İsrail Silahlı Qüvvələri üçün mənbəyə bax

{{yeniləmə}}
{{Mənbə yoxluğu}}
{{Silahlı qüvvə|ad=İsrail Silahlı Qüvvələri|ölkə={{bayraq|İsrail}}[[İsrail]]|qurulub=1948|qərargah=[[Tel Aviv]]|şəkil ölçüsü=200|şəkil=[[Fayl:Badge of the Israel Defense Forces.svg|150px]]|daxildir=•[[Fayl:Emblem of the Israeli Ground Forces.svg|25px]][[İsrail Quru Qoşunları]]<br>•[[Fayl:Israeli Air Force - Coat of arms.svg|25px]][[İsrail Hərbi Hava Qüvvələri]]<br>•[[Fayl:Naval Ensign of Israel.svg|25px]][[İsrail Hərbi dəniz Qüvvələri]]|yaş=18|əsgərlik müddəti=|aktiv=160.000|ehtiyat=630.000|vəzifədəki şəxs1=[[Benyamin Netanyahu]]|vəzifə2=Müdafiyə naziri|vəzifədəki şəxs2=[[Benyamin Netanyahu]]|sıralanır=16|məbləğ=20.5 milyard USD|ÜDM faizi=6.2% (2015)|idxal=|yerli təchizatçılar=|xarici təchizatçılar=•{{bayraq|Çexoslovakiya}}[[Çexoslovakiya]]<br>•{{bayraq|Almaniya}}[[Almaniya]]<br>•{{bayraq|Fransa}}[[Fransa]]<br>•{{bayraq|ABŞ}}[[ABŞ]]|vəzifə1=Baş nazir}}
'''İsrail Silahlı Qüvvələri''' ({{lang-he|צְבָא הַהֲגָנָה לְיִשְׂרָאֵל}}) — [[İsrail]] dövlətinin hərbi qüvvələri. {{link-interwiki|az=İsrail Quru Qoşunları Qüvvələri|az_mətn=İsrail Quru Qoşunları |başqa_dil=en|başqa_dildə_başlıq=Israeli Ground Forces}}, [[İsrail Hərbi Hava Qüvvələri]] və {{link-interwiki|az=İsrail Hərbi Dəniz Qüvvələri|az_mətn=İsrail Hərbi Dəniz Qüvvələrindən|başqa_dil=en|başqa_dildə_başlıq=Israeli Navy}} ibarətdir. Baş qərargah rəisi [[Herzi Halevi]]dir.

== Tarixi ==
[[İsrail]] hərbi qüvvələrinin əsası 1948-ci ildə, İsrail dövləti elan olunduqdan bir neçə həftə sonra qoyulub. "Məcburi hərbi mükəlləfiyyət barədə qanun"a uyğun olaraq, 18 yaşı tamam olan bütün İsrail vətəndaşları məcburi hərbi xidmətə yollanmalıdırlar. Kişilər üçün xidmət müddəti 3, qadınlar üçün 2 ildir. Hərbi komissiyanın xidmət üçün yararsız bildiyi adamlar (bura xəstələr, əlillər və s., o cümlədən bəzi tələbələr daxildir) əsgərlik borcundan azad olunurlar.

1956-cı ilin oktyabr ayının sonlarında [[İsrail]], [[Fransa]] və [[Böyük Britaniya]] [[Misir]]ə hücum etdi. Lakin, bir neçə gün ərzində bu dövlətlər atəşkəs haqqında razılığa gəldilər. Bundan sonra İsrail ordusu ''6 günlük müharibə''də ərəb ölkələrinə xəbərdarlıqsız hücum edərək onları məğlub etdi və çoxlu ərazilər işğal etdi. 1973-cü ildə baş verən növbəti müharibədə İsrail [[Suriya]] və Misir ordusu tərəfindən məğlub edildi və işğal etdiyi ərazilərin bir hissəsini itirdi.

== Tərkibi ==
İsrail silahlı qüvvələrinin sayı tam səfərbərlik zamanı (ərazi müdafiə bölmələri, vətəndaş müdafiəsi dəstələri, sərhəd və sahil mühafizəsi) 631 min nəfər civarında dəyərləndirilir. Həqiqi hərbi xidmətdə olanların sayı isə, 186 min nəfərdir. 133 min Quru Qoşunlarında, 9,5 min nəfər dəniz donanmasında, 34 min nəfər Hərbi Hava Qüvvələrində xidmət edir. Yarımhərbi heyət 8 min nəfərdir.

İsrailin inhisarında 3930 [[tank]] var. Onların böyük bir hissəsi (1400 ədəd) İsrail istehsalı olan I, II, III, IV model yerli istehsal olan "[[Merkava]]" tanklarından ibarətdir (İsrail 1985-ci ildən sonra xaricdən tank almır). İsrailin 8040 zirehli transportyoru və zirehli maşını var, onların əksəriyyəti Amerikada istehsal olunub, bu, qonşu ordularda olandan çoxdur. Artilleriya silahlarının sayı 1350-ni ötür. Bu sırada 36 ədəd 203 millimetrlik qaubitsalar (qısalüləli ağır top), 175 millimetr kalibrli 140 ədəd [[ABŞ]] istehsalı olan, uzaq döyüşlər üçün nəzərdə tutulan silah, [[Fransa]]da hazırlanan 155 millimetr kalibrli 720-yə yaxın top, eyni zamanda 130 və 122 millimetrlik sovet qəniməti olan silah var. Minomyotların, xüsusən də 160 millimetrlik özüyeriyən qurğuların sayı da çoxdur.

[[İsrail Hərbi Hava Qüvvələri]]ndə 2002-ci ildə 36 min nəfər xidmət edirdi. Səfərbərlik zamanı İsrail HHQ personalı təxminən 91 min nəfərə çatır. Müxtəlif məlumatlara görə, HHQ-nin inhisarında 800 (istifadədə olan 628, operativ – döyüşə hazır vəziyyətdə saxlanılan, xaricə satıla və ya fövqəladə vəziyyətdə istifadə oluna biləcək 172) döyüş təyyarəsi var. Bu mənada da İsrail, qonşularını geridə qoyur (Misirdə döyüş təyyarələrinin sayı 505, Suriyada 451, İordaniyada 97-yə çatır. Livanın isə belə təyyarələri yoxdur).

Döyüş təyyarələrindən başqa, [[İsrail HHQ]]-nin 57 nəqliyyat təyyarəsi ("[[Boinq-707]]", [[Herkules C-130H]], "Arava" və Do-28B-1 modelli "Dorenye"), 6 benzindoldurucu nəqliyyat təyyarəsi, 138 təlim təyyarəsi, 22 rabitə təyyarəsi, eyni zamanda elektron kəşfiyyat və patrul təyyarələri var. Bundan başqa, ölkənin [[AH-64A Apaçi]] və AH-1G/E/F/S "Kobra" və 500MD "Defender" döyüş təyyarəsi və fərqli modifikasiyalardan olan nəqliyyat təyyarələri var.

== Ümumi taktikası ==
İsrail ordusu 24 saat ərzində ehtiyat hissələri səfərbərliyə almağa qadirdir, bu isə, İsrailin strateji zəifliklərini (kiçik ərazi, nizami qoşunların azlığı) xeyli dərəcədə kompensasiya edir. Çoxsaylı düşmənlə əhatə olunmuş İsrailin problemlərini həll etməli olan strateji doktrinanın digər vacib aspektləri – hərbi əməliyyatların hücum xarakteri, hərbi əməliyyatların düşmən ərazisinə keçirilməsi və onların mümkün qədər ölkə sərhədlərindən kənarlaşdırılması, qoşunların sürətlə, cəbhədən-cəbhəyə yerdəyişməsi, əsas təhlükə yerində maksimum qüvvələrin mərkəzləşməsi, quru qoşunlarına qarşı hərbi hava qüvvələrindən istifadənin təmərküzləşməsi və koordinasiya olunması (bu, bütün digər amillərlə insan itkilərini azaltmağa yardım edir), preventiv zərbələrin endirilməsi (əlverişli siyasi şərtlərdə), eyni zamanda dünya və İsrail hərbi sənayesinin nailiyyətlərindən maksimal dərəcədə istifadə ilə bağlıdır.

== Orduda din xadimlərinin xidmətindən istifadə ==
[[İsrail Konstitusiyası]]nda belə xidmət nəzərdə tutulmasa da, təşkil olunur. Orduda xidmət edən dərzilər və müsəlmanlara da şamil olunur. Əxlaqi mövzularla bağlı proqramlar həyata keçirilir. Bəzi yəhudi din xadimlərinin ordunu din savaşına təşviq etdiyi xəbərləri yayılmışdır.
{{İsrail mövzularda}}
{{İsrail-qaralama}}

[[Kateqoriya:İsrail Silahlı Qüvvələri| ]]