Universidá de París
La Universidá de París (en francés: Université de Paris), tamién conocida como La Sorbona, foi una de les universidaes medievales más antigües y más importantes. Foi fundada a mediaos del sieglu XII pol obispu de la ciudá y les sos instalaciones asitiáronse cerca de la Catedral Notre Dame de París. En 1200 foi reconocida pol rei Felipe II y en 1215 pol papa Inocencio III. Adquirió rápido un gran prestíu, especialmente en filosofía y teoloxía. Constituyóse como asociación de tolos colexos presistentes na ciudá de París asitiaos a la vera esquierda del ríu Sena (ente ellos La Sorbona, fundáu nel añu 1215 y con gran prestíu mientres la Edá Media por cuenta de la so facultá de teoloxía, que'l so nome acomuñar darréu a tola universidá). El so oxetivu yera formar a los funcionarios de l'alministración real (Conseyu d'Estáu, parllamentos, tribunales, facienda, etc.) y d'instituciones eclesiástiques (profesores, médicos, bibliotecarios, obispos, abás, etc.).
Universidá de París | |
---|---|
Université de Paris | |
Situación | |
Coordenaes | 48°50′55″N 2°20′37″E / 48.8486°N 2.3436°E |
Datos | |
Tipu | universidad en Francia (es) |
Fundación | 1896 y 1150 |
Miembru de | ORCID y European Open Science Cloud Association (en) |
Web oficial | |
Mientres la Edá Moderna sufrió una situación de cayente. En 1793 foi cerrada y sustituyida por escueles cimeres especializaes en derechu, medicina, inxeniería, escueles normales, etc. Un sieglu más tarde, en 1896, reabrir con cuatro facultaes: Derechu, Medicina, Lletres y Ciencies.
Tres los sucesos de mayu de 1968 y les reformes de 1968-1971 la universidá estremar en trece universidaes independientes, dalgunes d'elles multidisciplinares y otres especializaes en determinaos ámbitos de la conocencia.
Antiguu Réxime
editarLa Universidá de París surde en 1150 como asociación de profesores y estudiantes (Universitas magistrorum et scholarium Parisiensis) complementaria a la Escuela de Teoloxía de Notre Dame. El primer testimoniu documental de la Universidá ye una carta del 15 de xineru de 1200 del rei Felipe II pola que da a los integrantes de la Universidá'l privilexu de ser xulgaos por un tribunal eclesiásticu en llugar de civil. La Universidá foi reconocida pol papa Inocencio III por una bulda de 1215, confirmada darréu por Gregorio IX en 1231. Les enseñances entamar en cuatro facultaes: les especializaes en Derechu, Medicina y Teoloxía y la xeneralista d'Artes Lliberales, qu'incluyía enseñances en gramática, retórica, dialéutica, aritmética, xeometría, música y astronomía.
Mientres los sieglos XII y XIII, la Universidá de París foi una de les más prestixoses d'Europa xunto con Bolonia, Oxford, Cambridge, Salamanca, Montpellier y Toulouse.
La Universidá de París convertir nuna autoridá moral. Los doctores de la Universidá pronunciábense sobre discutinios famosos como la imposición sobre los beneficios eclesiásticos y xugó un papel importante nel Gran Cisma d'Occidente (1378-1417). Mientres la Guerra de los Cien Años, la universidá sofitó a los ingleses y al partíu borgoñón, y aprobó la execución de Xuana d'Arcu (1431).
Nel sieglu XV la universidá declarar en fuelga, mientres tres meses en 1443 y seis meses ente setiembre de 1444 y marzu de 1445, pa defender los sos beneficios fiscales.
Dende finales del sieglu XV, la Universidá de París vivió tiempos d'incertidume. Carlos VII someter en 1446 a la xurisdicción del parllamentu de París. En 1600 Enrique IV suprimió los privilexos de la universidá.
En 1763, tres la espulsión de los xesuites, la universidá reorganizóse y 28 de los sos colexos axuntar n'unu solu: el Llicéu Louis-le-Grand.
Zarru
editarTres la Revolución Francesa, en febreru de 1792 suprimiéronse la Facultá de Teoloxía y el tribunal académicu. En 1793 suprimiéronse toles antigües universidaes pa reemplazales por escueles centrales o escueles especiales. En 1794 creóse una escuela de medicina que sustituyó a l'antigua Facultá de Medicina.
En 1806 creóse l'Academia de París, qu'asumió les funciones de l'antigua universidá, con cinco facultaes: Lletres, Ciencies, Teoloxía Católica, Derechu y Medicina.
Reapertura
editarEn 1886 volvió otorgase l'estatutu d'universidá a los cinco facultaes de l'Academia de París, incluyendo la Escuela Cimera de Farmacia. La Universidá de París foi reinaugurada el 19 de payares de 1896 pol presidente de la república Félix Faure.
Mientres la década de 1910 construyéronse los edificios del Institutu de Xeografía y l'Institutu d'Arte y Arqueoloxía. En 1914, la Universidá cuntaba con 17 308 estudiantes. Cuarenta años dempués triplicárase el númberu d'alumnos, llegando a 64 151 en 1956. La medría del númberu d'alumnos obligó a construyir nuevos edificios y treslladar delles enseñances pela rodiada de París y a llocalidaes cercanes como Nanterre y Orsay.
Esmembramientu y zarru
editarTres los sucesos de mayu de 1968 llevar a cabu una fonda reforma de la enseñanza en Francia. Cola llei Faure pidir a los profesores que s'arrexuntaren según el so propiu criteriu, constituyendo nueves universidaes a partir de les agrupaciones resultantes. Un exemplu bien destacáu ye'l de la Universidá de Nanterre que surdió nel '68 y foi l'escenariu de munchos de los acontecimientos asocedíos. Les agrupaciones llevar a cabu fundamentalmente por criterios políticos, por cuenta de la influencia inda cercana de los sucesos de 1968. La Universidá de París dexó d'esistir el 31 d'avientu de 1970 y los profesores que lu constituyíen hasta entós reagrupáronse en trelce nueves universidaes, dalgunes d'elles multidisciplinares y otres especializaes en determinaos ámbitos de la conocencia.
Les universidaes nacíes en 1970 que caltienen na so denominación el nome de París y el nomatu de Sorbona y utilicen les instalaciones de l'antigua universidá asitiaes nel Barriu Llatín de París, nos distritos 5º y 6º, son:
- Universidá París 1 Panteón-Sorbona, especializada en economía, derechu, ciencies polítiques, xeografía y historia.
- Sorbona Universidá, especializada en filoloxía, llingüística, ciencies naturales, matemátiques y inxeniería
- Universidá Sorbona Nueva París 3, especializada en comunicación social, estudios culturales y teatru
- Universidá París Cité, especializada en medicina y ciencies de la salú.
Otres universidaes surdíes del esmembramientu de la universidá en 1970, asitiaes en París o en ciudaes cercanes, son:
- Universidá Paris 8
- Universidá Sorbonne Paris Nord
- Universidá Panteón-Assas, especializada en derechu.
- Universidá Dauphine PSL Research University
- Universidá Paris-Est Créteil Val de Marne
- Universidá París Saclay
Ver tamién
editarReferencies
editarEnllaces esternos
editar