Ver la fonte de Congresu de los Estaos Xuníos

{{referencies|t=20130109}}
{{Parllamentu}}

El '''Congresu de los Estaos Xuníos''' ye'l órganu llexislativu del gobiernu federal de los [[Estaos Xuníos d'América|Estaos Xuníos]]. Ye un [[parllamentu]] bicameral, formáu pola [[Cámara de Representantes de los Estaos Xuníos|Cámara de Representantes]] y el [[Senáu de los Estaos Xuníos|Senáu]]; dambes cámares aconceyen nel [[Capitoliu de los Estaos Xuníos]], en [[Washington DC]]. Neto los senadores que los representantes son elixíos en votación directa polos ciudadanos, magar que les vacantes del Senáu pueden cubrise por designación del respeutivu gobernador estatal. El Congresu tien un total de 535 miembros: 435 representantes y 100 senadores. La Cámara de Representantes tien, a mayores, seis miembros que representen a [[Puertu Ricu]], [[Samoa Americana]], [[Guam]], les [[Islles Marianes del Norte]], les [[Islles Vírxenes Americanes]] y el [[Washington DC|distritu de Columbia]]. Nun tienen derechu a votu nes sesiones plenaries, pero pueden asistir a elles, participar y votar nos comités del congresu y proponer lleis.

Los miembros de la Cámara de Representantes son escoyíos pa un periodu de dos años en votación directa nún distritu del congresu. Estos establécense a lo llargo'l país en función de la población a partir de los datos de la [[Oficina del Censu de los Estaos Xuníos|Oficina del Censu]], cola única condición de que cada estáu tenga polo menos un representante nel Congresu. No que cinca al Senáu, cada estáu, con independencia del so tamañu o población, escueye a dos senadores. Estos son escoyíos en cada estáu pa un mandatu de 6 años, y nun s'escueyen toos al tiempu: cada dos años renuévase un terciu del Senáu. Pa ser escoyíu como congresista hai que tener polo menos 25 años pa ser representante y 30 pa ser senador, hai que vivir nel estáu al que se intenta representar y hai que tener sío ciudadanu d'Estaos Xuníos polo menos 7 años pa ser representante y 9 pa ser senador.

El Congresu, creáu pola Consitución de los Estaos Xuníos, aconceyó por primer vegada en [[1789]], sustituyendo nes sos funciones llexislativas al [[Congresu de la Confederación]]. Magar que nun ye obligatoriu, na práctica, dende'l sieglu XIX, los miembros del Congresu pertenecen al [[Partíu Republicanu de los Estaos Xuníos|Partíu Republicanu]] o al [[Partíu Demócrata de los Estaos Xuníos|Partíu Demócrata]], y ye perraru que pertenezcan a otru partíu estremáu o seyan independientes.

L'[[Artículu I de la Constitución de los Estaos Xuníos|Artículu Primeru de la Constitución d'Estaos Xuníos]] establez que tolos poderes llexislativos del gobiernu federal recaen nel Congresu. Estos inclúin l'autoridá pa regular el comerciu interestatal ya internacional, la d'ellaborar lleis, la de crear cortes federales de rangu inferior al [[Corte Suprema de los Estaos Xuníos|Tribunal Supremu]], la de mantener les Fuercies Armaes y la de declarar la guerra. La Constitución inclúi amás una cláusula necesaria que-y da al Congresu'l poder de "faer toles lleis necesaries y mesmes pa executar poderes futuros"; ye la nomada ''Claúsula Elástica'', que permite adaptar les competencies del Congresu a les nueves tecnoloxíes (enerxía nuclear, aviación, ciberespaciu). 

El Senáu ye cuasi totalmente igual a la Cámara de Representantes en poder, y nun ye una "cámara de revisión" como les cámares altes de parllamentos bicamerales n'otros países. Sicasí, hai competencies esclusives de cada cámara: solamente'l Senáu puede aprobar o refugar a les persones designaes pol Presidente pa puestos nel poder executivo y xudicial. Tamién puede ratificar trataos, ente que les lleis rellacionaes colos impuestos tienen d'aniciase na Cámara al ser más representativa que'l Senáu.

== Historia ==
El Congresu d'Estaos Xuníos deriva del [[Primer Congresu Continental]], una xunta de representantes de dolce de los diecisiete colonies de Gran Bretaña en Norteamérica, na seronda de 1774. El 4 de xunetu de 1776, el Segundu Congresu Continental declaró les [[Trece Colonies]] del este de la mariña de Norteamérica (dende Xeorxa hasta Massachusetts del Norte o Maine), refiriéndose a sigo mesmos como "Los Estaos Xuníos d'América". So los [[Artículos de la Confederación]], el Congresu yera un órganu unicameral onde cada estáu tenía igual representación, y nel cual cada estáu podría poner vetos en cuasi toles aiciones. La falta d'efectividá d'esti gobiernu federal fixo que'l Congresu convocara una Convención, que se celebró en 1787. Esta tenía como oxeto revisar los Artículos de la Confederación, terminó escribiendo una nueva constitución.

James Madison quería un Congresu bicameral: una cámara escoyida direutamente pol pueblu, y otra, superior, escoyida pola primera. Los estaos más pequeños, sicasí, queríen un sistema unicameral con representación equitativa. Finalmente llegóse a un compromisu; la Cámara de Representantes aproviría representación proporcional a la población, y el Senáu representación equitativa. Por que el Senáu caltuviera'l poder estatal, les llexislatures estatales, en vegada del pueblu escoyería a los senadores.

La dómina posterior a la guerra Civil tuvo marcada pol dominiu de los Republicanos nel Congresu. La Decimoséptima Enmienda (ratificada en [[1913]]), dexaba'l derechu d'escoyer a los senadores al pueblu.

L'entamu del sieglu XX foi testigu del mayor lideralgu partidista tantu na Cámara como nel Senáu. Na Cámara de Representantes, el cargu de Presidente fíxose desaxeradamente poderosu. Los líderes del Senáu, yeren daqué menos poderosos; los senadores entá reteníen la mayoría de la so influencia. En particular, los presidentes de comités permanecieron fuertes tantu en dambes Cámares hasta les reformes de 1970.

Mientres la llarga alministración del presidente Franklin Delano Rossevelt (1933-1945), el partíu Demócrata controló los dos cámares del Congresu. Republicanos y Demócrates alternar nel control del Congresu mientres la década siguiente. Sicasí, en ganando les eleiciones de 1954, el Partíu Demócrata foi'l mayoritariu na Cámara y el Senáu mientres 40 años. Los Republicanos llegaron a tener mayoría en 1994, tal mayoría duró hasta'l 4 de xineru de 2007, con esceición del Senáu nel periodu de 2001 a 2003.

Ente'l 4 de xineru de 2007 y el 3 de xineru de 2011 [[Nancy Patricia D'Alesandro Pelosi]] foi Presidenta de la Cámara de Representantes d'Estaos Xuníos. Ello convertir na primer muyer qu'ocupó dichu cargu.

== Composición ==

La Cámara de Representantes componer de 435 miembros que representen a los 50 estaos. Los escaños partir ente los estaos en función de la so población, Cada estáu tien d'escoyer siquier un cargu. Los representantes son escoyíos polos votantes de la so circunscripción, conocida como Distritu Representativu. Cada estáu puede delimitar los sos distritos, suxetu a ciertos requisitos llegales; como por casu, tener una población similar. Los representantes sirven en periodos de dos años o [[bieniu]].

El Senáu componer de 100 miembros, dos representandos a cada estáu, ensin importar la so población. Los senadores sirven por periodos de seis años, estremaos ente sigo por tercios (33 senadores cada dos años someter a votación) por que'l Senáu anuévese parcialmente, y asina, nunca tea en guerra toa'l cuerpu llexislativu. 
[[Ficheru:G.W. Bush delivers State of the Union Address.jpg|left|thumb|250px|Los [[Discursu del Estáu de la Unión|Discursos del Estáu de la Unión]] riquen una sesión conxunta del Congresu.]]

El sistema eleutoral ye'l llamáu [[Escrutiniu mayoritariu uninominal]]: cada miembru del Congresu ye escoyíu nun distritu, que noma a solu cargu (Representante o Senador), resultando escoyíu aquel candidatu que llogre más votos, seya o non más de la metá de los votos válidos. <ref>Nohlen, Dieter, "Sistemes Eleutorales y Partíos Políticos", Santiago de Chile, 1995, Fondu de Cultura Económica, páx. 123.</ref> 

El [[Distritu de Columbia]] y los territorios de los Estaos Xuníos nun tán representaos nel Senáu, pos la [[Constitución]] nun establez representación nel Congresu pa los sos habitantes. Pa camudar esto, intentáronse enmiendes, cuantimás en favor del Distritu de Columbia, toes fallíes. Anguaño'l Distritu de Columbia y los territorios de [[Samoa Americana]], [[Guam]] y les [[Islles Vírxenes Americanes]] tán representaes por un delegáu; mientres l'[[Puertu Ricu|Estáu Llibre Acomuñáu de Puertu Ricu]] ye representáu por un [[Comisionado Residente]] escoyíu cada cuatro años. Los delegaos y el Comisionado Residente pueden participar nos alderiques y votar en Comités, pero nun tienen votu nos plenos de la Cámara. Los delegaos sirven por dos bienios y el Comisionado Residente por un cuatrieniu.

Xeneralmente, los partíos Demócrata y Republicanu escueyen a los sos candidatos n'eleiciones primaries. Los procesos d'eleición pa los partíos independientes varien d'estáu a estáu. Les eleiciones al Congresu son n'años pares, y celébrense el martes siguiente al primer llunes de payares. Cuando se producen vacantes celebren eleición especiales y nel casu del Senáu, el gobernador noma a un senador, hasta que se celebren eleiciones especiales.

== Ver tamién ==
* [[113º Congresu de los Estaos Xuníos]]
* [[Artículu Primeru de la Constitución de los Estaos Xuníos d'América]]
* [[Cámara de Representantes de los Estaos Xuníos]]
* [[Senáu de los Estaos Xuníos]]
* [[Congresos y Parllamentos d'América]]
* [[Capitoliu de los Estaos Xuníos]]

== Referencies ==
{{llistaref}}

== Enllaces esternos ==

{{commons|United States Congress}}


{{Tradubot|Congreso de los Estaos Xuníos}}

{{control d'autoridaes}}
[[Categoría:Congresu d'Estaos Xuníos| ]]