Azərbaycanda idman: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 70: Sətir 70:


== Xarici keçidlər ==
== Xarici keçidlər ==
* [https://www.mys.gov.az/ Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi]


{{Azərbaycanda idman}}
{{Azərbaycanda idman}}
{{Azərbaycan mövzularda}}
{{Azərbaycan mövzularda}}
{{Azərbaycan mədəniyyəti}}


[[Kateqoriya:Azərbaycanda idman| ]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanda idman| ]]

23:56, 15 dekabr 2019 tarixinə olan versiya

Azərbaycanda idman — Azərbaycan mədəniyyətində mühüm rol oynayır.

Tarixi

İdarəetmə və maliyyələşdirmə

Populyarlıq

İdman KİV-ləri

İdman növünə görə

Komanda idman növləri

Futbol

Voleybol

Basketbol

Otüstü xokkey

Reqbi

Fərdi idman növləri

Güləş

Şahmat

Cüdo

Boks

Qarışıq Döyüş Sənəti

Atletika

Azərbaycan Olimpiya Oyunlarında

border=none Əsas məqalə: Azərbaycan Olimpiya Oyunlarında

Azərbaycan Olimpiya Hərəkatı tarixini ümumiyyətlə, şərti olaraq üç dövrə bölmək olar: Azərbaycan idmançılarının SSRİ yığma komandası tərkibində Olimpiya Oyunlarında iştirak etdiyi 1952-1988-ci illəri əhatə edən dövr, 1988-1992-ci illərdə oyunlara hazırlıq mərhələsini başa vuraraq, orada Müstəqil Dövlətlər Birliyinin yığma komandası tərkibində iştirak etdiyi dövr və Azərbaycanın müstəqil dövlət kimi Beynəlxalq Olimpiya Hərəkatına qoşulduğu 1992-ci ildən sonrakı dövr.[1]

Azərbaycan idmançıları SSRİ yığma komandasının tərkibində Olimpiya oyunlarının doqquzunda 46 idmançı ilə çıxış edərək 10 qızıl, 11 gümüş və 7 bürünc medal qazanmışlar. Sərbəst üsulla güləşçi Rəşid Məmmədbəyovun 1952 Yay Olimpiya Oyunlarıında qazandığı gümüş medal Azərbaycan idmançılarının Olimpiya oyunlarında ilk uğuru kimi qiymətləndirilir.[1] Sonrakı olimpiyadalarda sprinter məsafələrinə qaçan Yuri Konovalovun, müasir beşnövçü Viktor Mineyevin, voleybolçu İnna Rıskalın, hənbolçular Rəfiqə Şabanovanın və Lyüdmila Şubinanın, qılıncoynadan İlqar Məmmədovun, futbolçu İqor Ponomaryovun və başqalarının uğurlu çıxışları Azərbaycan idmanının nüfuzunu artırdı.[1]

1992 Yay Olimpiya Oyunlarında Azərbaycan idmanı Müstəqil Dövlətlər Birliyinin yığma komandasında cəmi 5 nəfərlə təmsil olunsa da, Azərbaycan idmançılarından ikisi — cüdoçu Nazim Hüseynov və gimnast Valeri Belinki qızıl medal alaraq, Olimpiya çempionu adına layiq görüldülər.[1]

1992-ci ildə Milli Olimpiya Komitəsinin yaradılması ilə ölkənin Olimpiya Hərəkatında yeni bir dövr başlayır. Artıq Azərbaycan müstəqil bir dövlət kimi Beynəlxalq Olimpiya Hərəkatına qoşularaq, öz idman potensialını tam nümayiş etdirmək imkanı əldə etdi.[1] Azərbaycan ilk dəfə olaraq 1996 Yay Olimpiya Oyunlarında 23 nəfərdən ibarət öz milli Olimpiya komandası ilə müstəqil Azərbaycan Respublikasının üçrəngli bayrağı altında çıxış etdi. 197 ölkənin iştirak etdiyi bu oyunlarda Azərbaycan 61-ci yer tutdu. Sərbəst üsulla güləşçi Namiq Abdullayevin həmin yarışlarda qazandığı gümüş medal isə müstəqil Azərbaycan Respublikası idmanının ilk yüksək nəticəsi kimi qiymətlidir.[1]

Qış idman növləri Azərbaycanın idman həyatında yalnız kiçik bir rol oynayır, çünki Azərbaycanda qış iqlimi qış idman növləri çox tətbiq edilməsi üçün kifayət qədər soyuq deyildir.[2] Azərbaycan Qış Olimpiya Oyunlarında 1998-ci ildən daim iştirak etsə də, heç bir medal qazanmayıb.

Əlillik idmanı

Mühüm idman məkanları

Milli stadionlar

Klub futbol meydançaları

Qapalı arenalar

Azərbaycanda mühüm qapalı arenalardan Bakı Atıcılıq Mərkəzi, Bakı İdman Sarayı, Bakı Su İdmanı Sarayı, Heydər Əliyev adına İdman Arenası və Milli Gimnastika Arenasını qeyd etmək olar.[3] Bakı Tennis Akademiyası 2009-cu il mayın 5-də isti­fadəyə verilib və Azərbaycanda bu tipdə inşa edilmiş ilk idman qurğusudur.[4] 8-ci mikrorayonda yerləşən akademiyanın ümumi ərazisi 2,7 hektardır.[4]

Velodromlar

Azərbaycanda ilk velodrom olan Bakı şəhərində velosiped treki 1980-ci ildə istifadəyə verilib. Bakı metrosunun 20 Yanvar metrostansiyası yaxınlığında yerləşən velotrek 2010-cu illərdə yenidən qurulub. Trekin beton örtüyünün perimetri 333 metr 33 santimetr olmaqla, ümumi ərazisi 13 hektardır.[5]

Bakı Veloparkı 2015-ci il mayın 13-də istifadəyə verilib.[6] Ümumi sahəsi 30 hektardan çox olan Veloparkın ərazisində yerləşən BMX veloparkında 2015 Avropa Oyunlarının müvafiq yarışı keçirilib.[6] Sahəsi 28 min kvadratmetr olan BMX veloparkında yarışların keçirilməsi üçün maneəli meydança qurulub ki, onunda sahəsi 6700 kvadratmetrdir.[6] Həm yarış iştirakçıları həm də azarkeşlər üçün hər cür şəraitin yaradıldığı veloparkda 1197 nəfərlik tamaşaçı yeri yaradılıb.[6] Veloparkın ərazisində tikilən ikimərtəbəli ofis binasında qeydiyyat mərkəzi, iş, dopinq nəzarət, dopinq analizgötürmə otaqları, 25 yerlik iclas zalı və digər yardımçı otaqlar yaradılıb.[6]

Motor yarışması dairələri

2016-cı ildə tikilən Bakı Şəhər Halqasında Formula 1 avtomobil yarışına aid olan Azərbaycan Qran-prisi keçirilir.[7] Trekin ən geniş yeri 13 metrdir, ən dar hissəsi trekin İçəri Şəhər ətrafında olan bölmələrində, o cümlədən 7-ci və 8-ci döngələrdə 7.6 metr təşkil edir.[7]

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Heydər Əliyev və Azərbaycanda Olimpiya Hərəkatı (PDF). Bakı. 2002. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2019.
  2. ↑ "Yaqudin Azərbaycanda qış idman növlərinin inkişafı haqqında". oxu.az. oxu.az. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2019.
  3. ↑ "Bakı Atıcılıq Mərkəzi". www.mys.gov.az. www.mys.gov.az. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2019.
  4. ↑ 1 2 "Bakı Tennis Akademiyası". www.mys.gov.az. www.mys.gov.az. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2019.
  5. ↑ "Respublika Velotreki". www.mys.gov.az. www.mys.gov.az. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2019.
  6. ↑ 1 2 3 4 5 "Velopark". www.mys.gov.az. www.mys.gov.az. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2019.
  7. ↑ 1 2 "Halqa üzrə bələdçi". formulaone-west.azurewebsites.net. formulaone-west.azurewebsites.net. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2019.

Xarici keçidlər

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycanda_idman&oldid=4967236"