Tsalka: Redaktələr arasındakı fərq
k Asparux Xan Bulqar moved page Tsalka (şəhər) to Barmaqsız (şəhər) |
k KU: Kateqoriya:Barmaqsız bələdiyyəsinin yaşayış məntəqələri → Kateqoriya:Tsalka bələdiyyəsinin yaşayış məntəqələri |
||
(13 istifadəçi tərəfindən edilmiş 31 dəyişiklik göstərilmir) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{YM |
|||
|növü=Şəhər}} |
|||
|Şəhərin adı = Barmaqsız şəhəri<br />{{lang-ka|წალკა}} |
|||
|Şəhərin şəkil adı = |
|||
|Şəhərin bayrağı = |
|||
|Şəhərin gerbi = |
|||
|Şəhərin xəritəsi = |
|||
|Bayrağın ölçüsü = |
|||
|Gerbin ölçüsü = |
|||
|Xəritənin ölçüsü = |
|||
'''Salka'''<ref>{{ASE|8|274|Salka}}</ref>, '''Barmaqsız'''<ref>Borçalı toponimləri. Müəlliflər: [[Mədəd Çobanov]] və Müşfiq Çobanlı; Elmi redaktorlar: f. e. d. [[Tofiq Əhmədov (filoloq)|Tofiq Əhmədov]], f. e. d. [[Buludxan Xəlilov]], f. e. d. [[Şurəddin Məmmədli]]. Əlavələr olunmuş və yenidən işlənmiş dördüncü nəşr. Bakı: "Borçalı" nəşriyyatı, 2012, səh. 128.</ref><ref>{{cite web |url=http://zim.az/zalqa/1313-barmaksiz-zalqa-rayonu.html |archiveurl=https://archive.today/20160423190146/http://zim.az/zalqa/1313-barmaksiz-zalqa-rayonu.html |archivedate=2016-04-23 |title=Barmaksız (Zalqa) rayonu |author=Zirvə İnformasiya Mərkəzi |date= |work= |publisher=zim.az |accessdate=2016-04-23 |language=az |url-status=live }}</ref> — [[Gürcüstan|Gürcüstan Respublikası]]nın [[Aşağı Kartli|Aşağı Kartli ölkəsində]] şəhər. [[Salka bələdiyyəsi]]nin inzibati mərkəzi. [[Tsalka su anbarı]] yaxınlığında<ref name="Цалка">Значение слова [http://bse.sci-lib.com/article120220.html "Цалка"] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210831204002/http://bse.sci-lib.com/article120220.html |date=2021-08-31 }} в Большой Советской Энциклопедии</ref>, dəniz səviyyəsindən 1569<ref name="Tsalka, Georgia Page">Fallingrain Global Gazetteer: [http://www.fallingrain.com/world/GG/00/Tsalka.html Tsalka, Georgia Page] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210926073226/https://fallingrain.com/world/GG/00/Tsalka.html |date=2021-09-26 }}</ref> metr hündürlükdə, [[Aşağı Kartli]]nin ikinci ən iri şəhəri olan [[Marneuli]]dən 84 km<ref name="Цалка" /> uzaqlıqda yerləşir. |
|||
<!-- Şəhərin xəritə üzərində işarələnməsi --> |
|||
|pushpin_map = Gürcüstan |
|||
|pushpin_label_position= top |
|||
|label = Tsalka |
|||
|name = Tsalka |
|||
|pushpin_mapsize = 260 |
|||
|latd =41 |latm =35 |lats =29 |latNS = N |
|||
|longd =44 |longm =5 |longs =13 |longEW = E |
|||
|Ölkə = [[Gürcüstan]] |
|||
|Bölgə = [[Aşağı Kartli]] |
|||
|Əsası qoyulub = |
|||
|Əvvəlki adı = Barmaqsız |
|||
|Sahə = |
|||
|Əhali = 2 200<ref name="Cities & towns of Georgia"></ref> |
|||
|Əhali il = 2010 |
|||
|Əhali sıxlığı = |
|||
|Nəqliyyat vas. kodu = |
|||
|Telefon kodu = |
|||
|Poçt indeksi = |
|||
|İcra başçısı = |
|||
|İcra nümayəndəsi = |
|||
|Bələdiyyə başçısı = |
|||
|Qubernator = |
|||
|Prezident = |
|||
|İnternet saytı = |
|||
}} |
|||
'''Barmaqsız''' — [[Gürcüstan|Gürcüstan Respublikası]]nın [[Aşağı Kartli|'''Aşağı Kartli ölkəsində''']] şəhər. [[Barmaqsız bələdiyyəsi|'''Barmaqsız bələdiyyəsinin''']] inzibati mərkəzi. Tsalka Su Anbarı yaxınlığında<ref name="Цалка">Значение слова [http://bse.sci-lib.com/article120220.html "Цалка"] в Большой Советской Энциклопедии</ref>, dəniz səviyyəsindən 1569<ref name="Tsalka, Georgia Page">Fallingrain Global Gazetteer: [http://www.fallingrain.com/world/GG/00/Tsalka.html Tsalka, Georgia Page]</ref> metr hündürlükdə, [[Aşağı Kartli|'''Aşağı Kartlinin''']] ikinci ən iri şəhəri olan [[Marneuli (şəhər)|'''Marneulidən''']] 84<ref name="Цалка"></ref> uzaqlıqda yerləşir. |
|||
== Tarixi == |
== Tarixi == |
||
22 dekabr 1932-ci ildə [[Dmanisi|Başkeçid rayonu]] tərkibindəki Barmaqsız kəndinin adı dəyişdirilərək Tsalka qəsəbəsi adlandırılmışdır.<ref name="səh. 43">[[Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyası|'''Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyasının''']] akademiki, filologiya elmləri doktoru, professor [[Şurəddin Məmmədli|'''Şurəddin Məmmədlinin''']] müəllifi olduğu və [[1997-ci il]]də yayınlanmış "Alın yazımız" kitabı əsasında hazırlanmış "Borçalı tarixi" elektron kitabı. [http://www.turansam.org/kitaplar/borcali_tarixi.pdf səh. 43]</ref> |
22 dekabr 1932-ci ildə [[Dmanisi|Başkeçid rayonu]] tərkibindəki Barmaqsız kəndinin adı dəyişdirilərək Tsalka qəsəbəsi adlandırılmışdır.<ref name="səh. 43">[[Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyası|'''Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyasının''']] akademiki, filologiya elmləri doktoru, professor [[Şurəddin Məmmədli|'''Şurəddin Məmmədlinin''']] müəllifi olduğu və [[1997-ci il]]də yayınlanmış "Alın yazımız" kitabı əsasında hazırlanmış "Borçalı tarixi" elektron kitabı. [http://www.turansam.org/kitaplar/borcali_tarixi.pdf səh. 43] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120902184532/http://www.turansam.org/kitaplar/borcali_tarixi.pdf |date=2012-09-02 }}</ref> |
||
[[3 aprel]] [[1984-cü il]]də Tsalka rayonunun inzibati mərkəzi Tsalka qəsəbəsi rayon tabeli şəhər statusu almışdır.<ref name="стр. 264">Отдел по вопросам работы советов президиума верховного совета Грузинской ССР. Грузинская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1987 года, Издание пятое. Издательство Сабчота Сакартвело. Тбилиси. 1988. стр. 264</ref> |
[[3 aprel]] [[1984-cü il]]də Tsalka rayonunun inzibati mərkəzi Tsalka qəsəbəsi rayon tabeli şəhər statusu almışdır.<ref name="стр. 264">Отдел по вопросам работы советов президиума верховного совета Грузинской ССР. Грузинская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1987 года, Издание пятое. Издательство Сабчота Сакартвело. Тбилиси. 1988. стр. 264</ref> |
||
Sətir 44: | Sətir 11: | ||
== Əhalisi == |
== Əhalisi == |
||
{| border=1 cellpadding=2 cellspacing=1 align=centerr |
{| border=1 cellpadding=2 cellspacing=1 align=centerr |
||
|+'''Tsalka şəhərinin əhalisi<ref name="Cities & towns of Georgia">Population statistics of Eastern Europe: [http://pop-stat.mashke.org/georgia-cities.htm Cities & towns of Georgia]</ref>''' |
|+'''Tsalka şəhərinin əhalisi<ref name="Cities & towns of Georgia">Population statistics of Eastern Europe: [http://pop-stat.mashke.org/georgia-cities.htm Cities & towns of Georgia] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20180522033724/http://pop-stat.mashke.org/georgia-cities.htm |date=2018-05-22 }}</ref>''' |
||
|- |
|- |
||
! [[15 yanvar|15.1.]][[1959-cu il|1959]] sa. |
! [[15 yanvar|15.1.]][[1959-cu il|1959]] sa. |
||
Sətir 56: | Sətir 23: | ||
|} |
|} |
||
=== Milli tərkibi === |
=== Milli tərkibi === |
||
[[17 yanvar]] [[1939-cu il]] Ümumsovet əhali siyahıyaalınmasına əsasən Tsalka rayonunun inzibati mərkəzi Tsalka kəndində 4.875 nəfər əhali yaşayırdı, onlardan 3.444 nəfərini və ya 70.65 %-ni |
[[17 yanvar]] [[1939-cu il]] Ümumsovet əhali siyahıyaalınmasına əsasən Tsalka rayonunun inzibati mərkəzi Tsalka kəndində 4.875 nəfər əhali yaşayırdı, onlardan 3.444 nəfərini və ya 70.65 %-ni '''[[urumlar]]''', 171 nəfərini və ya 3.51 %-ni '''[[ermənilər]]''', 166 nəfərini və ya 3.41 %-ni '''[[gürcülər]]''', 43 nəfərini və ya 0.88 %-ni '''[[azərbaycanlılar]]''', 1.051 nəfərini və ya 21.55 %-ni isə digərləri təşkil edirdi.<ref name="Цалкинский район (1939 г.)">Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: [http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/calka39.html Цалкинский район (1939 г.)] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220803202744/http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/calka39.html |date=2022-08-03 }}</ref> |
||
[[17 yanvar|17]]-[[24 yanvar]] [[2002-ci il]] Ümumgürcüstan əhali siyahıyaalınmasına əsasən |
[[17 yanvar|17]]-[[24 yanvar]] [[2002-ci il]] Ümumgürcüstan əhali siyahıyaalınmasına əsasən |
||
Tsalka rayonunun Tsalka şəhərində, Bediani və Trialeti qəsəbələrində yaşayan toplam şəhər əhalisi 2.411<ref name="2002 census all places of Georgia">Population statistics of Eastern Europe: [http://pop-stat.mashke.org/georgia-census.htm 2002 census all places of Georgia] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120419092459/http://pop-stat.mashke.org/georgia-census.htm |date=2012-04-19 }}</ref> nəfər olmuşdur. Tsalka rayonunun toplam şəhər əhalisinin 59 %-ni '''[[urumlar]]''', 23 %-ni '''[[gürcülər]]''', 11 %-ni '''[[ermənilər]]''', 2 %-ni '''[[ruslar]]''', 1 %-ni isə '''[[azərbaycanlılar]]''' təşkil edir.<ref name="Obstacles Impeding the Regional Integration of the Kvemo Kartli Region of Georgia">The European Centre for Minority Issues Caucasus: Jonathan Wheatley. [http://kms2.isn.ethz.ch/serviceengine/Files/EINIRAS/19719/ipublicationdocument_singledocument/a8d4a391-d68a-4038-83f3-af3c14a8bf76/en/working_paper_23.pdf Obstacles Impeding the Regional Integration of the Kvemo Kartli Region of Georgia] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131112102656/http://kms2.isn.ethz.ch/serviceengine/Files/EINIRAS/19719/ipublicationdocument_singledocument/a8d4a391-d68a-4038-83f3-af3c14a8bf76/en/working_paper_23.pdf |date=2013-11-12 }}. ECMI Working Paper #23. February, 2005</ref> |
|||
[[2006-cı il]]in yanvar-fevral aylarına olan rəsmi təxminə əsasən Tsalka şəhərinin 1.8 min nəfər əhalisnin 70 %-ni |
[[2006-cı il]]in yanvar-fevral aylarına olan rəsmi təxminə əsasən Tsalka şəhərinin 1.8 min nəfər əhalisnin 70 %-ni '''[[gürcülər]]''', 15 %-ni '''[[urumlar]]''', 10 %-ni '''[[azərbaycanlılar]]''', 5 %-ni isə '''[[ermənilər]]''' təşkil edir.<ref name="Пути к разрядке напряженности в Цалкинском районе Грузии: роль международного сообщества и государства">Европейский Центр по Делам Меньшинств: Джонатан Уитли. [http://www.ecmicaucasus.org/upload/publications/working_paper_36_rus.pdf Пути к разрядке напряженности в Цалкинском районе Грузии: роль международного сообщества и государства] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160131035931/http://www.ecmicaucasus.org/upload/publications/working_paper_36_rus.pdf |date=2016-01-31 }}. ЕЦДМ, Рабочий доклад № 36. Декабрь, 2006</ref> |
||
== İqtisadiyyatı == |
== İqtisadiyyatı == |
||
== |
== İstinadlar == |
||
{{İstinad siyahısı|2}} |
|||
{{mənbə}} |
|||
== Həmçinin bax == |
== Həmçinin bax == |
||
*[[Borçalının adları dəyişdirilmiş şəhərləri]] |
*[[Borçalının adları dəyişdirilmiş şəhərləri]] |
||
{{Tsalka bələdiyyəsinin yaşayış məntəqələri}} |
|||
{{Gürcüstan şəhərləri}} |
|||
[[Kateqoriya:Tsalka bələdiyyəsinin yaşayış məntəqələri]] |
|||
[[Kateqoriya:Borçalı]] |
[[Kateqoriya:Borçalı]] |
||
[[Kateqoriya:Gürcüstan]] |
[[Kateqoriya:Gürcüstan]] |
||
[[Kateqoriya:Gürcüstan şəhərləri]] |
[[Kateqoriya:Gürcüstan şəhərləri]] |
||
[[en:Tsalka]] |
|||
[[et:Tsalka]] |
|||
[[fi:Tsalka]] |
|||
[[hu:Calka]] |
|||
[[hy:Ծալկա]] |
|||
[[ka:წალკა]] |
|||
[[lt:Calka]] |
|||
[[mzn:تسالکا]] |
|||
[[no:Tsalka]] |
|||
[[os:Цалкæ]] |
|||
[[pl:Calka]] |
|||
[[ro:Tsalka]] |
|||
[[ru:Цалка]] |
|||
[[tr:Tsalka]] |
|||
[[uk:Цалка]] |
|||
[[war:Tsalka]] |
|||
[[zh:察爾卡]] |
Səhifəsinin 10:32, 6 aprel 2024 tarixinə olan son versiyası
Şəhər | |
Tsalka | |
---|---|
წალკა | |
41°35′59″ şm. e. 44°05′26″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 1.482 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 5300[2] |
Digər | |
tsalka.gov.ge | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Salka[3], Barmaqsız[4][5] — Gürcüstan Respublikasının Aşağı Kartli ölkəsində şəhər. Salka bələdiyyəsinin inzibati mərkəzi. Tsalka su anbarı yaxınlığında[6], dəniz səviyyəsindən 1569[7] metr hündürlükdə, Aşağı Kartlinin ikinci ən iri şəhəri olan Marneulidən 84 km[6] uzaqlıqda yerləşir.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]22 dekabr 1932-ci ildə Başkeçid rayonu tərkibindəki Barmaqsız kəndinin adı dəyişdirilərək Tsalka qəsəbəsi adlandırılmışdır.[8]
3 aprel 1984-cü ildə Tsalka rayonunun inzibati mərkəzi Tsalka qəsəbəsi rayon tabeli şəhər statusu almışdır.[9]
Əhalisi
[redaktə | mənbəni redaktə et]15.1.1959 sa. | 15.1.1970 sa. | 17.1.1979 sa. | 12.1.1989 sa. | 17.1.2002 sa. |
---|---|---|---|---|
7 065 | 5 819 | 6 245 | 8 043 | 1 741 |
Milli tərkibi
[redaktə | mənbəni redaktə et]17 yanvar 1939-cu il Ümumsovet əhali siyahıyaalınmasına əsasən Tsalka rayonunun inzibati mərkəzi Tsalka kəndində 4.875 nəfər əhali yaşayırdı, onlardan 3.444 nəfərini və ya 70.65 %-ni urumlar, 171 nəfərini və ya 3.51 %-ni ermənilər, 166 nəfərini və ya 3.41 %-ni gürcülər, 43 nəfərini və ya 0.88 %-ni azərbaycanlılar, 1.051 nəfərini və ya 21.55 %-ni isə digərləri təşkil edirdi.[11]
17-24 yanvar 2002-ci il Ümumgürcüstan əhali siyahıyaalınmasına əsasən Tsalka rayonunun Tsalka şəhərində, Bediani və Trialeti qəsəbələrində yaşayan toplam şəhər əhalisi 2.411[12] nəfər olmuşdur. Tsalka rayonunun toplam şəhər əhalisinin 59 %-ni urumlar, 23 %-ni gürcülər, 11 %-ni ermənilər, 2 %-ni ruslar, 1 %-ni isə azərbaycanlılar təşkil edir.[13]
2006-cı ilin yanvar-fevral aylarına olan rəsmi təxminə əsasən Tsalka şəhərinin 1.8 min nəfər əhalisnin 70 %-ni gürcülər, 15 %-ni urumlar, 10 %-ni azərbaycanlılar, 5 %-ni isə ermənilər təşkil edir.[14]
İqtisadiyyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ https://www.geostat.ge/en/modules/categories/41/population.
- ↑ Georgian Post. 1805.
- ↑ Салка // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VIII ҹилд: Прадо—Спринт. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1984. С. 274.
- ↑ Borçalı toponimləri. Müəlliflər: Mədəd Çobanov və Müşfiq Çobanlı; Elmi redaktorlar: f. e. d. Tofiq Əhmədov, f. e. d. Buludxan Xəlilov, f. e. d. Şurəddin Məmmədli. Əlavələr olunmuş və yenidən işlənmiş dördüncü nəşr. Bakı: "Borçalı" nəşriyyatı, 2012, səh. 128.
- ↑ Zirvə İnformasiya Mərkəzi. "Barmaksız (Zalqa) rayonu" (az.). zim.az. 2016-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-23.
- ↑ 1 2 Значение слова "Цалка" Arxivləşdirilib 2021-08-31 at the Wayback Machine в Большой Советской Энциклопедии
- ↑ Fallingrain Global Gazetteer: Tsalka, Georgia Page Arxivləşdirilib 2021-09-26 at the Wayback Machine
- ↑ Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki, filologiya elmləri doktoru, professor Şurəddin Məmmədlinin müəllifi olduğu və 1997-ci ildə yayınlanmış "Alın yazımız" kitabı əsasında hazırlanmış "Borçalı tarixi" elektron kitabı. səh. 43 Arxivləşdirilib 2012-09-02 at the Wayback Machine
- ↑ Отдел по вопросам работы советов президиума верховного совета Грузинской ССР. Грузинская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1987 года, Издание пятое. Издательство Сабчота Сакартвело. Тбилиси. 1988. стр. 264
- ↑ Population statistics of Eastern Europe: Cities & towns of Georgia Arxivləşdirilib 2018-05-22 at the Wayback Machine
- ↑ Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Цалкинский район (1939 г.) Arxivləşdirilib 2022-08-03 at the Wayback Machine
- ↑ Population statistics of Eastern Europe: 2002 census all places of Georgia Arxivləşdirilib 2012-04-19 at the Wayback Machine
- ↑ The European Centre for Minority Issues Caucasus: Jonathan Wheatley. Obstacles Impeding the Regional Integration of the Kvemo Kartli Region of Georgia Arxivləşdirilib 2013-11-12 at the Wayback Machine. ECMI Working Paper #23. February, 2005
- ↑ Европейский Центр по Делам Меньшинств: Джонатан Уитли. Пути к разрядке напряженности в Цалкинском районе Грузии: роль международного сообщества и государства Arxivləşdirilib 2016-01-31 at the Wayback Machine. ЕЦДМ, Рабочий доклад № 36. Декабрь, 2006