школы Чандра-Кумала, у якім знаходзяцца класы, спартыўная зала, аўдыторыя і адміністрацыя.]]
У Медане зарэгістравана больш за 827 [[Пачатковая школа|пачатковых школ]], 337 [[Сярэдняя школа|сярэдніх школ]] і 288 старшых школ, уключаючы [[Дзяржаўная ўласнасць|дзяржаўныя]], [[Прыватная школа|прыватныя]], рэлігійныя і [[Міжнародная школа|міжнародныя]] школы.
{{columns-list|colwidth=25em|
* Адукацыйны фонд «Харапан» («Надзея»; {{lang|id|''Yayasan Pendidikan Harapan''}})
* Адукацыйны фонд Шафіятуль Амаліі ({{lang|id|''Yayasan Pendidikan Shafiatul Amaliyah''}})
* Вучылішча Святога Томаса ({{lang|id|''Perguruan Santo Thomas Medan''}})
* Меданская незалежная школа ({{lang|en|''Medan Independent School''}})
* Метадысцкая старшая школа ({{lang|en|''Methodist High School (2–3)''}})
* Прафесійная школа Тэлком ({{lang|en|''Telkom Vocational School''}})
* Сінгапурскія міжкультурныя школы ({{lang|en|''Singapore Intercultural Schools Medan''}})
* Сярэдняя школа Сутома ({{lang|en|''Sutomo School (1–2)''}}, {{lang|zh|''蘇東中學''}})<ref>{{Cite news|url=https://seputarlampung.pikiran-rakyat.com/nasional/pr-973699341/3-sma-terbaik-di-medan-sumatera-utara-untuk-referensi-ppdb-2022-ini-profil-lengkap-dan-alamatnya|title=3 Best High Schools for recommendation in Medan|date=10 лютага 2022|newspaper=Kabar Lampung|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* Школа Наньян Чжы Хуэй ({{lang|en|''Nanyang Zhi Hui School''}}, {{lang|zh|''南洋之晖学校''}})
* Школа Чандра-Кумала ({{lang|id|''Sekolah Chandra Kumala''}})
* Школа Чынта-Будая/Чунвэнь ({{lang|id|''Sekolah Cinta Budaya/Chong Wen''}})
* Prime One School
* SMA Negeri 1 Medan <small>(дзяржаўная старшая школа)</small>
* SMA Negeri 2 Medan <small>(дзяржаўная старшая школа)</small>
* SMA Negeri 3 Medan <small>(дзяржаўная старшая школа)</small>
* SMA Negeri 4 Medan <small>(дзяржаўная старшая школа)</small>
* SMP Negeri 18 Medan <small>(дзяржаўная сярэдняя школа)</small>
}}

=== Універсітэты і вучылішча ===
[[Файл:Gedung Pascasarana Universitas Negeri Medan - panoramio.jpg|thumb|right|200px|Меданскі дзяржаўны універсітэт, аспірантура.]]
У лік 72 зарэгістраваных універсітэтаў<ref>{{ref-en}} {{Cite news|url=https://www.4icu.org/id/north-sumatra/|title=Top Universities in North Sumatra|date=10 студзеня 2022|newspaper=UniRank|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>, акадэмій, палітэхнічных інстытутаў і каледжаў Медана ўваходзяць:
{{columns-list|colwidth=15em|
*Інданезійскі метадысцкі ўніверсітэт ({{lang|id|''Universitas Methodist Indonesia''}})
*Меданская акадэмія турызму
*Меданскі дзяржаўны палітэхнікум ({{lang|id|''Politeknik Negeri Medan''}})
*Меданскі дзяржаўны універсітэт ({{lang|id|''Universitas Negeri Medan''}})<ref>{{ref-en}} {{Cite news|url=https://www.topuniversities.com/universities/state-university-medan|title=State University of Medan|date=16 ліпеня 2015|newspaper=Top Universities|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
*Меданскі тэхналагічны інстытут
*Мухамадыйскі Універсітэт Паўночнай Суматры ({{lang|id|''Universitas Muhammadiyah Sumatera Utara''}})
*Універсітэт Дарма-Агунг ({{lang|id|''Universitas Darma Agung (UDA)''}})
*Універсітэт Дхармавангса ({{lang|id|''Universitas Dharmawangsa''}})
*Універсітэт Паўночнай Суматры ({{lang|id|''Universitas Sumatera Utara''}})<ref>{{ref-en}} {{Cite news|url=https://www.topuniversities.com/universities/universitas-sumatera-utara|title=Universitas Sumatera Utara|date=16 ліпеня 2015|newspaper=Top Universities|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
*Універсітэт Пеліта-Харапан ({{lang|id|''Universitas Pelita Harapan''}})
*HKBP Nommensen University
*IT&B Campus
*Mikroskil University
*Prima University
*STBA-PIA (亚洲-国际友好学院)
*STIE Eka Prasetya 
*Universitas Pembangunan Panca Budi
}}

== Спорт ==
[[Футбол]] — адзін з найпапулярнейшых відаў спорту ў Медане, тут ёсць пяць мясцовых клубаў: {{iw|PSMS Medan|''Persatuan Sepakbola Medan dan Sekitarnya''|en|PSMS Medan}} (вядомы як ''PSMS Medan''), ''Medan Jaya'', ''Medan Chiefs'', ''Bintang PSMS'' і ''Medan United''. Для футбольных матчаў у асноўным выкарыстоўваецца шматмэтавы стадыён Тэладан.

У Медане таксама ёсць трэніровачны цэнтр [[ушу]] ''Jalan Plaju'' і [[баскетбол]]ьны клуб ''Angsapura Sania''.

== Міжнародныя адносіны ==

=== Консульствы ===
У Медане размяшчаюцца такія замежныя консульствы і пасольствы<ref name="Perpustakaan Nasional">{{ref-id}} {{cite web|url= https://www.perpusnas.go.id/directory.php?lang=id&id=Kedutaan%20Besar%20dan%20Konsulat%20Asing|title= Kedutaan Besar dan Konsulat Asing|access-date= 30 жніўня 2022|archive-url= https://web.archive.org/web/20220814205036/https://www.perpusnas.go.id/directory.php?lang=id&id=Kedutaan%20Besar%20dan%20Konsulat%20Asing|archive-date= 14 жніўня 2022|url-status= dead}}</ref>:
{{Div col|colwidth=22em}}
* {{AUS}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://www.directory.gov.au/portfolios/foreign-affairs-and-trade/department-foreign-affairs-and-trade/dfat-overseas-representation/i/indonesia/medan|title=Australian Consulate Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў і гандлю Аўстраліі]]|access-date=30 жніўня 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220830162711/https://www.directory.gov.au/portfolios/foreign-affairs-and-trade/department-foreign-affairs-and-trade/dfat-overseas-representation/i/indonesia/medan|archive-date=30 жніўня 2022|url-status=dead}}</ref>
* {{BEL}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://embassy-finder.com/belgium_in_medan_indonesia|title=Honorary Consulate of Belgium in Medan |publisher=[[Федэральная дзяржаўная служба замежных спраў Бельгіі]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{DEU}}<ref>{{ref-id}} {{cite web|url=https://jakarta.diplo.de/id-id/botschaft/honorarkonsuln/hkmedan/1808298|title=Konsul Kehormatan Republik Federal Jerman di Medan/Sumatera-Utara|publisher=[[Міністэрства замежных спраў ГДР]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{DNK}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://indonesien.um.dk/en/about-us/danish-consulates|title=The Danish consulates in Indonesia (Medan)|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Даніі]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{USA}}<ref>{{ref-id}} {{cite web|url=https://id.usembassy.gov/id/embassy-consulates-id/medan-id/|title=Konsulat AS di Medan |publisher=[[Дзяржаўны дэпартамент ЗША]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{IND}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://www.cgimedan.gov.in/|title= Consulate General of India, Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Індыі]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{CHN}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=http://medan.china-consulate.gov.cn/indo/|title=Consulate-General of the People's Republic of China in Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Кітайскай Народнай Рэспублікі]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{MAS}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://www.kln.gov.my/web/idn_medan/home?p_p_id=101_INSTANCE_gFDAPabMfN1E&p_p_lifecycle=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=_118_INSTANCE_v02bBtTNR3NC__column-2&p_p_col_count=2&_101_INSTANCE_gFDAPabMfN1E_delta=5&_101_INSTANCE_gFDAPabMfN1E_keywords=&_101_INSTANCE_gFDAPabMfN1E_advancedSearch=false&_101_INSTANCE_gFDAPabMfN1E_andOperator=true&p_r_p_564233524_resetCur=false&_101_INSTANCE_gFDAPabMfN1E_cur=2|title=Consulate General of Malaysia, Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Малайзіі]] |access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{NOR}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://www.norway.no/en/indonesia/norway-indonesia/about-embassy/#NorwegianConsulates|title=Norwegian consulate in Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Нарвегіі]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{NED}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://www.netherlandsandyou.nl/your-country-and-the-netherlands/indonesia/about-us/consulate-medan|title=Netherlands Honorary Consulate in Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Нідэрландаў]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{POL}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://www.gov.pl/web/indonesia-en/honorary-consulates|title=Poland Honorary Consulate in Medan|publisher=[[Міністэрства замежных справаў Польшчы]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{SGP}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://www.mfa.gov.sg/medan|title=Consulate-General of the Republic of Singapore in Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Сінгапура]]|access-date= 30 жніўня 2022}}</ref>
* {{THA}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=http://www.thaiembassyjakarta.com/en/about-us/royal-thai-honorary-consulates-in-indonesia/|title=Royal Thai Honorary Consulate in Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Тайланда]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{TUR}}<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=https://turkey-e-visa.com/consulate/turkish-honorary-consulate-in-medan-indonesia/|title=Turkish Honorary Consulate in Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Турцыі]]|access-date=30 жніўня 2022}}</ref>
* {{JPN}}<ref>{{ref-id}} {{cite web|url=https://www.medan.id.emb-japan.go.jp/itpr_id/b_000006.html|title=Konsulat Jenderal Jepang di Medan|publisher=[[Міністэрства замежных спраў Японіі]]|access-date=30 жніўня 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220830162712/https://www.medan.id.emb-japan.go.jp/itpr_id/b_000006.html|archive-date=30 жніўня 2022|url-status=dead}}</ref>
{{div col end}}

=== Гарады-пабрацімы ===
Медан [[Параднёныя гарады|параднёны]] з наступнымі гарадамі<ref>{{ref-id}} {{cite web |archive-url=https://web.archive.org/web/20070423025117/http://pemkomedan.go.id/news_detail.php?id=106 |url=http://www.pemkomedan.go.id/news_detail.php?id=106 |title=Medan Menjalin Hubungan Kota Kembar Keempat |access-date=10 верасня 2013 |archive-date=23 красавіка 2007 |url-status=dead}}</ref>:
* {{Сцяг Малайзіі}} [[Джорджтаўн (Пінанг)|Джорджтаўн]], [[Пінанг]], [[Малайзія]] (10 кастрычніка [[1984]])<ref name="Michelmann2009">{{ref-en}} {{cite book|author=Hans Michelmann|title=Foreign Relations in Federal Countries|url=https://books.google.com/books?id=U1gZqQQPIEwC&pg=PA198|date=28 студзеня 2009|publisher=McGill-Queen's Press – MQUP|isbn=978-0-7735-7618-6|pages=198–}}</ref>
* {{Сцяг Японіі}} [[Ітыкава (горад)|Ітыкава]], [[Тыба (прэфектура)|Тыба]], [[Японія]] (4 лістапада [[1989]])<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=A Sight-seeing Guide to Ichikawa City's International Exchanges|url=http://www.city.ichikawa.lg.jp/common/000295020.pdf|website=city.ichikawa.lg.jp|publisher=Ichikawa|date=Лістапад 2018|access-date=2020-04-08}}</ref>
* {{Сцяг Паўднёвай Карэі}} [[Кванджу]], [[Паўднёвая Чала]], [[Паўднёвая Карэя]] (24 верасня [[1997]])<ref>{{ref-en}} {{cite web |title=Sister Cities|url=https://www.gwangju.go.kr/eng/contentsView.do?pageId=eng17|website=gwangju.go.kr|publisher=Gwangju|access-date=2020-04-13}}</ref>
* {{Сцяг Кітая}} [[Чэнду]], [[Сычуань]], [[Кітай]] (17 снежня 2002)<ref name=ChenduSisterCities>{{ref-en}} {{cite web|title=Chengdu Sister and partner cities|url=http://www.gochengdu.cn/news/our-sister-cities/city-profile-exchange-activities/our-sister-cities-a2101.html|access-date=19 чэрвеня 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619055314/http://www.gochengdu.cn/news/our-sister-cities/city-profile-exchange-activities/our-sister-cities-a2101.html|archive-date=19 чэрвеня 2018|url-status=live}}</ref>
* {{Сцяг ЗША}} [[Мілуокі]], [[Вісконсін]], [[ЗША]] (30 кастрычніка 2014)<ref>{{ref-en}} {{cite web |url=http://onmilwaukee.com/buzz/articles/sistercitymedan.html |title=City will host Indonesian sister city signing ceremony Thursday |date=28 кастрычніка 2014 |publisher=onMilwaukee.com |type=online magazine, press release |access-date=16 лістапада 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141104055213/http://onmilwaukee.com/buzz/articles/sistercitymedan.html |archive-date=4 лістапада 2014 |url-status=live}}</ref>

== Вядомыя асобы ==
* [[Бурханудзін Харахап]] — нацыянальны герой Інданезіі, дзявяты прэм’ер-міністр Інданезіі
{{зноскі}}

== Спасылкі ==
{{portal|Інданезія}}
* {{Commonscat-inline|Medan}}
* [https://web.archive.org/web/20040817083134/http://www.pemkomedan.go.id/ Афіцыйны ўрадавы сайт] {{ref-id}}
* [https://web.archive.org/web/20151113012433/http://medanesia.com/topic/31/sejarah-kota-medan Medanesia — Форум аб Медане] {{ref-id}}
* [http://www.dharssi.org.uk/travel/indonesia/map.html Карта паўночнай Суматры] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20060219100418/http://www.dharssi.org.uk/travel/indonesia/map.html |date=19 лютага 2006 }}
* [http://medan.m-heritage.org/about_medan/ Спадчына Медана] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20090120034940/http://medan.m-heritage.org/about_medan/ |date=20 студзеня 2009 }}

{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Гарады Інданезіі]]
[[Катэгорыя:Паўночная Суматра]]