Saltar al conteníu

Diferencies ente revisiones de «Pueblu croata»

De Wikipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
m apostrofación
Recuperando 1 referencia(es) y marcando 2 enllace(s) como rotu(os).) #IABot (v2.0.9.5
 
(Nun s'amuesen 19 revisiones intermedies de 6 usuarios)
Llinia 5: Llinia 5:
|población1 = 3.977.171
|población1 = 3.977.171
|imaxe= Croatian girls in folclor costume in Hungary.jpg
|imaxe= Croatian girls in folclor costume in Hungary.jpg
|descripción= Neñes croatas col so traxes folclóricos.
|descripción= Neñes croates col so traxes folclóricos.
|ref1= <ref>[http://www.dzs.hr/Eng/censuses/Census2001/Popis/Y01_02_02/Y01_02_02.html Población por identidá étnica - Censu realizáu en Croacia en 2001. Consultáu'l 24 d'abril de 2009 {{hr}}]</ref>
|ref1= <ref>[http://www.dzs.hr/Eng/censuses/Census2001/Popis/Y01_02_02/Y01_02_02.html Población por identidá étnica - Censu realizáu en Croacia en 2001. Consultáu'l 24 d'abril de 2009 {{hr}}]</ref>
|asentamientu2 = {{Bandera2|Estaos Xuníos}}
|asentamientu2 = {{Bandera2|Estaos Xuníos}}
|población2 = 1&nbsp;200&nbsp;000
|población2 = 1&nbsp;200&nbsp;000
|ref2 =<ref name="Gob-Croacia">{{cita web |títulu=Status of Croatian immigrants and their descendants abroad|url=http://www.hrvatiizvanrh.hr/hr/hmiu/stanje-hrvatskih-iseljenika-i-njihovih-potomaka-o-inozemstvu/15 |fechaaccesu=20 de xunetu de 2013|idioma=croata |fechaarchivu=11 de xunu de 2013|editorial=Republic of Croatia: State Office for Croats Abroad|allugamientu=Square of Croatian Heroes 6, Zagreb}}</ref>
|ref2 =<ref name="Gob-Croacia">{{cita web|títulu=Status of Croatian immigrants and their descendants abroad|url=http://www.hrvatiizvanrh.hr/hr/hmiu/stanje-hrvatskih-iseljenika-i-njihovih-potomaka-o-inozemstvu/15|fechaaccesu=20 de xunetu de 2013|idioma=croata|fechaarchivu=11 de xunu de 2013|editorial=Republic of Croatia: State Office for Croats Abroad|allugamientu=Square of Croatian Heroes 6, Zagreb}}</ref>
|asentamientu3 = {{Bandera2|Bosnia y Herzegovina}}
|asentamientu3 = {{Bandera2|Bosnia y Herzegovina}}
|población3 = 656&nbsp;414
|población3 = 656&nbsp;414
|ref3 =<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bk.html CIA World Factbook: Bosnia and Herzegovina] 14,3% of a total population of 4,590,310, not including "Refugees and internally displaced persons" because they put Bosnian Croats together with other types.</ref>
|ref3 =<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bk.html CIA World Factbook: Bosnia and Herzegovina] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070612214450/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bk.html |date=2007-06-12 }} 14,3% of a total population of 4,590,310, not including "Refugees and internally displaced persons" because they put Bosnian Croats together with other types.</ref>
|asentamientu4 = {{Bandera2|Chile}}
|asentamientu4 = {{Bandera2|Chile}}
|población4 = 380&nbsp;000
|población4 = 380&nbsp;000
|ref4 =<ref name="Gob-Croacia"/><ref>[http://www.domovina.cl/inmigrantes-otres.php#xubir Croatas en Chile]</ref><ref name="Diáspora croata">[http://hrvatskimigracije.es.tl/Diaspora-Croata.htm Diáspora croata]. <<El Ministeriu de Relaciones Esteriores de la República de Chile evalúa que nesi país anguaño viven 380.000 persones consideraes de ser de descendencia croata, lo que ye un 2,4% de la población total de Chile.>>. Consultáu'l 24 d'abril de 2009.</ref>
|ref4 =<ref name="Gob-Croacia"/><ref>[http://www.domovina.cl/inmigrantes-otres.php#xubir Croates en Chile]</ref><ref name="Diáspora croata">[http://hrvatskimigracije.es.tl/Diaspora-Croata.htm Diáspora croata]. <<El Ministeriu de Rellaciones Esteriores de la República de Chile evalúa que nesi país anguaño viven 380.000 persones consideraes de ser de descendencia croata, lo que ye un 2,4% de la población total de Chile.>>. Consultáu'l 24 d'abril de 2009.</ref>
|asentamientu5 = {{Bandera2|Alemaña}}
|asentamientu5 = {{Bandera2|Alemaña}}
|población5 = 350&nbsp;000
|población5 = 350&nbsp;000
Llinia 92: Llinia 92:
|rellacionaos= [[eslavos meridionales]]<br/>[[Serbios]]<br/>[[Bosniu|Bosnios]]<br/>[[Bosníacos]]<br/>[[Pueblu eslovenu|Eslovenos]]
|rellacionaos= [[eslavos meridionales]]<br/>[[Serbios]]<br/>[[Bosniu|Bosnios]]<br/>[[Bosníacos]]<br/>[[Pueblu eslovenu|Eslovenos]]
}}
}}
Los '''croatas''' (en [[idioma croata]] ''Hrvati'') son un pueblu [[Eslavos del Sur eslavu del Sur]], asitiaos nos [[Balcanes]], principalmente en [[Croacia]] y [[Bosnia-Herzegovina]]. Hai, coles mesmes, una notable comunidá croata nel estranxeru, tantu n'Europa Occidental, como n'Estaos Xuníos, Suramérica (principalmente n'Arxentina y Chile), Australia y Nueva Zelanda. Los croatas son mayoritariamente [[catolicismu|católicos]] y falen [[idioma croata|l'idioma croata]].
Los '''croates''' (en [[idioma croata]] ''Hrvati'') son un pueblu [[Eslavos del Sur eslavu del Sur]], asitiaos nos [[Balcanes]], principalmente en [[Croacia]] y [[Bosnia-Herzegovina]]. Hai, coles mesmes, una notable comunidá croata nel estranxeru, tantu n'Europa Occidental, como n'Estaos Xuníos, Suramérica (principalmente n'Arxentina y Chile), Australia y Nueva Zelanda. Los croates son mayoritariamente [[catolicismu|católicos]] y falen [[idioma croata|l'idioma croata]].


== Situación xeográfica ==
== Situación xeográfica ==
[[Croacia]] ye la [[nación-tao]] de los croatas, anque [[Bosniocroata|munchos]] viven na vecina [[Bosnia-Herzegovina]] onde son una de los trés naciones constitutives del país al pie de [[bosníacos]] y [[Serbia|serbios]].
[[Croacia]] ye la [[nación-estáu]] de los croates, anque [[Bosniocroata|munchos]] viven na vecina [[Bosnia-Herzegovina]] onde son una de los trés naciones constitutives del país xunto a [[bosníacos]] y [[Serbia|serbios]].


Asina mesmu, esisten minoríes croates en:
Asina mesmu, esisten minoríes croates en:
* [[Voivodina]]: provincia norteña de [[Serbia]], onde los croatas [[Šokci]] (grupu de mayor antigüedá) y [[Bunjevci]] (asitiaos na rexón tres el vacíu de poder posterior a la retirada [[Imperiu otomanu|otomana]]) son al pie de los [[Hungría|húngaros]] una importante minoría. Son especialmente numberosos na rexón de [[Bačka]].
* [[Voivodina]]: provincia nortiza de [[Serbia]], onde los croates [[Šokci]] (grupu de mayor antigüedá) y [[Bunjevci]] (asitiaos na rexón tres el vacíu de poder posterior a la retirada [[Imperiu otomanu|otomana]]) son xunto a los [[Hungría|húngaros]] una importante minoría. Son especialmente numberosos na rexón de [[Bačka]].
* Les comunidaes Šokci y Bunjevci nel condáu [[Hungría|húngaru]] de [[Bács-Kiskun]].
* Les comunidaes Šokci y Bunjevci nel condáu [[Hungría|húngaru]] de [[Bács-Kiskun]].
* Los de [[Boka kotorska]] na mariña occidental de [[Montenegru]] (especialmente [[Bokelji]]) en Kotor y Tivat, según otros grupos cerca d'ende, como na ciudá de Budva y Chigre.
* Los de [[Boka kotorska]] na mariña occidental de [[Montenegru]] (especialmente [[Bokelji]]) en Kotor y Tivat, según otros grupos cerca d'ende, como na ciudá de Budva y Chigre.
* Una pequeña minoría esiste na rexón de [[Carso]] y [[Trieste]], na frontera [[italia]]na. Tratar del área más septentrional con presencia croata, anque la población tópase abondo asimilada na nación italiana. Sicasí, caltienen entá apellíos y topónimos d'orixe eslavu.
* Una pequeña minoría esiste na rexón de [[Carso]] y [[Trieste]], na frontera [[italia]]na. Trátase del área más septentrional con presencia croata, anque la población tópase abondo asimilada na nación italiana. Sicasí, caltienen entá apellíos y topónimos d'orixe eslavu.
* Na mariña [[Eslovenia|eslovena]], nes rexones de [[Primorska]], [[Prekmurje]] y en [[Metlika]], [[Baxa Carniola|Dolenjska]].
* Na mariña [[Eslovenia|eslovena]], nes rexones de [[Primorska]], [[Prekmurje]] y en [[Metlika]], [[Baxa Carniola|Dolenjska]].
* Nos [[Condaos d'Hungría|condaos húngaros]] fronterizos de [[Zala]], [[Baranya]] y [[Somogy]].
* Nos [[Condaos d'Hungría|condaos húngaros]] fronterizos de [[Zala]], [[Baranya]] y [[Somogy]].
[[Archivu:Europe location CRO.png|thumb|[[Croacia]] xeográfica ya históricamente dientro d'[[Europa]].]]
[[Ficheru:Europe location CRO.png|thumb|[[Croacia]] xeográfica ya históricamente dientro d'[[Europa]].]]
D'antiguo tamién había población croata, como resultáu de [[Migración humana|migraciones]] en:
D'antiguo tamién había población croata, como resultáu de [[Migración humana|migraciones]] en:
* [[Burgenland]] n'[[Austria]] oriental y nos condaos límitrifes húngaros de [[Vas (condáu)|Vas]] y [[Győr-Moson-Sopron]] según n'[[Eslovaquia]]. La comunidá croata de la rexón yera llamada ''[[Gradišćy]]''.
* [[Burgenland]] n'[[Austria]] oriental y nos condaos límitrifes húngaros de [[Vas (condáu)|Vas]] y [[Győr-Moson-Sopron]] según n'[[Eslovaquia]]. La comunidá croata de la rexón yera llamada ''[[Gradišćy]]''.
Llinia 110: Llinia 110:
* En [[Kosovu]] ([[Janjevci]] y [[Letničani]])
* En [[Kosovu]] ([[Janjevci]] y [[Letničani]])
* Na zona de [[Molise]], n'[[Italia]]
* Na zona de [[Molise]], n'[[Italia]]
* En [[Szentendre]], [[Hungría]], anque taben bastante [[Magiares|magiar]]izados.
* En [[Szentendre]], [[Hungría]], anque taben bastante [[Maxares|maxar]]izados.


En total, suman cuatro millones en [[Croacia]] y 600.000 en [[Bosnia-Herzegovina]] (un 17% del país). La comunidá nel estranxeru ye difícil de cuantificar de manera esacta, de primeres dada la falta d'estadístiques y documentos oficiales y/o fiables, y la [[naturalización]] qu'algamaron grandes mases en naciones como [[Estaos Xuníos]] y la [[Arxentina]] que nun dexen el discernir quien y a que nacionalidá perteneció, pero los aproximamientos van dientro de los del un millón y mediu hasta los dos millones d'emigraos.
En total, suman cuatro millones en [[Croacia]] y 600.000 en [[Bosnia-Herzegovina]] (un 17% del país). La comunidá nel estranxeru ye difícil de cuantificar de manera exacta, de primeres dada la falta d'estadístiques y documentos oficiales y/o fiables, y la [[naturalización]] qu'algamaron grandes mases en naciones como [[Estaos Xuníos]] y l'[[Arxentina]] que nun dexen el discernir quien y a que nacionalidá perteneció, pero los aproximamientos van dientro de los del un millón y mediu hasta los dos millones d'emigraos.


La mayor comunidá croata fora de los Balcanes ye la que s'asitia n'[[Alemaña]], onde cerca de 350.000 persones tienen ancestros y/o raigaños croates.<ref name="Gob-Croacia"/> Asina mesmu, nos [[Estaos Xuníos]] concéntrase'l mayor númberu de descendientes de croatas (1,2 millones, concentraos principalmente nel [[área metropolitana de Nueva York]] y na rexón de los [[Grandes Llagos (América del Norte)|Grandes Llagos]]).<ref name="Gob-Croacia"/> N'Arxentina, esiste una importante presencia croata (250.000),<ref name="Gob-Croacia"/> concentraos principalmente nes provincies de Buenos Aires, Santa Fe y Córdoba. En [[Chile]], al igual que na Arxentina, esiste una gran égida croata, especialmente concentraos nes zones de [[Magallanes]], [[Santiago de Chile|Santiago]] y [[Antofagasta]].<ref name="Diaspora-croata-Chile">{{cita web |url=http://www.hrvatiizvanrh.hr/en/hmiu/croatian-diaspora-in-chile/22 |fechaaccesu=20 de xunetu de 2013|idioma=inglés|cita=The largest number of Chilean Croats and their descendants still live in Santiago. However, the presence of Croatians and their share in the overall population in Chile, particularly in Punta Arenas (about 60,000 Croatian descendants) and in Antofagasta, is also quite considerable. There is a somewhat smaller Croatian community in Iquique, in Sele, in Concepcion and in Vini de Mar, although Croats can be found virtually all over Chile. |urlarchivu=http://web.archive.org/web/*/http://www.hrvatiizvanrh.hr/en/hmiu/croatian-diaspora-in-chile/22 |fechaarchivu=14 de xunu de 2013|editorial=Republic of Croatia: State Office for Croats Abroad|allugamientu=Square of Croatian Heroes 6, 10000 Zagreb}}</ref>
La mayor comunidá croata fora de los Balcanes ye la que s'asitia n'[[Alemaña]], onde cerca de 350.000 persones tienen ancestros y/o raigaños croates.<ref name="Gob-Croacia"/> Asina mesmu, nos [[Estaos Xuníos]] concéntrase'l mayor númberu de descendientes de croates (1,2 millones, concentraos principalmente nel [[área metropolitana de Nueva York]] y na rexón de los [[Grandes Llagos (América del Norte)|Grandes Llagos]]).<ref name="Gob-Croacia"/> N'Arxentina, esiste una importante presencia croata (250.000),<ref name="Gob-Croacia"/> concentraos principalmente nes provincies de Buenos Aires, Santa Fe y Córdoba. En [[Chile]], al igual que na Arxentina, esiste una gran égida croata, especialmente concentraos nes zones de [[Magallanes]], [[Santiago de Chile|Santiago]] y [[Antofagasta]].<ref name="Diaspora-croata-Chile">{{cita web |url=http://www.hrvatiizvanrh.hr/en/hmiu/croatian-diaspora-in-chile/22 |fechaaccesu=20 de xunetu de 2013|idioma=inglés|cita=The largest number of Chilean Croats and their descendants still live in Santiago. However, the presence of Croatians and their share in the overall population in Chile, particularly in Punta Arenas (about 60,000 Croatian descendants) and in Antofagasta, is also quite considerable. There is a somewhat smaller Croatian community in Iquique, in Sele, in Concepcion and in Vini de Mar, although Croats can be found virtually all over Chile. |urlarchivu=https://web.archive.org/web/*/http://www.hrvatiizvanrh.hr/en/hmiu/croatian-diaspora-in-chile/22 |fechaarchivu=14 de xunu de 2013|editorial=Republic of Croatia: State Office for Croats Abroad|allugamientu=Square of Croatian Heroes 6, 10000 Zagreb}}</ref>


Otres comunidaes importantes son les qu'esisten n'[[Australia]], coles mayores concentraciones en [[Sydney]], [[Melbourne]] y [[Perth (Australia)|Perth]]; y en [[Canadá]]: (Sur d'[[Ontario]], [[Columbia Británica]], [[Alberta]]). Tamién esisten grupos en [[Bolivia]], [[Brasil]], [[Sudáfrica]], [[Nueva Zelanda]] y en [[Perú]] onde hai delles fontes qu'indiquen una coleutividá de 82,000 descendientes.<ref name="espejodelperu_1">http://www.espejodelperu.com.pe/Poblacion-del-Peru/Inmigracion-Croata-al-Peru.htm</ref> La mayor asociación d'emigrantes croates ye la [[Unión Fraternal Croata]] alcontrada n'Estaos Xuníos.
Otres comunidaes importantes son les qu'esisten n'[[Australia]], coles mayores concentraciones en [[Sydney]], [[Melbourne]] y [[Perth (Australia)|Perth]]; y en [[Canadá]]: (Sur d'[[Ontario]], [[Columbia Británica]], [[Alberta]]). Tamién esisten grupos en [[Bolivia]], [[Brasil]], [[Sudáfrica]], [[Nueva Zelanda]] y en [[Perú]] onde hai delles fontes qu'indiquen una coleutividá de 82,000 descendientes.<ref name="espejodelperu_1">http://www.espejodelperu.com.pe/Poblacion-del-Peru/Inmigracion-Croata-al-Peru.htm</ref> La mayor asociación d'emigrantes croates ye la [[Unión Fraternal Croata]] alcontrada n'Estaos Xuníos.
Llinia 120: Llinia 120:
== Historia ==
== Historia ==
''Vease tamién:
''Vease tamién:
[[Hestoria de Croacia]]''
[[Historia de Croacia]]''
[[Archivu:Oton Ivekovic, Dolazak Hrvata na Jadran.jpg|thumb|300px|right|Llegada de los Croatas a la mariña adriática.]]
[[Ficheru:Oton Ivekovic, Dolazak Hrvata na Jadran.jpg|thumb|300px|right|Llegada de los Croates a la mariña adriática.]]


El primer estáu croata foi'l Principáu de [[Dalmacia]], que'l so príncipe [[Trpimir]] se autodenominó [[duque]] de los croatas en [[852]]. Esta llamada [[Croacia Colorada]] yera folgazana nes sos llendes incluyendo dacuando a los [[Pagania|habitantes de Neretva]] y de [[Zahumlje]]. En [[925]], el duque croata de [[Dalmacia]], [[Tomislav|Tomislav de Trpimir]] unificó a tolos croatas y creó un estáu tres anexionarse el Principáu de [[Panonia]].
El primer estáu croata foi'l Principáu de [[Dalmacia]], que'l so príncipe [[Trpimir]] se autodenominó [[duque]] de los croates en [[852]]. Esta llamada [[Croacia Colorada]] yera folgazana nes sos llendes incluyendo dacuando a los [[Pagania|habitantes de Neretva]] y de [[Zahumlje]]. En [[925]], el duque croata de [[Dalmacia]], [[Tomislav|Tomislav de Trpimir]] unificó a tolos croates y creó un estáu tres anexonase el Principáu de [[Panonia]].


Dende la unión dinástica con [[Hungría]] en [[1102]], los croatas sufrieron d'una [[Magiares|magiarización]]. Tres la [[Batalla de Mohács]], la mayoría del [[Reinu d'Hungría]] foi ocupáu polos otomanos, recayendo la corona nos [[Habsburgu]]. Esta unión con [[Austria]] supunxo una [[xermanización]]. Amás, la división del territoriu ente [[Imperiu otomanu|los otomanos]] y los [[Habsburgu]] dixebró les tierres croates. Una cantidá importante de croatas vivía n'[[Eslovenia]], [[Istria]], [[Rijeka]], [[Herzegovina]] y [[Bosnia]]. Colos sieglos, la emigración croata tamién creó comunidaes en [[Molise]] ([[Italia]]), [[Burgenland]] ([[Austria]]) y, col tiempu, nos [[Estaos Xuníos d'América]].
Dende la unión dinástica con [[Hungría]] en [[1102]], los croates sufrieron d'una [[Maxares|maxarización]]. Tres la [[Batalla de Mohács]], la mayoría del [[Reinu d'Hungría]] foi ocupáu polos otomanos, recayendo la corona nos [[Habsburgu]]. Esta unión con [[Austria]] supunxo una [[xermanización]]. Amás, la división del territoriu ente [[Imperiu otomanu|los otomanos]] y los [[Habsburgu]] dixebró les tierres croates. Una cantidá importante de croates vivía n'[[Eslovenia]], [[Istria]], [[Rijeka]], [[Herzegovina]] y [[Bosnia]]. Colos sieglos, la emigración croata tamién creó comunidaes en [[Molise]] ([[Italia]]), [[Burgenland]] ([[Austria]]) y, col tiempu, nos [[Estaos Xuníos d'América]].


Tres la [[Primer Guerra Mundial]], el territoriu croata foi finalmente unificáu como parte del reinu [[paneslavismo|paneslavo]] de [[Reinu de Yugoslavia|Yugoslavia]], resultante de l'anexón per parte del [[Reinu de Serbia]] de la parte eslava del [[Imperiu austrohúngaru]]. Fueron una de les naciones constituyentes del país, y dende [[1939]], gociaron d'autonomía cola creación del [[Banato de Croacia]].
Tres la [[Primer Guerra Mundial]], el territoriu croata foi finalmente unificáu como parte del reinu [[paneslavismo|paneslavo]] de [[Reinu de Yugoslavia|Yugoslavia]], resultante de l'anexón per parte del [[Reinu de Serbia]] de la parte eslava del [[Imperiu austrohúngaru]]. Fueron una de les naciones constituyentes del país, y dende [[1939]], gociaron d'autonomía cola creación del [[Banato de Croacia]].


Na [[Segunda Guerra Mundial]], les fuercies del [[Exa Roma-Berlín-Tokio|Exa]] creó l'estáu títere llamáu [[Estáu Independiente de Croacia]], dirixíu pol partíu [[fascismu|fascista]] y ultranacionalista [[Ustachá]]. En respuesta, munchos croatas xunir al movimientu [[partisanu]] antifascista entamáu pol [[Partíu Comunista de Yugoslavia]], que terminó per espulsar los del país. Ente 40.000 y 200.000 croatas perdieron la vida mientres la guerra.
Na [[Segunda Guerra Mundial]], les fuercies del [[Exa Roma-Berlín-Tokio|Exa]] creó l'estáu títere llamáu [[Estáu Independiente de Croacia]], dirixíu pol partíu [[fascismu|fascista]] y ultranacionalista [[Ustachá]]. En respuesta, munchos croates xunir al movimientu [[partisanu]] antifascista entamáu pol [[Partíu Comunista de Yugoslavia]], que terminó per espulsar los del país. Ente 40.000 y 200.000 croates perdieron la vida mientres la guerra.


Na posguerra, constituyir nel antiguu reinu la [[República Federal Socialista de Yugoslavia]], de calter [[federación|federal]], onde de los seis repúbliques, los croatas yeren pueblu constituyente en [[Croacia]] y [[Bosnia Herzegovina]]. Sicasí, la minoría croata de la provincia autónoma serbia de [[Voivodina]] nunca algamó esi estatus. Na era post-[[Josip Broz Pedrete|Pedrete]], la democratización del país viose acompañada de conflictos étnicos.
Na posguerra, constituyir nel antiguu reinu la [[República Federal Socialista de Yugoslavia]], de calter [[federación|federal]], onde de los seis repúbliques, los croates yeren pueblu constituyente en [[Croacia]] y [[Bosnia Herzegovina]]. Sicasí, la minoría croata de la provincia autónoma serbia de [[Voivodina]] nunca algamó esi estatus. Na era post-[[Josip Broz Tito|Tito]], la democratización del país viose acompañada de conflictos étnicos.


En [[1990]], la República de Croacia declaróse independiente, no que marcó l'empiezu de la [[Guerra Croata d'Independencia]] contra la so minoría serbia sofitada por [[Serbia]] y el [[Exércitu Popular Yugoslavu]], nuna guerra que causó cerca de 550.000 movíos.
En [[1990]], la República de Croacia declaróse independiente, no que marcó l'empiezu de la [[Guerra Croata d'Independencia]] contra la so minoría serbia sofitada por [[Serbia]] y l'[[Exércitu Popular Yugoslavu]], nuna guerra que causó cerca de 550.000 movíos.


La [[Guerra en Bosnia]], que siguió al conflictu croata, vio como la minoría croata de Bosnia Herzegovina trataba de crear el so propiu estáu ([[Herzeg-Bosnia]]), que finalmente sería parte de la [[Bosnia Herzegovina|Federación de Bosnia Herzegovina]].
La [[Guerra en Bosnia]], que siguió al conflictu croata, vio como la minoría croata de Bosnia Herzegovina trataba de crear el so propiu estáu ([[Herzeg-Bosnia]]), que finalmente sería parte de la [[Bosnia Herzegovina|Federación de Bosnia Herzegovina]].
Llinia 140: Llinia 140:


== Ver tamién ==
== Ver tamién ==
* [[Teoría del orixe común de serbios y croatas]]
* [[Teoría del orixe común de serbios y croates]]


== Referencies ==
== Referencies ==
Llinia 146: Llinia 146:


== Enllaces esternos ==
== Enllaces esternos ==
* [http://terkepek.adatbank.transindex.ro/kepek/netre/14.gif La Nación croata n'entamos del sieglu XX] ''n'inglés''
* [http://terkepek.adatbank.transindex.ro/kepek/netre/14.gif La Nación croata n'entamos del sieglu XX] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303232923/http://terkepek.adatbank.transindex.ro/kepek/netre/14.gif |date=2016-03-03 }} ''n'inglés''


{{Tradubot|Pueblo croata}}
{{Tradubot|Pueblo croata}}
{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:Pueblos eslavos|croata, Pueblu]]
[[Categoría:Pueblos eslavos|croata, Pueblu]]
[[Categoría:Demografía de Croacia|croata, Pueblu]]
[[Categoría:Demografía de Croacia|croata, Pueblu]]
Llinia 156: Llinia 157:
[[Categoría:Grupos étnicos de Eslovenia|Pueblu croata]]
[[Categoría:Grupos étnicos de Eslovenia|Pueblu croata]]
[[Categoría:Grupos étnicos de Yugoslavia|Pueblo croata]]
[[Categoría:Grupos étnicos de Yugoslavia|Pueblo croata]]
[[Categoría:Wikipedia:Revisar traducción]]

Revisión actual a fecha de 18:05 19 set 2024

Infotabla de grupu humanuPueblu croata

Tipu etnia
Llingua croata
Relixón catolicismu
Parte de eslavu meridional
Xeografía
Estáu Croacia
[1]
[2]
[3]
[2][4][5]
[2]
[2]
[2]
[2]
[6]
[7]
[2]
[2]
[8]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
[2]
Cambiar los datos en Wikidata

Los croates (en idioma croata Hrvati) son un pueblu Eslavos del Sur eslavu del Sur, asitiaos nos Balcanes, principalmente en Croacia y Bosnia-Herzegovina. Hai, coles mesmes, una notable comunidá croata nel estranxeru, tantu n'Europa Occidental, como n'Estaos Xuníos, Suramérica (principalmente n'Arxentina y Chile), Australia y Nueva Zelanda. Los croates son mayoritariamente católicos y falen l'idioma croata.

Situación xeográfica

[editar | editar la fonte]

Croacia ye la nación-estáu de los croates, anque munchos viven na vecina Bosnia-Herzegovina onde son una de los trés naciones constitutives del país xunto a bosníacos y serbios.

Asina mesmu, esisten minoríes croates en:

Croacia xeográfica ya históricamente dientro d'Europa.

D'antiguo tamién había población croata, como resultáu de migraciones en:

En total, suman cuatro millones en Croacia y 600.000 en Bosnia-Herzegovina (un 17% del país). La comunidá nel estranxeru ye difícil de cuantificar de manera exacta, de primeres dada la falta d'estadístiques y documentos oficiales y/o fiables, y la naturalización qu'algamaron grandes mases en naciones como Estaos Xuníos y l'Arxentina que nun dexen el discernir quien y a que nacionalidá perteneció, pero los aproximamientos van dientro de los del un millón y mediu hasta los dos millones d'emigraos.

La mayor comunidá croata fora de los Balcanes ye la que s'asitia n'Alemaña, onde cerca de 350.000 persones tienen ancestros y/o raigaños croates.[2] Asina mesmu, nos Estaos Xuníos concéntrase'l mayor númberu de descendientes de croates (1,2 millones, concentraos principalmente nel área metropolitana de Nueva York y na rexón de los Grandes Llagos).[2] N'Arxentina, esiste una importante presencia croata (250.000),[2] concentraos principalmente nes provincies de Buenos Aires, Santa Fe y Córdoba. En Chile, al igual que na Arxentina, esiste una gran égida croata, especialmente concentraos nes zones de Magallanes, Santiago y Antofagasta.[9]

Otres comunidaes importantes son les qu'esisten n'Australia, coles mayores concentraciones en Sydney, Melbourne y Perth; y en Canadá: (Sur d'Ontario, Columbia Británica, Alberta). Tamién esisten grupos en Bolivia, Brasil, Sudáfrica, Nueva Zelanda y en Perú onde hai delles fontes qu'indiquen una coleutividá de 82,000 descendientes.[7] La mayor asociación d'emigrantes croates ye la Unión Fraternal Croata alcontrada n'Estaos Xuníos.

Vease tamién: Historia de Croacia

Llegada de los Croates a la mariña adriática.

El primer estáu croata foi'l Principáu de Dalmacia, que'l so príncipe Trpimir se autodenominó duque de los croates en 852. Esta llamada Croacia Colorada yera folgazana nes sos llendes incluyendo dacuando a los habitantes de Neretva y de Zahumlje. En 925, el duque croata de Dalmacia, Tomislav de Trpimir unificó a tolos croates y creó un estáu tres anexonase el Principáu de Panonia.

Dende la unión dinástica con Hungría en 1102, los croates sufrieron d'una maxarización. Tres la Batalla de Mohács, la mayoría del Reinu d'Hungría foi ocupáu polos otomanos, recayendo la corona nos Habsburgu. Esta unión con Austria supunxo una xermanización. Amás, la división del territoriu ente los otomanos y los Habsburgu dixebró les tierres croates. Una cantidá importante de croates vivía n'Eslovenia, Istria, Rijeka, Herzegovina y Bosnia. Colos sieglos, la emigración croata tamién creó comunidaes en Molise (Italia), Burgenland (Austria) y, col tiempu, nos Estaos Xuníos d'América.

Tres la Primer Guerra Mundial, el territoriu croata foi finalmente unificáu como parte del reinu paneslavo de Yugoslavia, resultante de l'anexón per parte del Reinu de Serbia de la parte eslava del Imperiu austrohúngaru. Fueron una de les naciones constituyentes del país, y dende 1939, gociaron d'autonomía cola creación del Banato de Croacia.

Na Segunda Guerra Mundial, les fuercies del Exa creó l'estáu títere llamáu Estáu Independiente de Croacia, dirixíu pol partíu fascista y ultranacionalista Ustachá. En respuesta, munchos croates xunir al movimientu partisanu antifascista entamáu pol Partíu Comunista de Yugoslavia, que terminó per espulsar los del país. Ente 40.000 y 200.000 croates perdieron la vida mientres la guerra.

Na posguerra, constituyir nel antiguu reinu la República Federal Socialista de Yugoslavia, de calter federal, onde de los seis repúbliques, los croates yeren pueblu constituyente en Croacia y Bosnia Herzegovina. Sicasí, la minoría croata de la provincia autónoma serbia de Voivodina nunca algamó esi estatus. Na era post-Tito, la democratización del país viose acompañada de conflictos étnicos.

En 1990, la República de Croacia declaróse independiente, no que marcó l'empiezu de la Guerra Croata d'Independencia contra la so minoría serbia sofitada por Serbia y l'Exércitu Popular Yugoslavu, nuna guerra que causó cerca de 550.000 movíos.

La Guerra en Bosnia, que siguió al conflictu croata, vio como la minoría croata de Bosnia Herzegovina trataba de crear el so propiu estáu (Herzeg-Bosnia), que finalmente sería parte de la Federación de Bosnia Herzegovina.

La política gubernamental croata postbélica tratu de facilitar el regresu de los descendientes d'emigrantes croates, siendo particularmente importante la llegada de los refuxaos de Bosnia y Voidovina (Bačka y Srijem). Tres la paz de 1995, la mayoría de los refuxaos volvieron a los sos llares.

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. Población por identidá étnica - Censu realizáu en Croacia en 2001. Consultáu'l 24 d'abril de 2009 (croata)
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 Tienes d'especificar urlarchivu = y fechaarchivu = al usar {{cita web}}.«Status of Croatian immigrants and their descendants abroad» (croata). Republic of Croatia: State Office for Croats Abroad. Archiváu dende l'orixinal, el 11 de xunu de 2013. Consultáu'l 20 de xunetu de 2013.
  3. CIA World Factbook: Bosnia and Herzegovina Archiváu 2007-06-12 en Wayback Machine 14,3% of a total population of 4,590,310, not including "Refugees and internally displaced persons" because they put Bosnian Croats together with other types.
  4. Croates en Chile
  5. Diáspora croata. <<El Ministeriu de Rellaciones Esteriores de la República de Chile evalúa que nesi país anguaño viven 380.000 persones consideraes de ser de descendencia croata, lo que ye un 2,4% de la población total de Chile.>>. Consultáu'l 24 d'abril de 2009.
  6. Población por nacionalidá. Censu realizáu n'Austria en 2001. Consultáu'l 24 d'abril de 2009.
  7. 7,0 7,1 http://www.espejodelperu.com.pe/Poblacion-del-Peru/Inmigracion-Croata-al-Peru.htm
  8. Serbian census 2011
  9. . Republic of Croatia: State Office for Croats Abroad. Archiváu dende l'orixinal, el 14 de xunu de 2013. Consultáu'l 20 de xunetu de 2013. «The largest number of Chilean Croats and their descendants still live in Santiago. However, the presence of Croatians and their share in the overall population in Chile, particularly in Punta Arenas (about 60,000 Croatian descendants) and in Antofagasta, is also quite considerable. There is a somewhat smaller Croatian community in Iquique, in Sele, in Concepcion and in Vini de Mar, although Croats can be found virtually all over Chile.»

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]