Terek (şəhər)

Terek
Terek
	Тэрч къалэ
	Gerb
	43°29′ şm. e. 44°08′ ş. u.HGYO
Ölkə	Rusiya;
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1876
Sahəsi	12 km²;
Mərkəzin hündürlüyü	254 m
Saat qurşağı	UTC+03:00;
Əhalisi
Əhalisi	20.068 nəf. (2024);
Rəsmi dili	Kabardin-çərkəz dili,; Qaraçay-balkar dili;
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi	361200–361203
Digər
	admterek.ru
	Xəritəni göstər/gizlə Terek
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Terek (kab.-çərk. Тэрч къалэ) — Rusiya Federasiyası, Kabarda-Balkariyanın ərazisində yerləşən şəhər. Terek rayonunun inzibati mərkəzidir. Şəhər dairəsinə yalnız bir yaşayış məntəqəsi daxildir^[2].

Coğrafiya

Terek şəhəri Terek rayonunun qərbində, Terek çayının sağ sahilində yerləşir. Respublikanın paytaxtı Nalçikdən 53 km şərqdədir. Şəhərin sahəsi 12 km²-dir. Şimaldan cənuba şəhərin uzunluğu 5 km, qərbdən şərqə 3 km-dir.

Aşağıdakı yaşayış məntıəqələri ilə həmsərhəddir: şimalda Arik, şərqdə Deyskoye, qərbdə İnternasionalnoe və Aleksandrovskaya.

Şəhər respublikanın dağətəyi zonasında, Kabardın malli düzənliyində yerləşir. Ərazi qərbdə və şimalda yumru təpələri olan nisbətən düz ərazidən ibarətdir. Şəhər ərazisində orta hündürlük dəniz səviyyəsindən 254 metrdir.

Hidroqrafik şəbəkə Terek çayı ilə təmsil olunur. Çay vadisi sıx çay meşələri ilə örtülüdür. Bölgədəki kənd təsərrüfatı torpaqlarının suvarılması üçün nəzərdə tutulmuş kiçik kanallara sahibdir. Şəhərin şimalı meşəlikdir.

İqlimi rütubətli və mülayim yaya və sərin keçən qışa sahibdir. Havanın orta illik temperaturu təqribən + 10,5 ° C, iyulda ortalama + 22.5 ° C, yanvarda isə -2.0 ° C arasında dəyişir. Havanın orta sutkalıq temperaturu qışda −5 ° C-dən + 10 ° C-ə, yayda + 16 ° C-dən + 30 ° C-ə qədərdir. Qışda minimum temperatur nadir hallarda -12 ° C-dən aşağı olur, yayda maksimum temperatur + 35 ° C-ə çatır. Orta illik yağıntının miqdarı təxminən 650 mm-dir. Ən çox yağıntı aprel-iyun aylarına düşür. Əsas küləklər: şərq və şimal-qərb.

Əhali

Urbanizasiya

2019-cu il 1 yanvar tarixinə əsasən Rusiyanın 1115 şəhəri arasında əhalisinin sayına görə 679-cu yerdədir. Əhalisinin sıxlığı — 1624.5 nəf./km².

Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir^[3]:

Xalq	Say, nəf.	Ümumi əhaliyə olan nisbəti, %
Kabardinlər	16 400	85,6 %
ruslar	1 917	10,0 %
osetinlər	219	1,1 %
digərləri	634	3,3 %
ümumi	19 170	100,00 %

Cins tərkibi

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat^[4]:

Yaş	Kişilər, nəf.	Qadınlar, yaş.	Ümumi say.	ümumi əhaliyə olan nisbət, %
0 — 14 yaş	1 743	1 765	3 508	18,3 %
15 — 59 yaş	6 107	6 993	13 100	68,3 %
60 yaşdan yuxarı	908	1 654	2 562	13,4 %
ümumi	8 758	10 412	19 170	100,0 %

Kişilər — 8 758 nəf. (45,7 %). Qadınlar — 10 412 nəf. (54,3 %)^[5].

Əhalinin orta yaşı — 35,5 yaş. Kişilərin orta yaşı — 33,6 yaş. Qadınların orta yaşı — 37,0 yaş.

Səhiyyyə

Rayon Xəstəxanası - Panaqova k., 110.
Rayon Poliklinikası - Fanziev k., 8.
Rayon Stomotoloji Mərkəzi - Lenin k., 22.
Laboratoriya Diaqnostika Mərkəzi - Lenin k., 53.

Din

Şəhərdə 4 məscid var^[6] :

«Cənnət» - Qoqol k., 19.
«İslam» - Pervoye k., 6.
«Ramazan» - Kirov k., 162.
«Tövhid» - Puşkin k., 125.

Mədəniyyət

Bölgənin tarixi və mədəniyyətinə həsr olunmuş muzey - Kiçik Kabarda
Rayon Mədəniyyət Evi
Rayon kitabxanası
Şəhər Mədəniyyət Sarayı
İdman və fitness kompleksləri

İstinadlar

↑ "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года"..
↑ "Закон Кабардино-Балкарской Республики от 27 февраля 2005 года N 13-РЗ «О статусе и границах муниципальных образований в Кабардино-Балкарской Республике»". 2018-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-22.
↑ "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.
↑ "Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-09.
↑ "Численность населения КБР по итогам Всероссийской переписи населения 2010 года". 2016-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-23.
↑ "Религиозные организации на территории Терского района". 2019-05-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-23.

Mənbə

[_38b6c630574aea66-1] "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года"..

[2] "Закон Кабардино-Балкарской Республики от 27 февраля 2005 года N 13-РЗ «О статусе и границах муниципальных образований в Кабардино-Балкарской Республике»". 2018-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-22.

[3] "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.

[4] "Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-09.

[5] "Численность населения КБР по итогам Всероссийской переписи населения 2010 года". 2016-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-23.

[6] "Религиозные организации на территории Терского района". 2019-05-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-23.

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]