Ver la fonte de Lille

{{llocalidá}}

'''Lille''' ({{audiu|Fr-Lille.ogg|[lil]}}; en [[idioma flamencu|flamencu]], ''Ryssel''; en [[idioma neerlandés|neerlandés]], ''Rijsel'') ye una ciudá del norte de [[Francia]], a veres del ríu Deûle, capital de la rexón d'[[Altos de Francia]]. Atópase cerca de la frontera con [[Bélxica]]. 

Lille tien una población municipal de 231&nbsp;491 habitantes,<ref>{{cita web |url=http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?annee=2013&depcom=59350|títulu=Populations légales 2013 de la commune|idioma=francés}}</ref> y el so [[Área Metropolitana de Lille|área metropolitana]], qu'inclúi ciudaes como [[Villeneuve-d'Ascq]], [[Roubaix]] y [[Tourcoing]], tien una población de 1&nbsp;164&nbsp;716 habitantes,<ref>{{cita web|url=http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?codeMessage=5&zoneSearchField=LILLE&codeZone=004-AU1999&idTheme=3&rechercher=Rechercher|títulu=Población del área urbana|idioma=francés}}</ref> siendo la cuarta mayor de [[Francia]].

Asitiada ente [[París]], [[Londres]] y [[Bruxeles]], Lille ye una gran plaza económica europea, que se desenvolvió enforma dende los años 1990, especialmente cola construcción del barriu de negocios Euralille y la llegada de los [[Train à Grande Vitesse|Trenes de Gran Velocidá]] y los [[Eurostar]]. Con 110&nbsp;000 estudiantes, Lille ye tamién la tercer ciudá universitaria de Francia, dempués París y Lyon. Tamién foi [[Capital Europea de la Cultura]] en 2004 y dende, ye calificada como "[[Villes et pays d'art et d'histoire|Ville d'art et d'histoire]]" (''Ciudá d'arte y d'historia'').

== Etimoloxía ==
L'actual ciudá de Lille desenvolvióse a partir de la aglutinación de diversos nucleos de población allugaos a la fin de la parte navegable de la ribera del [[ríu Deûle]]. El nome de la ciudá provién de la denominación ''L'íle'' (n'asturianu, ''La Islla''), que fai referencia a la situación de la ciudá nuna superficie de tierra firme arrodiada d'antigües zones pantanoses fluviales, que daben l'apariencia de tar allugada la ciudá nuna islla ente marismas. De la importante industria testil de la ciudá surdió'l nome ''lile'', denominación d'un texíu de llana de colores d'orixe escocés, típicu de la producción industrial llocal.

== Historia ==

=== Primeros pueblos celtes ===
Los primeros restos topaos na actual Lille daten aproximao del añu 2000&nbsp;e.&nbsp;C., cuando, tres la invención de l'agricultura, dellos pobladores asitiar a veres del ríu Deûle y construyeron granxes y esplotaciones agrícoles. Les escavaciones realizaes en zones cercanes al ríu dexaron topar restos d'aquellos asentamientos, dataos de la [[Edá del Bronce]] y [[Edá del Fierro|del Fierro]], y correspondientes a los pueblos celtes qu'ocuparon tola mariña atlántica europea.

=== Galia romana ===
Tres la conquista romana de la [[Galia]], los asentamientos del ríu Deûle crecieron, magar lo que güei conocemos como Lille nun yera más qu'un grupu tremáu de nucleos de población xuníos per carreteres secundaries. Col procesu de romanización, los pobladores de la zona adoptaron la cultura galorromana. A finales del sieglu V&nbsp;e.&nbsp;C., un nucleu allugáu na vera oriental del ríu empezó a crecer amodo, siendo'l más trupu de toles poblaciones de la contorna. Nel futuru, esti allugamientu convertir nel xerme de la futura ciudá.

=== [[Edá Media]] ===

==== Formación de ''L'Ile'' ====
Tres la cayida del [[Imperiu romanu]], l'allugamientu de la ribera oriental del Deûle foi apigurando los nucleos habitaos de la contorna. L'orixe de la ciudá de Lille vien narráu pola lleenda medieval de "Lydéric y Phinaert". Dicha lleenda cunta que Lydéric yera'l fíu de Salvaert y Ermengaert, príncipes de [[Dijon]]. Cuando se dirixíen éstos a Inglaterra pa niciar al so futuru fíu, fueron prindaos por Phinaert, xigante y señor de les tierres de l'actual Lille, qu'executó amás a Salvaert. Ermengaert pudo fuxir y, antes de finar, dio a lluz a Lydéric, que tuvo que criase con un ermitañu, fuxendo del xigante. Cuando Lydéric creció, asesinó a Phinaert en vengación pola muerte de los sos proxenitores, y recibió les tierres del xigante, onde fundó nel [[640]] la ciudá de ''L'Ile'', del que según la lleenda deriva'l nome de ''Lille''.

==== Lille, ciudá del condáu de Flandes ====
Mientres tola Edá Media, l'actual Lille formó parte del [[condáu de Flandes]], territoriu vasallu del [[Francia Occidental|reinu Franco]], qu'axuntaba les antigües ciudaes romanes d'[[Arras (Pasu de Calais)|Arras]], [[Cambrai]] y [[Boulogne-sur-Mer|Boulogne]]; ya inclusive aportó a la so capital. Por cuenta del so allugamientu estratéxicu, a la fin de la parte navegable de Deûle, el nucleu de ''L'Isle'' foi adquiriendo importancia comercial, cola construcción d'un puertu fluvial. A partir de 830 y hasta 910, los [[Hrolf Ganger#Invasión de Francia|viquingos]] escalaron les ciudaes de la rexón de Flandes, incluyendo ''L'Isle''. Por esi motivu, los condes de Flandes, soberanos de la ciudá, entamaron la fortificación de la urbe. El primer documentu que menta'l nome actual de ''Lille'' data del añu 1066, nel que tamién se menta la parroquia de Saint-Maurice, la ilesia más antigua de la población. Yá dende l'[[Alta Edá Media]], Lille destacó pola so llarga tradición na artesanía testil. Col establecimientu de la corte de los condes de Flandes, la ciudá adquirió mayor importancia económica y foi esperimentando una mayor crecedera demográfica. En 1144 constituyiríase la parroquia de Saint-Sauveur (San Salvador), que sería l'orixe de la futura catedral de la ciudá.

Anque la rexón yera dependiente del reinu de [[Francia]], el condáu de Flandes caltenía, por motivos económicos, venceyos bien próximos con [[Reinu d'Inglaterra|Inglaterra]] y el [[Sacru Imperiu Romanu Xermánicu]]. Por esi motivu, y col fin de caltener la hexemonía en Flandes, el rei francés [[Felipe II de Francia|Felipe II Augusto]] tenía la pretensión d'ocupar la rexón. Por cuenta de los intereses franceses, el rei d'Inglaterra [[Xuan I d'Inglaterra|Juan ensin Tierra]], l'emperador xermánicu [[Otón IV del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu|Otón IV]] y Fernando de Portugal, conde de Flandes Fernando de Portugal (el conde de Flandes) formaron una coalición contra Francia. Felipe II Augusto asedió y ocupó Lille en 1213, y el conflictu remató en 1214 cola victoria francesa na [[batalla de Bouvines]]. La resultancia de la guerra dexó caltener el condáu de Flandes, otra vegada so hexemonía francesa. Mientres el sieglu XIII, Lille algamó los 30.000 habitantes, y la so importancia económica amontóse gracies a la celebración d'un mercáu rexonal, y sobremanera pola puxante industria llocal de paños, qu'atraxo a comerciantes estranxeros procedentes de toa Europa. Esta situación convirtió a la ciudá nun centru acobiciáu tantu per Francia como per Inglaterra, que s'apostaron Lille mientres la [[Guerra de los Cien Años]].

==== Soberanía del ducáu de Borgoña ====
A partir de finales del [[sieglu XIV]] ([[1369]]), y nel contestu de la [[Guerra de los Cien Años]], la ciudá foi gobernada polos [[Ducáu de Borgoña|duques de Borgoña]], que se proclamaron [[Condáu de Flandes|condes de Flandes]] pola unión matrimonial ente'l duque [[Felipe II de Borgoña|Felipe II l'Atrevíu]] y la condesa [[Margarita III de Flandes|Margarita de Mâle]]. So dominiu borgoñón, y mientres el ducáu del mesmu [[Felipe III de Borgoña|Felipe III el Bonu]], entamóse la reconstrucción y la repoblación de la ciudá, que sufriera severos daños causaos poles guerres y les epidemies de la peste. Ente otres obres, el duque borgoñón ordenó la edificación del palaciu de Rihour, nueva corte de la ciudá. [[María de Borgoña]], nieta de [[Felipe III de Borgoña|Felipe III el Bonu]] y única socesora del ducáu, casóse con [[Maximiliano I d'Habsburgu|Maximiliano I]], futuru emperador del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu. Por cuenta de esta unión, la ciudá de Lille y el [[condáu de Flandes]] nel so conxuntu pasaron a manes de los [[Casa d'Habsburgu|Habsburgu]], dientro del señoríu de los [[Países Baxos Borgoñonos|Países Baxos]]. Frutu d'esta unión nació en [[1478]] [[Felipe I de Castiella|Felipe I de Habsbugo]], más conocíu como ''El Formosu'', que reinaría na ciudá ente [[1482]] y [[1506]]. Mientres esti periodu, de relativu aselu, Lille empezó a desenvolver una industria de texíos llixeros, en desterciu de la producción de paños.

=== Edá Moderna ===

==== Lille, nos sieglos XVI y XVII ====
[[Ficheru:Rijsel, Frankrijk, Sanderus, Flandria Illustrata.jpg|right|thumb|Mapa de Lille de 1641 en ''Flandria Illustrata'' d'[[Antonio Sanderus]].]]

Por decisión del so padre Maximiliano I, Felipe casóse con [[Xuana I de Castiella]], fía de los [[Reis Católicos]]. Con esta socesión d'enllaces matrimoniales, Lille y el restu del condáu de Flandes, amás de los territorios de [[Borgoña]] y [[Ducáu de Brabante|Brabante]], pasaríen finalmente a manes de la familia Habsburgu. Asina, Carlos d'Habsburgu (''[[Carlos I d'España]]'') cuntar ente los sos dominios, faciendo valir al monarca'l so títulu de señor de los Países Baxos. La ciudá foi gobernada polos Habsburgu hasta'l reináu de [[Felipe IV d'España|Felipe IV]], na primer metá del sieglu XVII. Mientres los sieglos XVI y XVII, la ciudá vivió periodos convulsos, siendo afarada en diverses ocasiones por epidemia de peste y poles [[guerres de relixón]] ente católicos y protestantes, magar pudo caltener la so riqueza testil y comercial. Ye heriedu del reináu de la casa d'Habsburgu na ciudá la edificación de l'Antigua Bolsa de comerciu, en 1652, que reflexa la rellumanza económica que vivía la ciudá naquella dómina; amás d'otros edificios civiles, d'evidente estilu flamencu renacentista.

==== Soberanía francesa de la ciudá ====
A principios de la segunda metá del sieglu XVII, el rei francés [[Lluis XIV]] empecipió una política expansionista escontra'l norte y l'este de Francia. Lluis XIV reclamó'l territoriu de Flandes, en manes españoles, faciendo valir los derechos socesorios de la so esposa [[María Teresa d'Austria]], fía de Felipe IV d'España. Con diches reclamaciones empezaría la [[Guerra de Devolución]] en 1667, que remataría cola ocupación francesa del Condáu de Flandes. El rei francés empezó l'asediu a la ciudá de Lille en 1668, que foi ocupada al cabu de nueve díes de resistencia. Apigurada agora nel reinu francés, Lille pasaría a ser la capital de la Francia septentrional.

Por causa del so allugamientu estratéxicu, mui cerca de la frontera colos Países Baxos Españoles, de la so importancia económica, Lluis XIV ordenó fortificala, cuatro meses dempués de conquistala. La xera foi encargada a [[Sébastien -y Prestre]], marqués de [[Vauban]], inxenieru y arquiteutu militar. Vauban reforzó les muralles de la ciudá y dirixó la construcción de la ciudadela de Lille, nel estremu noroccidental de la urbe.

So dominiu francés, la ciudá esperimentó un sieglu d'estabilidá económica, magar foi ocupada pol exércitu neerlandés ente 1708 y 1713, dientro del contestu de la [[Guerra de Socesión española|Guerra de Socesión]].

=== Edá Contemporánea ===
[[Ficheru:Siège de Lille 1792.JPG|right|thumb|Asediu de Lille polos austriacos.]]

==== Lille so la Revolución francesa ====
A finales del sieglu XVIII, la industria llocal, básicamente basada na producción de texíos, empezó a diversificase, introduciéndose manufactures d'encaxe, cerámica y alimentación, una y bones la industria testil de Lille, que nun podía competir cola puxante y mecanizada manufactura inglesa, vivió un periodu de crisis económica. Tres la [[Revolución francesa]], en 1789, los burgueses locales apoderaríen la ciudá, ensin qu'en Lille produxérense balasmes de considerancia. Ante l'amenaza estranxera de derrocar la revolución, l'[[Asamblea Nacional (Revolución francesa)|Asamblea Nacional]] francesa declaró en 1792 la guerra a [[Austria]], potencia absolutista. Al tar mientres aquel periodu los Países Baxos en manes austriaques, Lille atópase na primer llinia del frente ente Francia y Austria, siendo constantemente bombardiada. De la so resistencia frente a los austriacos surdió la espresión de que "Lille tien bien merecida la patria".

==== Revolución industrial ====
Mientres la primer metá del sieglu XIX, la industria testil de Lille volvió desapegar, en sufriendo'l paréntesis revolucionariu. La ciudá especializaríase principalmente na producción de texíos d'algodón y llinu. Lille convertir nel mayor centru industrial de Francia, y la so manufactura de confección llogró ser una de les más importantes del mundu. Tamién se desenvolvieron la industria metalúrxico, gracies al descubrimientu de grandes xacimientos de [[carbón]] cercanos a la zona; y la industria ferroviario. En 1846 llegó'l [[ferrocarril]] a la ciudá, col enllaz París-Lille, y pocu dempués convirtióse nun nuedu ferroviariu de notable importancia. La [[revolución industrial]] disparó la población de Lille, pasando de tener 75.000 habitantes en 1850, a tener 220.000 en 1901. Esti fechu traxo la medría de la polución y la insalubridad de la ciudá, de cuenta que se llevaron a cabo proyeuto decimonónicos de saneamientu y urbanización. En 1896 crearíase la [[Universidá de Lille]], y nesti periodu la ciudá empezó a esperimentar el desenvolvimientu comercial de la ciudá.

Nesti contestu de industrialización remanecen amplios contrastes ente l'empresariáu burgués local y la población obrera. Debíu al calter industrial de la ciudá y a la so bona comunicación con [[París]], les clases proletaries acoyeron rápido'l [[socialismu]]. A partir de finales del sieglu XIX el conceyu sería gobernáu por alcaldes socialistes.

==== Periodu d'enteguerres ====
[[Ficheru:Bundesarchiv Bild 183-R05147, Frankreich, Lille, nach Kämpfen.jpg|right|thumb|Caballos muertos mientres la invasión de Lille pol exércitu alemán en 1914.]]

Por cuenta del so allugamientu nel frente francu-alemán mientres la [[Primer Guerra Mundial]], Lille foi severamente castigada polos bombardeos de los exércitos francés y xermanu. La ciudá foi ocupada rápido polos alemanes, hasta que foi recuperada pol exércitu británicu nel branu de 1918, tres una dura guerra de trincheres.

A partir de 1927 el conceyu de Lille va entamar un plan de reestructuración de la ciudá, so l'alcaldía del socialista Roger Salengro. El plan incluyó'l valtamientu de los barrios más desfavorecidos, amás de la construcción de la [[Feria Internacional de Lille]], un puertu fluvial y l'[[aeropuertu de Marcq-en-Baroeul]].

Mientres la década de los trenta, la ciudá entró nuna dura crisis económica derivada del [[Crack del 29]]. La crisis local apinar en 1936 col suicidiu del mesmu alcalde, Roger Salengro, y col españíu de la [[Segunda Guerra Mundial]]. Les tropes nazis, dientro del escenariu del [[blitzkrieg]], arrodiaron la ciudá'l [[27 de mayu]] de [[1940]], ocupándola'l [[1 de xunu primeru de xunu]]. Mientres la ocupación alemana, Lille, como'l restu de [[Norte-Pasu de Calais]], foi controlada dende l'alministración alemana en [[Bruxeles]]. En setiembre de 1944 les tropes aliaes lliberaron la ciudá tres bombardeos socesivos.

==== Dende los cincuenta hasta l'actualidá ====
[[Ficheru:Lille Europe Eurostar.jpg|upright|thumb|[[Eurostar]] na [[estación de Lille Europe]].]]
Lille foi nuevamente destruyida polos daños causaos na Segunda Guerra Mundial. La ciudá nun recuperó dafechu la so actividá industrial y comercial hasta cinco años dempués del conflictu mundial. En 1951 celebróse la Feria Internacional de los Texíos, que marcó'l resurdimientu económicu local. A partir de los cincuenta, la ciudá foi espandiéndose dende los suburbios. En 1967 rematóse l'[[autopista]] París-Lille, amás de constituyise, a instancies del alcalde socialista Auguste Laurent, la [[cámara de comerciu]] de Lille-Roubaix-Tourcoing, col enfotu de crear unu de los mayores centros comerciales ya industriales d'Europa. En 1977 xunir a felicidá conurbación la cercana villa de Hellemmes. Ye nesti periodu en que'l sector industrial llocal va entrar nuna crisis definitiva, que va derivar na terciarización de la ciudá. Esti fenómenu va suponer un cambéu fondu del pulsu económico de Lille. En 1983 Lille, [[Hélesmes|Hellemmes]] y [[Villeneuve d'Ascq]] coneutar cola llinia de metro [[Vehículu Automáticu Llixeru|VAL]] (la primer llinia de metro automáticu del mundu). Güei los cuatro nucleos de la comunidá urbana (Lille, [[Roubaix]], [[Tourcoing]] y [[Villeneuve d'Ascq]]) coneutar col [[Vehículu Automáticu Llixeru|VAL]], la rede automática más grande del mundu que llega hasta la frontera belga.

Mientres la década de los noventa, Lille va asumir un papel económicu vital na nueva Europa comuñal, cola conexón ferroviaria col [[TGV]] en 1993 y cola inauguración del [[Eurotúnel]] sol [[Canal de la Mancha]] en 1994. L'alcalde Pierre Mauroy proyeuta y constrúi un nuevu distritu financieru y comercial na ciudá, llamáu Euralille, que marca la reestructuración de la ciudá de finales del sieglu XX. A partir de 2001 y hasta l'actualidá gobierna na ciudá la socialista Martine Aubry. En 2004, la ciudá foi nomada capital cultural d'Europa. Cabo dicir tamién que la ciudá foi candidata pa celebrar los [[Xuegos Olímpicos de 2004]], ensin llegar a consiguilo.

Anguaño, Lille forma una de les mayores conurbaciones de [[Francia]] y sigue calteniendo'l so pesu económicu na [[Xunión Europea]]. La so comunidá urbana ye la más poblada de la [[Eurometrópolis Lille-Kortrijk-Tournai]], de la que forma parte dende la so formación, la {{fecha|28|xineru|2008}}.

== Llugares d'interés ==
<gallery mode="packed">
file:Jielbeaumadier grand place lille 2008.jpg|Gran plaza
file:Jielbeaumadier theatre sebastopol lille 2007.jpg|Teatru Sébastopol
file:Jielbeaumadier place du lion d or lille 2008.jpg|''Place du Lion d'or''
file:Jielbeaumadier porte de roubaix lille 2005.jpg|Porte de Roubaix
file:Lille Cathedral.JPG|Catedral
file:Jielbeaumadier palais rihour lille 2008.jpg|Palaciu Rihour
file:Grande-Place.jpg|Gran plaza de Lille
</gallery>

=== Ciudadela de Vauban ===
[[Ficheru:Grondplan citadel Lille.JPG|thumb|La ciudadela de Lille cola forma d'una estrella de cinco puntes.]]

La ciudadela de Lille foi proyeutada pol inxenieru militar [[Sébastien -y Prestre]], marqués de [[Vauban]], cuatro meses dempués de la ocupación francesa de la ciudá en 1667, por orde del rei Lluis XIV, coles mires de formar una llinia defensiva (conocida en francés como pré carré). La ciudadela construyóse, ente 1667 y 1670, nel noroeste de la ciudá nuna zona de marismas del ríu Deûle, d'aproximao unes 1700 hectárees. Esa situación aprovechar pa construyir un sistema d'hinchentes y canales d'agua, que formaríen parte de la defensa del allugamientu, al arrodiar al mesmu. Por cuenta de la magnitú del proyeutu, nel que Vauban punxo de manifiestu los sos planteamientos lóxicos sobre la defensa militar, l'abaratamientu de costos de mano d'obra y materiales, y la importancia de l'artillería nel diseñu de fortificaciones rasantes, el mesmu arquiteutu definió la so obra como la reina de les ciudadeles”, y ye de fechu considerada como la so obra maestra. Vauban, que fuera nomáu Comisariu Xeneral de Fortificaciones del exércitu francés, y que fuera encargáu de reforzar posiciones estratéxiques nes fronteres franceses, plantegó na ciudadela la construcción de fortificaciones poligonales, d'alcuerdu a les necesidaes de l'artillería defensivo, los accidentes naturales y l'orografía del terrén onde se emplazó la obra. La ciudadela riquió pa la so construcción más de diez mil trabayadores, y calcúlase que s'emplegaron más de 60 millones de lladriyos y 3,3 millones de bloques de granitu, reforzaos con gres.

La fortificación constitúi una auténtica ciudá militar dientro de Lille, formada por edificios civiles (almacenes, una capiya y diversos comercios) y militares (arsenales, residencies pa soldaos, prisiones, y l'edificiu del gobernador militar), que se distribúin en baluartes que formen una estrella de cinco puntes, asitiaos de forma concéntrica a la plaza d'armes, nel centru de la ciudadela. Vauban dispunxo un perímetru defensivu formáu por fosos, avanzadures, murios en forma de semiluna y caminos soterraños, que constituyíen una serie impenetrable de torgues pal enemigu. La ciudadela aportó a tomada mientres la [[Guerra de Socesión española]] por un exércitu combináu d'ingleses, austriacos y holandeses, tres más d'un mes d'asediu. A partir de mediaos del sieglu XIX, la ciudadela perdió'l so calter militar y foi reconvertida nun inmensu parque urbanu.

== Clima ==
{{clima |ubicación=Lille (1981–2010)
|metric first = Yes
|single line = Yes
|Xin record high C = 15.2
|Feb record high C = 18.9
|Mar record high C = 22.7
|Abr record high C = 27.9
|May record high C = 31.7
|Xun record high C = 34.8
|Xnt record high C = 36.1
|Ago record high C = 36.6
|Set record high C = 33.8
|Och record high C = 27.8
|Pay record high C = 20.1
|Avi record high C = 15.9
|year record high C = 36.6
|Xin high C = 6.0
|Feb high C = 6.9
|Mar high C = 10.6
|Abr high C = 14.1
|May high C = 17.9
|Xun high C = 20.6
|Xnt high C = 23.3
|Ago high C = 23.3
|Set high C = 19.7
|Och high C = 15.2
|Pay high C = 9.9
|Avi high C = 6.4
|year high C = 14.5
|Xin mean C = 3.6
|Feb mean C = 4.1
|Mar mean C = 7.1
|Abr mean C = 9.7
|May mean C = 13.4
|Xun mean C = 16.2
|Xnt mean C = 18.6
|Ago mean C = 18.4
|Set mean C = 15.4
|Och mean C = 11.6
|Pay mean C = 7.1
|Avi mean C = 4.2
|year mean C = 10.8
|Xin low C = 1.2
|Feb low C = 1.3
|Mar low C = 3.6
|Abr low C = 5.4
|May low C = 8.9
|Xun low C = 11.7
|Xnt low C = 13.8
|Ago low C = 13.6
|Set low C = 11.2
|Och low C = 8.1
|Pay low C = 4.4
|Avi low C = 1.9
|year low C = 7.1
|Xin record low C = -19.5
|Feb record low C = -17.8
|Mar record low C = -10.5
|Abr record low C = -4.7
|May record low C = -2.3
|Xun record low C = 0.0
|Xnt record low C = 3.4
|Ago record low C = 3.9
|Set record low C = 1.2
|Och record low C = -4.4
|Pay record low C = -7.8
|Avi record low C = -17.3
|year record low C = -19.5
|Xin precipitation mm = 60.5
|Feb precipitation mm = 47.4
|Mar precipitation mm = 58.3
|Abr precipitation mm = 50.7
|May precipitation mm = 64.0
|Xun precipitation mm = 64.6
|Xnt precipitation mm = 68.5
|Ago precipitation mm = 62.8
|Set precipitation mm = 61.6
|Och precipitation mm = 66.2
|Pay precipitation mm = 70.1
|Avi precipitation mm = 67.8
|year precipitation mm = 742.5
|Xin precipitation days = 11.7
|Feb precipitation days = 9.6
|Mar precipitation days = 11.4
|Abr precipitation days = 10.1
|May precipitation days = 10.6
|Xun precipitation days = 10.0
|Xnt precipitation days = 9.8
|Ago precipitation days = 9.2
|Set precipitation days = 10.1
|Och precipitation days = 11.0
|Pay precipitation days = 12.6
|Avi precipitation days = 11.3
|year precipitation days = 127.4
|Xin snow days = 4.9
|Feb snow days = 4.1
|Mar snow days = 3.2
|Abr snow days = 1.3
|May snow days = 0.1
|Xun snow days = 0.0
|Xnt snow days = 0.0
|Ago snow days = 0.0
|Set snow days = 0.0
|Och snow days = 0.0
|Pay snow days = 1.8
|Avi snow days = 3.8
|year snow days = 19.2
|Xin humidity = 88
|Feb humidity = 85
|Mar humidity = 82
|Abr humidity = 79
|May humidity = 78
|Xun humidity = 79
|Xnt humidity = 78
|Ago humidity = 78
|Set humidity = 83
|Och humidity = 87
|Pay humidity = 89
|Avi humidity = 90
|year humidity = 83
|Xin sun = 65.5
|Feb sun = 70.7
|Mar sun = 121.1
|Abr sun = 172.2
|May sun = 193.9
|Xun sun = 206.0
|Xnt sun = 211.3
|Ago sun = 199.5
|Set sun = 151.9
|Och sun = 114.4
|Pay sun = 61.4
|Avi sun = 49.6
|year sun = 1617.5
|source 1 = [[Meteo France]]<ref name=MFclimat1>{{cita web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/station/59343001/normales
| títulu = Données climatiques de la station de Lille
| editorial = Meteo France
| idioma = francés
| fechaaccesu = 16 d'avientu de 2014
| urlarchivu = https://web.archive.org/web/20170707101033/http://www.meteofrance.com/climat/france/station/59343001/normales
| fechaarchivu = 2017-07-07
}}</ref><ref name=MFclimat2>{{cita web
| url = http://www.meteofrance.com/climat/france/nord-pas-de-calais/regi31/normales
| títulu = Climat Nord-Pas-de-Calais
| editorial = Meteo France
| idioma = francés
| fechaaccesu = 16 d'avientu de 2014
| urlarchivu = https://web.archive.org/web/20160303201321/http://www.meteofrance.com/climat/france/nord-pas-de-calais/regi31/normales
| fechaarchivu = 2016-03-03
}}</ref>
|source 2 = Infoclimat.fr (humidity, snowy days 1961–1990)<ref name=Infoclimat>{{cita web | url = http://www.infoclimat.fr/climatologie-07015-lille-lesquin.html
| títulu = Normes et records 1961-1990: Lille-Lesquin (59) - altitude 47m 
| idioma = francés
| editorial = Infoclimat
| fechaaccesu = 16 d'avientu de 2014}}</ref> |fecha=August 2010
}}

<ref>[http://meteo-climat-bzh.dyndns.org/station-84.php Clima de Lille]</ref>
{{Clima |llugar = Lille (France) 1971/2000 |width =

|xin_max=5.7|xin_max_reg=15.2
|feb_max=6.7|feb_max_reg=18.9
|mar_max=10.1|mar_max_reg=22.7
|abr_max=13.1|abr_max_reg=27.9
|may_max=17.5|may_max_reg=31.7
|xun_max=20|xun_max_reg=34.8
|xnt_max=22.7|xnt_max_reg=36.1
|ago_max=23.1|ago_max_reg=36.6
|set_max=19.4|set_max_reg=33.8
|och_max=14.7|och_max_reg=27.8
|pay_max=9.3|pay_max_reg=20.1
|avi_max=6.6|avi_max_reg=15.9
|añal_max=14.1|añal_max_reg=36.6
|xin_min=1|xin_min_reg=-19.5
|feb_min=1|feb_min_reg=-17.8
|mar_min=3.1|mar_min_reg=-10.5
|abr_min=4.7|abr_min_reg=-4.7
|may_min=8.4|may_min_reg=-2.3
|xun_min=11|xun_min_reg=0
|xnt_min=13.1|xnt_min_reg=3.4
|ago_min=12.9|ago_min_reg=3.9
|set_min=10.7|set_min_reg=1.2
|och_min=7.4|och_min_reg=-4.4
|pay_min=3.8|pay_min_reg=-7.8
|avi_min=2.1|avi_min_reg=-18
|añal_min=6.6|añal_min_reg=-19.5
|xin_prom=3.4|xin_prom_reg=-14.6
|feb_prom=3.8|feb_prom_reg=-12.3
|mar_prom=6.6|mar_prom_reg=-6
|abr_prom=8.9|abr_prom_reg=-0.9
|may_prom=12.9|may_prom_reg=3.7
|xun_prom=15.5|xun_prom_reg=6.4
|xnt_prom=17.9|xnt_prom_reg=9.6
|ago_prom=18|ago_prom_reg=9.8
|set_prom=15|set_prom_reg=7.3
|och_prom=11.1|och_prom_reg=0.5
|pay_prom=6.6|pay_prom_reg=-4.4
|avi_prom=4.4|avi_prom_reg=-11.2
|añal_prom=10.4|añal_prom_reg=-14.6
|xin_sol=57.5
|feb_sol=89.6
|mar_sol=115.9
|abr_sol=171
|may_sol=202
|xun_sol=208.3
|xnt_sol=212.8
|ago_sol=214.1
|set_sol=153.1
|och_sol=118.1
|pay_sol=73.6
|avi_sol=47.4
|añal_sol=1635.7
|xin_precip=57
|feb_precip=47.8
|mar_precip=57.5
|abr_precip=52.1
|may_precip=62.5
|xun_precip=70.4
|xnt_precip=61.2
|ago_precip=52.8
|set_precip=65.8
|och_precip=66.8
|pay_precip=73.8
|avi_precip=68.1
|añal-precip=723 }}

== Demografía== 
{{Evolución demográfica |1793=66
761|1800=54 756|1806=61 467|1821=64 291|1831=69 073|1836=72 005|1841=72 537|1846=75 430|1851=75 795|1856=78 641|1861=131 727|1866=154 749|1872=158 117|1876=162 775|1881=178 144|1886=188 272|1891=201 211|1896=216 276
|fonte=INSEE-fr}}
{{Evolución demográfica |1901=210
696|1906=205 602|1911=217 807|1921=200 952|1926=201 921|1931=201 568|1936=200 575|1946=188 871|1954=194 616|1962=193 096|1968=190 546|1975=172 280|1982=168 424|1990=172 142|1999=184 657|2006=226 014<ref>{{cita web |títulu=Résultats du récensement de la population - 2006 |url=http://www.recensement.insee.fr/searchResults.action?zoneSearchField=&codeZone=59350-COM |editor=INSEE |fechaaccesu=14 de xunu de 2010 |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20110515033743/http://www.recensement.insee.fr/searchResults.action?zoneSearchField=&codeZone=59350-COM |fechaarchivu=2011-05-15 }}</ref>
|fonte=INSEE-fr}}

== Centros d'enseñanza ==
[[Ficheru:France-Lille-LeFaiteDeLaPorteDeParis.jpg|La fachada de La Puerta de París|600px|center|thumb]]

=== Universidaes ===
Nel [[sieglu XVI]], gracies al impulsu que dio la monarquía española a la educación en Francia, creáronse delles universidaes na ciudá de '''Lille'''. La '''Universidá de Lille-Douai''', ye una [[universidá]] pública fundada en [[1562]]. Dende [[1971]], la universidá pública de Lille ([[Université Lille Nord de France]]) estremar en trés campus nes contornes de Lille :
* Campus Lille I: (USTL - [[Ciencia|Ciencies]] y [[Téunica|Téuniques]]), nel campus Citar scientifique » (la ciudá científica).
* Campus Lille II: ([[Derechu]], [[Salú]], [[Alministración d'empreses]] y [[Deporte]]), ta asitiáu na parte sur, sureste de la ciudá de Lille.
* Campus Lille III: ([[Historia]], [[Lletra|Lletres]] et [[Arte]]s), que'l so campus ta en [[Villeneuve-d'Ascq]], el barriu de « Pont de bois ». 

Na última parte del [[sieglu XIX]], concretamente en 1875, creóse la [[Universidá Católica de Lille]] ([[Lletra|Lletres]] y [[Ciencies de la naturaleza]], [[Derechu]], [[Economía]] y [[Xestión]], [[Ciencia|Ciencies]] y [[Téunica|Téuniques]], [[Medicina]] y [[Teoloxía]]).

En [[2007]], Lille yera la 3ª ciudá de [[Francia]] en númberu d'estudiantes universitarios con más de 95.000<ref name="education">{{pdf}} [http://media.enseignementsup-recherche.gouv.fr/file/Atles_2007-08/64/1/Atles_rexonal_2008_web_63641.pdf?bcsi_scan_6Y13338A7493DA7B=0&bcsi_scan_filename=Atles_rexonal_2008_web_63641.pdf Atles 2007-2008 de l'enseignement supérieur en France]</ref> nel so [[área metropolitana]], namái por detrás de [[París]] y [[Lyon]] y aproximao los mesmos que [[Toulouse]].
En [[2003]], un censu d'estudiantes desveló que na ciudá hai más de 144.000 estudiantes, onde 98.000 tán na universidá, 29.000 n'estudios de formación profesional y 17.000 n'institutos.
[[Ficheru:Sciences politiques Lille.jpg|alt=|miniaturadeimagen|L'antigua facultá de lletres]]
[[Ficheru:Lille catho cour.jpg|Universidá Católica de Lille|right|thumb]]

=== Colexos d'inxenieros Xeneralistas ====
* [[École centrale de Lille]]
* [[ENSAM]] (Escuela nacional superior d'artes y oficios)
* [[École spéciale de mécanique et d'électricité]]
* [http://www.hei.fr/ HEI] (Altos estudios d'inxenieru)
* [http://www.icam.fr/ ICAM] (Institutu católicu d'artes)
* [http://www.polytech-lille.fr/ Polytech'Lille] (Escuela politéunica de Lille, antes llamada EUDILnt EUDIL)
* Institutu d'estudios politéunicos de Lille.

==== Especializaos ====
* [https://web.archive.org/web/20180808193618/http://enic.fr/ ENIC] (Télécom Lille 1)
* [http://www.ensait.fr/ ENSAIT] (Escuela nacional superior d'artes ya industries testiles)
* [http://www.ensc-lille.fr/ ENSCL] (Escuela de química de Lille)
* [[École pour l'informatique et les nouvelles technologies]]
* [http://www.esj-lille.fr/ ESJ] ([[Escuela cimera de periodismu de Lille]])
* [https://web.archive.org/web/20060813105749/http://www.estit.fr/ ESTIT] (Escuela cimera de téuniques industriales y de testiles )
* [http://www.isa-lille.fr/ ISA] (Institutu cimeru d'agricultura)
* [http://www.isen.fr/ ISEN] ([[Institutu cimeru delectronica y numbérica|Institutu cimeru d'electrónica y numbérica]])
* [https://web.archive.org/web/20130728214801/http://ist.groupe-icam.fr/ IST]([[Institutu cimeru de Teunoloxía]])
* [http://www.lille.archi.fr/ ENSAPL] (Escuela nacional superior d'Arquiteutura y Paisaxe de Lille)

=== Escueles de comerciu ===
* L'ESPAS Tecobio *[https://web.archive.org/web/20071019122049/http://www.espas.fupl.asso.fr/2/sommaire.php3](ESPAS Tecobio)
* [[EDHEC|Edhec Business School]]
* L'ESA ([[Escuela cimera d'asuntos de Lille]])
* [[ESC Lille]] [http://www.esc-lille.fr/ ESC Lille]
* [[IÉSEG]] [http://www.ieseg.fr/index.asp IÉSEG]
* [[Institut supérieur européen de gestion group]]
* [[Institut supérieur européen de formation par l'action]]

=== [[Institutu|Institutos]] ===
* Lycée [[César Baggio]] 
* Lycée [[Édouard Lalo]] 
* Lycée [[Union européenne|européen]] [[Montebello]](Institutu européu Montebello) ([http://www4.ac-lille.fr/~montebello/ site officiel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060714230729/http://www4.ac-lille.fr/~montebello/ |date=2006-07-14 }})
* Lycée [[Gaston Berger]] ([http://www2.ac-lille.fr/gberger/ site officiel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060803151150/http://www2.ac-lille.fr/gberger/ |date=2006-08-03 }})
* Lycée [[Faidherbe]] ([http://www.faidherbe.org site officiel])
* Lycée [[Frédéric Ozanam]] ([https://web.archive.org/web/20070117014533/http://www.lycee-ozanam.com/ site officiel])
* Lycée [[Fénelon]] 
* Lycée [[Francisco Ferrer]] 
* Lycée [[Jean Monnet]]
* Lycée [[Louis Pasteur]]
* Lycée professionnel [[Michel Servet]] ([https://web.archive.org/web/20061207133831/http://www2.ac-lille.fr/servet/ site officiel])
* Lycée Notre Dame d'Annay [http://www.notredamedannay.fr/ (site officiel)]
* Lycée [[Vierge Marie|Notre Dame]] de la [[Paix]] 
* Lycée [[Sainte Claire]]
* Lycée [[Jean-Baptiste de la Salle|Saint Jean-Baptiste de La Salle]]
* Lycée [[Pierre (apôtre)|Saint Pierre]]
* Lycée [[Paul de Tarse|Saint Paul]] ([http://www.saintpaul-lille.fr/ site officiel])
* Lycée Sainte Thérèse d'Avila (Institutu [[Santa Teresa d'Ávila]])
<!-- Lycée à compléter, attention à l'ordre alphabétique ! -->

== Alministración ==

=== Conceyu Tolos alcaldes de la ciudá de Lille dempués de la [[Revolución francesa]]:

{| align="center" rules="all" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border: 0px solid #999; border-right: 0px solid #999; border-bottom: 0px solid #999; background:#f3fff3; width:100%;"
|-style="background-color: #ddffdd"
! Fecha d'eleición !! Nome!! Partíu !! Otres funciones exercíes<br /><span style="font-size:xx-small">(mientres el mandatu como alcalde)</span>
|-
|[[18 de marzu]] de [[2001]]|| [[Martine Aubry]] ||[[Partíu Socialista (Francia)|PS]]|| Vice-presidente de ''Lille Métropole Communauté urbaine''
|-
|[[1973]]-[[2001]] || [[Pierre Mauroy]] ||[[Partíu Socialista (Francia)|PS]]|| Presidente de la ''Comunidá urbana de Lille''
|-
|[[1955]]-[[1973]] || [[Augustin Laurent]] ||[[SFIO]] / [[Partíu Socialista (Francia)|PS]]|| Presidente de la ''Comunidá urbana de Lille''
|-
|[[1955]] || [[Guy Debeyre]]<br />(delegación especial) || || 
|-
|[[1947]]-[[1955]] || [[René Gaiffie]] || ||
|-
|[[1944]]-[[1947]] || [[Denis Cordonnier]] || ||
|- 
|[[1940]]-[[1944]] || Paul Dehove<br />(impuestu pol gobiernu de [[Vichy]] || || 
|-
|[[1936]]-[[1940]] || [[Charles Saint-Venant]] || || 
|-
|[[1929]]-[[1936]] || [[Roger Salengro]] ||[[SFIO]]||Diputáu (1928 - 1936)
|-
|[[1929]] || [[Alexandre Bracke-Desrousseaux]] || ||
|-
|[[1925]]-[[1929]] || [[Roger Salengro]] ||[[SFIO]]||
|-
|[[1919]]-[[1925]] || [[Gustave Delory]] ||[[SFIO]]||
|-
|[[1904]]-[[1919]] || [[Charles Delesalle]] || ||
|-
|[[1896]]-[[1904]] || [[Gustave Delory]] ||[[Partí ouvrier français|POF]]||
|-
|[[1881]]-[[1896]] || Géry Legrand || ||
|-
|[[1878]]-[[1881]] || Jules Dutilleul || ||
|-
|[[1873]]-[[1878]] || André Catel-Beghin || ||
|-
|[[1867]]-[[1873]] || Charles Crespel-Tilloy || ||
|-
|[[1867]] || Jules Meunier || ||
|-
|[[1866]]-[[1867]] || Auguste Flamen || ||
|-
|[[1852]]-[[1866]] || Auguste Richebé || ||
|-
|[[1848]]-[[1852]] || Pierre Bonte-Pollet || ||
|-
|[[1834]]-[[1848]] || Louis Bigo-Danel || ||
|-
|[[1832]]-[[1834]] || Désiré -y Thierry || ||
|-
|[[1830]]-[[1832]] || Jean-Baptiste Smet || ||
|-
|[[1830]] || François Barrois-Virnot || ||
|-
|[[1816]]-[[1830]] || Jean Demuyssaert || ||
|-
|[[1803]]-[[1816]] || Louis de Brigode || ||
|-
|[[1800]]-[[1803]] || Nicolas Xentil-Muiron || ||
|-
|[[1799]]-[[1800]] || François Thery Falligan || ||
|-
|[[1797]]-[[1799]] || Jean-Baptiste Drapiez || ||
|-
|[[1797]] || Claude Artaud || ||
|-
|[[1796]]-[[1797]] || Ignace Capron || ||
|-
|[[1795]]-[[1796]] || François André || ||
|-
|[[1794]]-[[1795]] || Desjardins || ||
|-
|[[1793]] || Guillaume Lefebvre-Dhenin || ||
|-
|[[1792]] || François André || ||
|-
|[[1790]]-[[1791]] || Louis Vanhoenacker || ||
|-
|}

== Ciudaes hermaniaes ==
* {{bandera|Reinu Xuníu}} [[Leeds]] ([[Reinu Xuníu]])<ref>https://web.archive.org/web/20111109030005/http://www.mairie-lille.fr/fr/Votre_Mairie/Relations_internationales/nos-villes-partenaires</ref>
* {{bandera|Alemaña}} [[Colonia (Renania del Norte-Westfalia)|Colonia]] ([[Alemaña]])
* {{bandera|Alemaña}} [[Erfurt]] ([[Alemaña]])
* {{bandera|Bélxica}} [[Liexa]] ([[Bélxica]])
* {{bandera|Países Baxos}} [[Rotterdam]] ([[Países Baxos]])
* {{bandera|Luxemburgu}} [[Esch-sur-Alzette]] ([[Luxemburgu]])
* {{bandera|Italia}} [[Turín]] ([[Italia]])
* {{bandera|España}} [[Valladolid]] ([[España]])
* {{bandera|Ucraína}} [[Kharkiv]] ([[Ucraína]])
* {{bandera|Israel}} [[Safed]] ([[Israel]])
* {{bandera|Israel}} [[Nablús]] ([[Cixordania]])
* {{bandera|Senegal}} [[Saint Louis (Senegal)|Saint-Louis]] ([[Senegal]])
* {{bandera|Estaos Xuníos}} [[Buffalo]] ([[Estaos Xuníos]])

== Referencies ==
{{llistaref}}

== Enllaces esternos ==
{{enllaces llocalidá}}

{{ socesión
| predecesor ={{bandera|AUT}} [[Graz]]
| títulu =[[Ficheru:EU Insignia.svg|60px]]<br />[[Capital Europea de la Cultura]]<br />xunto con {{bandera|ITA}} [[Xénova]]
| periodu = [[2004]]
| socesor ={{bandera|IRL}} [[Cork]]
}}

{{Tradubot|Lille}}

{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:Lille|*]]