Denómase efeutu ivernaderu al fenómenu pol cual determinaos gases, que son componentes de l'atmósfera planetaria, retienen parte de la enerxía que'l suelu emite por haber sío calecíu pola radiación solar. Afecta a tolos cuerpos planetarios dotaos d'atmósfera. Acordies cola mayoría de la comunidá científica, l'efeutu ivernaderu ta viéndose acentuáu na Tierra pola emisión de ciertos gases, como'l dióxidu de carbonu y el metanu, por cuenta de la actividá humana.

Esti fenómenu evita que la enerxía solar recibida constantemente pola Tierra vuelva darréu al espaciu, produciendo a escala mundial un efeutu similar al reparáu nun ivernaderu.

Balance enerxéticu de la Tierra

editar
 
Balance añal d'enerxía de la Tierra desenvueltu por Trenberth, Fasullo y Kiehl de la NCAR en 2008. Basar en datos del periodu de marzu de 2000 a mayu de 2004 y ye una actualización del so trabayu publicáu en 1997. La superficie de la Tierra recibe del Sol 161 w/m² y del Efeutu Ivernaderu de l'Atmósfera 333w/m², en total 494 w/m²,como la superficie de la Tierra emite un total de 493 w/m² (17+80+396), supón una absorción neta de calor de 0,9 w/m², que nel tiempu actual ta provocando'l calentamientu de la Tierra.

Na atmósfera'l caltenimientu del equilibriu ente la receición de la radiación solar y l'emisión de radiación infrarroxo devuelve al espaciu la mesma enerxía que recibe del Sol. Esta aición d'equilibriu llámase balance enerxéticu de la Tierra y dexa caltener la temperatura nun estrechu marxe que fai posible la vida ([1])

Nun periodu abondo llargu'l sistema climáticu ten de tar n'equilibriu, la radiación solar entrante na atmósfera ta compensada pola radiación saliente. Pos si la radiación entrante fora mayor que la radiación saliente produciría un calentamientu y lo contrario produciría un enfriamientu.[2] Por tanto, n'equilibriu, la cantidá de radiación solar entrante na atmósfera tien de ser igual a la radiación solar reflexada saliente más la radiación infrarroxo térmica saliente. Toa alteración d'esti balance de radiación, yá seya por causes naturales o aniciáu pol home (antropógeno), ye un esforzamientu radiativo y supón un cambéu de clima y del tiempu asociáu.[3]

Los fluxos d'energía entrante y saliente interacionan nel sistema climáticu causando munchos fenómenos tantu na atmósfera, como nel océanu o na tierra. Asina la radiación entrante solar puede esvalixase na atmósfera o ser reflexada peles nubes y los aerosoles. La superficie terrestre puede reflexar o absorber la enerxía solar que-y llega. La enerxía solar d'onda curtia tresformar na Tierra en calor. Esa enerxía nun s'estena, alcuéntrase como calor sensible o calor latente, puede almacenase mientres dalgún tiempu, tresportase en delles formes, dando llugar a una gran variedá de tiempu y a fenómenos aturbolinaos na atmósfera o nel océanu.Finalmente vuelve ser emitida a l'atmósfera como enerxía radiante d'onda llarga.[2] Un procesu importante del balance de calor ye l'efeutu albedu, pol que dellos oxetos reflexen más enerxía solar qu'otros. Los oxetos de colores claros, como les nubes o la superficies nevaes, reflexen más enerxía, ente que los oxetos escuros absuerben más enerxía solar que la que reflexen. Otru exemplu d'estos procesos ye la enerxía solar qu'actúa nos océanos, la mayor parte consumir na evaporación de l'agua de mar, depués esta enerxía ye lliberada na atmósfera cuando'l vapor d'agua entestar n'agua.[4]

La Tierra, como tou cuerpu caliente superior al cero absolutu, emite radiación térmico, pero al ser la so temperatura enforma menor que la solar, emite radiación infrarroxo por ser un cuerpu prietu. La radiación emitida depende de la temperatura del cuerpu. Nel estudiu del NCAR concluyeron una oscilación añal media ente 15,9 °C en xunetu y 12,2 °C en xineru compensando los dos hemisferios, que s'atopen n'estaciones distintes y la parte terrestre que ye de día cola que ye de nueche. Esta oscilación de temperatura supón una radiación medio añal emitida pola Tierra de 396 W/m².[5]

La enerxía infrarroxa emitida pola Tierra ye atrapada na so mayor parte na atmósfera y reenviada de nuevu a la Tierra. Esti fenómenu llámase Efeutu Ivernaderu y garantiza les temperatures templaes del planeta.[6] Según l'estudiu anterior de la NCAR, l'Efeutu Ivernaderu de l'atmósfera fai retornar nuevamente a la Tierra 333 W/m².[7]

Globalmente la superficie de la Tierra absuerbe enerxía solar por valor de 161 w/m² y del Efeutu Ivernaderu de l'Atmósfera recibe 333 w/m², lo que suma 494 w/m², como la superficie de la Tierra emite (o dicho otra manera pierde) un total de 493 w/m² (que se desglosan en 17 w/m² de calor sensible, 80 w/m² de calor latente de la evaporación de l'agua y 396 w/m² d'enerxía infrarroxa), supón una absorción neta de calor de 0,9 w/m², que nel tiempu actual ta provocando'l calentamientu de la Tierra.[8]

Efeutu Ivernaderu de dellos gases de l'atmósfera

editar

Ye'l procesu pol que ciertos gases de l'atmósfera retienen gran parte de la radiación infrarroxo emitida pola Tierra y la reemiten de nuevu a la superficie terrestre caleciendo la mesma. Estos gases tuvieron presentes na atmósfera en cantidaes bien amenorgaes mientres la mayor parte de la historia de la Tierra.[9]

Anque l'atmósfera seca ta compuesta práuticamente por nitróxenu (78,1%), osíxenu (20,9%) y argón (0,93%), son gases bien minoritarios na so composición como'l dióxidu de carbonu (0,035%: 350 ppm), el ozonu y otros los que desenvuelven esta actividá radiativa. Amás, l'atmósfera contién vapor d'agua (1%: 10.000 ppm) que tamién ye un gas radiativamente activu, siendo con diferencia'l gas natural ivernaderu más importante. El dióxidu de carbonu ocupa'l segundu llugar n'importancia.[3]

 
La denomada curva Keeling amuesa la continua crecedera de CO2 na atmósfera dende 1958. Recueye les midíes de Keeling nel observatoriu del volcán Mauna Loa. Estes midíes fueron la primer evidencia significativa del rápidu aumentu de CO2 na atmósfera y atraxo l'atención mundial sobre l'impautu de les emisiones de los gases ivernaderu.[10]

L'efeutu ivernaderu ye esencial pa la vida del planeta: ensin CO2 nin vapor d'agua (ensin l'efeutu ivernaderu) la temperatura medio de la Tierra sería unos 33 °C menos, del orde de 18 °C baxo cero, lo que fadría invidable la vida.[11]

Anguaño'l CO2 presente na atmósfera ta creciendo de manera non natural poles actividaes humanes, principalmente pola combustión de carbón, petroleu y gas natural que ta lliberando'l carbonu almacenáu nestos combustibles fósiles y la deforestación de la selva pluvial que llibera'l carbonu almacenáu nos árboles. Por tanto ye precisu estremar ente l'efeutu ivernaderu natural del aniciáu poles actividaes de los homes (o antropogénico).[9]

La población multiplicóse y la teunoloxía algamó una enorme y sofisticada producción de forma que se ta primiendo munches partes del mediu ambiente terrestre siendo l'Atmósfera la zona más vulnerable de toes pola so delgadez. Dada l'amenorgada espesura atmosférica l'alteración de dellos componentes moleculares básicos que tamién s'atopen en pequeña proporción supón un cambéu significativu. En concretu, la variación de la concentración de CO2, el más importante de los gases ivernaderu de l'atmósfera. Yá s'esplicó'l papel básicu qu'estos gases tienen como reguladores de la temperatura del Planeta.[12]

Los gases ivernaderu permanecen activos na atmósfera enforma tiempu, por eso denominar de llarga permanencia. Eso significa que los gases que s'emiten güei van permanecer mientres munches xeneraciones produciendo l'efeutu ivernaderu. Asina del CO2 emitíu a l'atmósfera: sobre'l 50% va tardar 30 años en sumir, un 30% va permanecer dellos sieglos y el 20% restante va durar dellos millares d'años.[13]

La concentración de CO2 atmosféricu amontóse dende la dómina preindustrial (añu 1.750) dende un valor de 280 ppm a 379 ppm en 2005. Envalórase que 2/3 de les emisiones veníen de la quema de combustibles fósiles (petroleu, gas y carbón) mientres un 1/3 procede del cambéu nel usu del suelu (Incluyida la deforestación). Del total emitíu solo'l 45% permanez na atmósfera, sobre'l 30% ye absorbíu pelos océanos y el restante 25% pasa a la biosfera terrestre. Por tanto non solo l'atmósfera ta aumentando la so concentración de CO2, tamién ta asocediendo nos océanos y na biosfera.[13]

Gases d'efeutu ivernaderu

editar
 
Medríes na atmósfera de los cinco gases responsables del 97% del efeutu ivernaderu antropogénico nel periodu 1976-2003.
 
Esforzamientu radiativo ente 1750 y 2005 según estimaciones del IPCC.

Los denominaos gases d'efeutu ivernaderu o gases ivernadero, responsables del efeutu descritu, son:

Magar toos ellos (salvo los CFC) son naturales, en cuantes que yá esistíen na atmósfera enantes de l'apaición del home, dende la Revolución industrial y debíu principalmente al usu intensivu de los combustibles fósiles nes actividaes industriales y el tresporte, produciéronse sensibles medríes nes cantidaes d'óxidu de nitróxenu y dióxidu de carbonu emitíes a l'atmósfera, col agravante de qu'otres actividaes humanes, como la deforestación, llindaron la capacidá rexenerativa de l'atmósfera pa esaniciar el dióxidu de carbonu, principal responsable del efeutu ivernaderu.

Gases d'Efeutu Ivernaderu afeutaos por actividaes humanes
Descripción CO2 CH4 N2O CFC-11 HFC-23 CF4
Concentración pre industrial 280 ppm 700 ppb 270 ppb 0 0 40 ppt
Concentración en 1998 365 ppm 1.745 ppb 314 ppb 268 ppt 14 ppt 80 ppt
Permanencia na atmósfera de 5 a 200 años 12 años 114 años 45 años 260 años <50.000 años
Fonte: ICCP, Clima 2001, La base científica, Resume téunicu del Informe del Grupu de Trabayu I, p. 38[14]

Emisiones antropogénicas de Gases d'Efeutu Ivernaderu (GEI) de llarga permanencia

editar

Les actividaes humanes xeneren emisiones de cuatro GEI de llarga permanencia: CO2, metanu (CH4), óxidu nitroso (N2O) y halocarbonos (gases que contienen flúor, cloru o bromu).

Cada GEI tien una influencia térmica (esforzamientu radiactivu) distinta sobre'l sistema climáticu mundial polos sos distintos propiedaes radiativas y periodos de permanencia na atmósfera. Tales influencies se homogenizan nuna métrica común tomando como base l'esforzamientu radiativo por CO2 (emisiones de CO2-equivalente). Homogenizados tolos valores, el CO2 ye con muncha diferencia'l gas ivernaderu antropógeno de llarga permanencia más importante, representando en 2004 el 77% de les emisiones totales de GEI antropógenos. Pero'l problema non solo ye la magnitú sinón tamién les tases de crecedera. Ente 1970 y 2004, les emisiones añales de CO2 aumentaron un 80%. Amás nos últimos años la medría añal disparóse: nel recién periodu 1995-2004, la tasa de crecedera de les emisiones de CO2-eq foi de (0,92 GtCO2-eq añales), más del doble del periodu anterior 1970-1994 (0,43 GtCO2-eq añales).[15]

Yá se señaló que la concentración de CO2 na atmósfera pasó d'un valor de 280 ppm na dómina preindustrial a 379 ppm en 2005. El CH4 na atmósfera camudó de los 715 ppmm en 1750 (periodu preindustrial) hasta 1732 ppmm en 1990, algamando en 2005 les 1774 ppmm. La concentración mundial de N2O na atmósfera pasó de 270 ppmm en 1750 a 319 ppmm en 2005. Los halocarbonos práuticamente nun esistíen na dómina preindustrial y les concentraciones actuales deber a l'actividá humana.[16]

Según el Informe Stern qu'estudió l'impautu del cambéu climáticu y el calentamientu global na economía mundial, encargáu pol gobiernu británicu y espublizóse en 2006, la distribución total mundial de les emisiones de GEI por sectores ye: un 24% deber a la xeneración d'electricidá, un 14% a la industria, un 14% al tresporte, un 8% a los edificios y un 5% más a actividaes rellacionaes cola enerxía. Tou ello supón unes 2/3 partes del total y correspuende a les emisiones motivaes pol usu de la enerxía. Aproximao'l 1/3 restante distribuyir de la siguiente forma: un 18% pol usu del suelu (inclúi la deforestación), un 14% pola agricultura y un 3% poles residuos.[17]

Ente 1970 y 2004, les meyores teunolóxiques frenaron les emisiones de CO2 por unidá d'enerxía suministrada. Sicasí la crecedera mundial de los ingresos (77%) y la crecedera mundial de la población (69%), aniciaron nueves formes de consumu y una medría de consumidores d'enerxía. Esta ye la causa del aumentu de les emisiones de CO2 nel sector de la enerxía.[15]

Tamién l'Informe Stern señala que dende l'añu 1.850, Estaos Xuníos y Europa xeneraron el 70% de la emisiones totales de CO2.[17]

Emisiones de CO2 nel mundu procedentes de combustibles fósiles (1990-2007)
Descripción 1990 1995 2000 2005 2007 % Cambéu 90-07
CO2 en millones de tonelaes 20.980 21.810 23.497 27.147 28.962 38,0%
Población mundial en millones 5.259 5.675 6.072 6.382 6.535 25,7%
CO2 por cápita en tonelaes 3,99 3,84 3,87 4,20 4,38 9,8%
Fonte: Axencia Internacional de la Enerxía[18]

Historia de la conocencia científica del efeutu ivernaderu

editar
John Tyndall afayó que'l CO2, el metanu y el vapor d'agua bloquien la radiación infrarroxo(1859).
Arrhenius calculó que doblar el CO2 de l'atmósfera xubiría la temperatura 5-6 °C (1896).

Foi alredor de 1975-1980 cuando los científicos empezaron a tener abondes evidencies del efeutu que los GEI taben causando al clima. Disponíen de ferramientes, conocencies y téuniques abondes pa empecipiar l'estudiu en fondura del complexu sistema climáticu: satélites pa reparar la Tierra, redes mundiales de toma de temperatures, vientos, precipitaciones y corrientes, según ordenadores de gran potencia pa desenvolver modelos climáticos. Entós los científicos acolumbraron un posible cambéu climáticu de dramátiques consecuencies. La opinión pública empezó a conocer el problema sollertada polos grupos ecoloxistes, los gobiernos plantegáronse'l problema y empecipiaron alcuerdos internacionales emburriaos poles resultaos cada vegada más esmolecedores que los científicos diben desenvolviendo.[19]

En 1824 Joseph Fourier consideró que la Tierra calteníase templada porque l'atmósfera retién el calor como si tuviera so un cristal. Él foi'l primeru n'emplegar l'analoxía del ivernaderu. En 1859 John Tyndall afayó que'l CO2, el metanu y el vapor d'agua bloquien la radiación infrarroxo.

Pela so parte, Svante August Arrhenius, publicó en 1903 Lehrbuch der Kosmischen Physik (Tratáu de física del cosmos),[20] el cual trataba per primer vegada de la posibilidá de que la quema de combustibles fósiles amontara la temperatura medio de la Tierra. Ente otres coses calculaba que se precisaríen 3000 años de combustión de combustibles por que se alteriara'l clima del planeta, tou baxu'l camientu que los océanos captaríen tol CO2 (anguaño sábese que los océanos absorbieron un 48% del CO2 antropogénico dende 1800).[21] Arrhenius envaloró la medría de la temperatura del planeta cuando se doblar la concentración de dióxidu de carbonu de l'atmósfera, eventualmente calculando esti valor en 1,6 Centígraos ensin vapor d'agua na atmósfera y 2,1 °C con vapor presente. Estos resultaos tán dientro de los parámetros xeneralmente aceptaos na actualidá.[22] Arrhenius otorgaba una valoración positiva a esta medría de temperatura porque imaxinaba qu'aumentaría la superficie cultivable y que los países más septentrionales seríen mas granibles.

Nes décades siguientes, les teoríes de Arrhenius fueron pocu valoraes pos se creía que'l CO2 nun influyía na temperatura del planeta y l'efeutu ivernaderu atribuyíase puramente al vapor d'agua. Sicasí, y 35 años dempués de que Arrhenius publicara la so teoría, Guy S. Callendar, inxenieru británicu especialista en vapor, publicó empezando en 1938, dellos ensayos nos que que correxía delles estimaciones realizaes por Arrhenius,[23] como la capacidá de los océanos p'absorber CO2. A partir d'una medría observable d'aproximao mediu Grau Fahrenheit (unos 0,275 °C) ente 1880 y 1934, Callendar envaloró que la medría permediu na temperatura yera 0,005 °C per añu nesi periodu (anguaño envalórase que na segunda metá del sieglu XX prodúxose una medría de 0,013 °C al añu (IPCC, 2007, p. 30)). Callendar argumentaba tamién que l'actividá humana amontara'l dióxidu de carbonu na atmósfera n'alredor de 10% dende l'empiezu del sieglu. Esto alicó la suxerencia de Arrhenius y ye conocíu como “Efeutu Callendar”.[24]

Ente otros, Roger Revelle -direutor del Scripps Institution of Oceanography, en California- creía que la suxerencia de Callendar yera implausible: cualesquier "escesu" de CO2 atmosféricu sería -na so opinión absorbíu por procesos naturales. Esto dio orixe al empiezu d'un alderique científicu. Eventualmente, Charles D. Keeling, trabayando so la direición de Revelle y nel marcu del Añu Xeofísicu Internacional, llevó a cabu una serie de midíes -ente 1957 y 1959- en sitios remotos y vientu enriba de sitios poblaos (Keeling usaba datos d'una estación en Mauna Loa y otra na Antártica) mientres los dieciocho meses del añu xeofísicu. Los resultaos fueron claros y negativos pa la posición de Revelle, amosando ensin duldes que non yá hubiera una medría del dióxidu de carbonu atmosférico en rellación al sieglu XIX, sinón qu'amás inclusive hubiera una medría mientres el periodu de les midíes mesmes.[25]

Un pocu enantes, la Organización Meteorolóxica Mundial yá empecipiara diversos planos de siguimientu, que teníen como oxetivu ente otres coses, el de calcular los niveles de CO2 na troposfera. Eses observaciones fueron facilitaes pol desenvolvimientu -nos años cuarenta- de la espectrofotometría d'infrarroxos, que dexó conocer que'l CO2 absuerbe la lluz de manera distinta al vapor d'agua, amontando notablemente l'efeutu ivernaderu. Tou esto foi resumíu por Gilbert Plass nel añu 1955.

Keeling continuu por otros cuarenta años les sos observaciones; eses demostraron continua y repetidamente la correición de la so observación inicial. Keeling estableció que, ensin importar onde se tomaren les midíes -yá seya ciudaes o campos, valles o montes- la midida permediu del CO2 atmosférica ye la mesma, con leves variaciones de temporada (el permediu ye más altu nel iviernu del hemisferiu norte) y que la medría permediu ye 1,5 partes per millón per añu. Estos resultaos permanecen ensin cuestionamiento científicu hasta'l presente.[26]

El primer modelu estadísticu d'evolución del clima foi desenvueltu en 1972 por Klauss Hasselmannn del Institutu Max Planck.

Calentamientu global y cambéu climáticu producíu polos GEI

editar

El cambéu climáticu ta camudando'l planeta y los humanos contribuyimos diariamente a amontalo. Nos 100 años últimos la temperatura medio global del planeta aumentó 0,7 °C, siendo dende 1975 la medría de temperatura per década d'unos 0,15 °C . No que resta de sieglu, según l'IPCC, la temperatura medio mundial va aumentar en 2-3 °C . Esti aumentu de temperatura va suponer pal planeta'l mayor cambéu climáticu nos postreros 10.000 años y va ser difícil pa les persones y los ecosistemes afaese a esti cambéu sópitu.[27]

Nos 400.000 años anteriores, según conocemos polos rexistros de nucleos de xelu, los cambeos de temperatura produciéronse principalmente por cambeos de la órbita de la Tierra alredor del Sol. Nel tiempu actual, los cambeos de temperatura tán aniciándose polos cambeos nel dióxidu de carbonu de l'atmósfera. Nos postreros 100 años, les concentraciones atmosfériques de CO2 aumentaron nun 30% por cuenta de la combustión antropogénica de los combustibles fósiles. L'aumentu constante del CO2 atmosféricu foi'l responsable de la mayor parte del calentamientu. Esti calentamientu nun puede ser esplicáu por causes naturales: les midíes de los satélites nun amuesen variaciones d'entidá na enerxía procedente del Sol nos postreros 30 años; los trés grandes erupciones volcániques producíes en 1963, 1982 y 1991 xeneraron aerosoles que reflexaben la enerxía solar, lo cual produció curtios periodos d'enfriamientu.[27]

 
Na Tierra a partir del añu 1950 disparáronse les emisiones debíes a la combustión de combustibles fósiles, tantu les de petroleu como les de carbón y gas natural.

El calentamientu atmosféricu actual ye inevitable, tando producíu poles emisiones de gases ivernaderu pasaes y actuales. 150 años de industrialización y d'emisiones modificaron el clima y va siguir repercutiendo nel mesmu mientres dellos cientos d'años, entá na hipótesis de que s'amenorgaren les emisiones de gases d'efeutu ivernaderu y estabilizárase la so concentración na atmósfera.[28] El IPCC nel so informe de 2007 manifiesta: Hai un altu nivel de coincidencia y abondosa evidencia al respective de que coles polítiques actuales de mitigación de los efeutos del cambéu climáticu y coles práutiques de desenvolvimientu sostenible qu'aquelles traen, les emisiones mundiales de GEI van siguir aumentando nos próximos decenios.[29] Una de les estimaciones de futuru de l'Axencia Internacional de la Enerxía nun informe de 2.009 pasa de 4 t d'emisión de CO2 por persona en 1990, a 4,5 t en 2.020 y a 4,9 t en 2.030. Esto significaría que'l CO2 emitíu y acumuláu dende 1890, pasaría de 778 Gt en 1990, a 1.608 Gt en 2.020 y a 1.984 Gt en 2.030.[30]

Les consecuencies del cambéu climáticu provocáu poles emisiones de GEI estudiar en modelos de proyeiciones realizaos por dellos institutos meteorolóxicos. Dalgunes de les consecuencies arrexuntaes pol IPCC son les siguientes:[31]

  • Nos próximos venti años les proyeiciones señalen un calentamientu de 0,2 °C por deceniu.
  • Les proyeiciones amuesen la contraición de la superficie de xelos y de nieve. En delles proyeiciones los xelos de la rexón ártica práuticamente van sumir a finales del presente sieglu. Esta contraición del mantu de xelu va producir un aumentu del nivel del mar d'hasta 4–6 m.
  • Va Haber impautos nos ecosistemes de tundra, montes boreales y rexones montascoses pola so sensibilidá a la medría de temperatura; nos ecosistemes de tipu Mediterraneu pol amenorgamientu d'agües; naquellos montes pluviales tropicales onde s'amenorgue la precipitación; nos ecositemas costeros como manglares y marismas por diversos factores.
  • Van Menguar los recursos hídricos de rexones seques de llatitúes medies y nos trópicos secos por cuenta de les menores precipitaciones d'agua y l'amenorgamientu de la evapotranspiración, y tamién n'árees surtíes pola nieve y el destemple.
  • va vese afeutada l'agricultura en llatitúes medies, por cuenta del amenorgamientu d'agua.
  • La emisión de carbonu antropógeno dende 1750 ta acedando l'océanu, que'l so pH menguó 0,1. Les proyeiciones envaloren un amenorgamientu del pH del océanu ente 0,14 y 0,35 nesti sieglu. Esta acidificación progresiva de los océanos va tener efeutos negativos sobre los organismos marinos que producen cascu.

El IPCC, entidá fundada pa evaluar los riesgos de los cambeos climáticos inducíos polos seres humanos, atribúi la mayor parte del calentamientu recién a les actividaes humanes. La NAC (National Academy of Sciences: Academia Nacional de Ciencies) d'Estaos Xuníos tamién sofitó esa teoría. El físicu atmosféricu Richard Lindzen y otros escépticos oponer a aspeutos parciales de la teoría.

Pa John Theodore Houghton, fundador del Centru Hadley y copresidente del grupu d'evaluación científica del IPCC nos sos primeros trés informes, ta almitíu que se va producir un dañu xeneralizáu pol aumentu del nivel del mar y foles de calor, por hinchentes y seques más frecuentes ya intenses. El cambéu climáticu antropogénico va afectar seriamente a les próximes xeneraciones y a los ecosistemes mundiales. La so incidencia podría llindase significativamente si entamara una aición conxunta mundialde amenorgamientu d'emisiones . Sería aconseyable caltener la medría de la temperatura global solo en 2 °C percima de la temperatura del periodu preindustrial, pa ello la concentración de CO2 nun tendría de superar les 450 ppm (güei sobre 390 ppm). Esto implica qu'en 2050 les emisiones mundiales de CO2 tienen d'amenorgase al 50% del nivel de 1990 (anguaño tán 15% percima d'esi nivel). Nos dos próximes décades tamién tendría d'atayase la deforestación tropical, responsable del 20% de les emisiones de gases de tipu ivernaderu.[32]

Para Nicholas Stern, ex xefe del Serviciu Económicu del Gobiernu del Reinu Xuníu y ex economista xefe del Bancu Mundial, pa nun superar 450 ppm de concentración atmosférica de CO2, va riquise un amenorgamientu de les emisiones mundiales añales d'unes 50 gigatoneladas de CO2 equivalente na actualidá a 35 gigatoneladas en 2030 y a 20 gigatoneladas en 2050. Pa entender el nivel del esfuerciu que se riquir, na actualidá, les emisiones añales por habitante son 12 tonelaes na Xunión Europea, 23 tonelaes nos Estaos Xuníos, 6 tonelaes en China y 1,7 tonelaes na India. En 2050 la población mundial envalórase va ser de 9.000 millones, y les emisiones añales por habitante tendríen d'amenorgase a dos tonelaes de CO2 equivalente de media, por que'l total añal mundial seya de 20 gigatoneladas. Anque la industrialización de los países desenvueltos dende'l sieglu XIX ye la causante de los niveles actuales de GEI, son los países en desenvolvimientu los más vulnerables a les consecuencies del cambéu climáticu. Los países ricos tienen de sofitar financieramente a los países en desenvolvimientu por qu'executen planes de crecedera económica con poco carbonu y frenar la deforestación nos sos países. Según los últimos cálculos el mundu en desenvolvimientu p'afaese al cambéu climáticu precisa de los países ricos añalmente 100.000 millones de dólares pa l'adaptación y otros 100.000 millones pa la mitigación d'equí al 2020.[33]

Fatih Birol, economista xefe de l'Axencia Internacional d'Enerxía, señala la importancia de los países emerxentes, pos coles polítiques actuales, les estimaciones de l'Axencia Internacional d'Enerxía proyeuten una crecedera añal de la demanda d'enerxía primaria global del 1,6% mundial hasta 2030, de 11.730 millones de tonelaes equivalentes de petroleu (Mtep) a 17.010 Mtep (una medría del 45% n'apenes 20 años). China ya India van riquir la metá d'esta medría, y los países non miembros de la OCDE en xunto van suponer el 87% de la medría del CO2, pasando la so demanda total d'enerxía mundial del 51% na actualidá a suponer el 62% del total en 2030. Tamién pa él, ye imprescindible una importante transformaciónen del sector enerxéticu. Hasta agora la llarga vida útil de gran parte de les sos infraestructures causa una lenta sustitución de los sos equipos, lo que motiva que l'empléu de teunoloxíes eficientes retrásese. Los sectores público y privao tienen d'aceptar la necesidá d'inversiones adicionales y el retiru tempranu d'instalaciones desaparentes, p'acelerar el procesu y amenorgar les emisiones, especialmente en centrales d'enerxía y n'equipos. Los gobiernos tienen de dirixir esti tresformamientu y empobinar el consumu per aciu midíes clares de tarificación, incluyida la tarificación por emisiones de carbonu. La enerxía anovable va desempeñar un papel importante. Calcúlase que la xeneración global d'electricidá basada n'enerxíes anovables va doblar ente 2006 y 2030.[34]

Tien de tenese en cuenta qu'esiste una cantidá importante de vapor d'agua (mugor y nubes) na atmósfera terrestre, y que'l vapor d'agua ye un gas d'efeutu ivernaderu. Si la adición de CO2 a l'atmósfera aumenta llevemente la temperatura, espérase que más vapor d'agua se evapore dende la superficie de los océanos. El vapor d'agua asina lliberáu a l'atmósfera aumenta de la mesma l'efeutu ivernaderu (el vapor d'agua ye un gas d'ivernaderu más eficiente que'l CO2).[ensin referencies] A esti procesu conózse-y como la retroalimentación del vapor d'agua (water vapor feedback n'inglés). Ye esta retroalimentación la causante de la mayor parte del calentamientu que los modelos de l'atmósfera predicen que va asoceder mientres les próximes décades. La cantidá de vapor d'agua, según la so distribución vertical, son claves nel cálculu d'esta retroalimentación.

 
Concentración de CO2 atmosféricu midíu nel observatoriu de Mauna Loa: Curva de Keeling.

El papel de les nubes ye tamién críticu. Les nubes tienen efeutos contradictorios nel clima; cualquier persona notó que la temperatura cai cuando pasa una nube nun día soleyeru de branu, qu'otra manera sería más calorosu. Esto ye: les nubes esfrecen la superficie reflexando la lluz del Sol de nuevu al espaciu. Pero tamién se sabe que les nueches clares d'iviernu tienden a ser más fríes que les nueches col cielu cubiertu. Esto debe a que les nubes tamién devuelven daqué de calor a la superficie de la Tierra. Si'l CO2 camuda la cantidá y distribución de les nubes podría tener efeutos complexos y variaos nel clima, una y bones una mayor evaporación de los océanos contribuyiría tamién a la formación d'una mayor cantidá de nubes.

Les medríes de CO2 midíos dende 1958 en Mauna Loa amuesen una concentración que s'amonta a una tasa de cerca de 1,5 ppm per añu. Ello ye que resulta evidente que la medría ye más rápidu de lo que sería una medría llinial. El 21 de marzu del 2004 informar de que la concentración algamó 376 ppm (partes per millón). Los rexistros del Polu Sur amuesen una crecedera similar al ser el CO2 un gas que s'entemez de manera homoxénea na atmósfera.

Cooperación internacional sobre les emisiones de GEI antropogénicas

editar

Grupu Intergubernamental sobre'l Cambéu Climáticu

editar

El Grupu Intergubernamental d'Espertos sobre'l Cambéu Climáticu, conocíu tamién por Panel Intergubernamental del Cambéu Climáticu o más resumidamente poles sigles IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), foi establecíu nel añu 1988 pola Organización Meteorolóxica Mundial (WMO, World Meteorological Organization) y el Programa Ambiental de les Naciones Xuníes (UNEP, United Nations Environment Programme). L'oxetivu ye asesorar a los gobiernos sobre los problemes climáticos y arrexuntar les investigaciones científiques conocíes nunos informes periódicos d'evaluación.[35] Estos informes d'evaluación consten de dellos volúmenes, y apurren tou tipu d'información científica, téunica y sociu-económica sobre'l cambéu climáticu, les sos causes, los sos posibles efeutos, y les midíes de respuesta correspondientes.

El Primer informe d'evaluación del IPCC publicar en 1990, y confirmó los elementos científicos qu'amenaba esmolición avera del cambéu climáticu. Arriendes de ello, l'Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes decidió preparar la Convención Marco sobre'l Cambéu Climáticu.Darréu'l IPCC produció otros trés informes d'evaluación en 1.995, 2.001 y 2.007.

El Tercer informe d'evaluación de 2001 espresaba una mayor comprensión de les causes y consecuencies del calentamientu mundial. Presentaba pa finales del sieglu XXI un calentamientu mundial d'ente 1,4 y 5,8 °C qu'influyiría nes pautes meteorolóxiques, los recursos hídricos, el ciclu de les estaciones, los ecosistemes, según episodios climáticos estremos.[14]

El cuartu, denomináu Cambéu climáticu 2.007, axunta les últimes conocencies d'una amplia comunidá científica siendo realizáu por más de 500 autores principales´, 2.000 revisores espertos y esamináu por delegaos de más de 100 países. Inclúyense dalgunes de les principales conclusiones d'esti informe:

1.-El calentamientu del sistema climáticu ye inequívocu, como evidencian yá los aumentos reparaos del permediu mundial de la temperatura del aire y del océanu, el destemple xeneralizáu de nieves y xelos, y l'aumentu del permediu mundial del nivel del mar.
2.-Observaciones efeutuaes en tolos continentes y na mayoría de los océanos evidencian que numberosos sistemes naturales tán siendo afeutaos por cambeos del clima rexonal, particularmente por un aumentu de la temperatura.
3.-Les emisiones mundiales de GEI por efeutu d'actividaes humanes aumentaron, dende la era preindustrial, nun 70% ente 1970 y 2004.
4.-Les concentraciones atmosfériques mundiales de CO2, metanu (CH4) y óxidu nitroso (N2O) aumentaron notablemente por efeutu de les actividaes humanes dende 1750, y son anguaño bien cimeres a los valores preindustriales, determinaos a partir de nucleos de xelu que tomen munchos milenios.
5.-Hai un altu nivel de coincidencia y abondosa evidencia al respective de que coles polítiques actuales de mitigación de los efeutos del cambéu climáticu y coles práutiques de desenvolvimientu sostenible qu'aquelles traen, les emisiones mundiales de GEI van siguir aumentando nos próximos decenios.
IPCC: Cambéu climáticu 2007 - Informe de síntesis

Convención Marco de Naciones Xuníes sobre'l Cambéu Climáticu

editar

El tratáu internacional Convención Marco de les Naciones Xuníes sobre'l Cambéu Climáticu roblar en 1992 y los países firmantes teníen d'empezar a considerar como amenorgar les emisiones de GEI y el calentamientu atmosféricu.[35] Los países firmantes alcordaron el siguiente oxetivu:

L'oxetivu últimu de la presente Convención... ye llograr... la estabilización de les concentraciones de gases d'efeutu ivernaderu na atmósfera a un nivel que torgue interferencies antropógenas peligroses nel sistema climáticu. Esi nivel tendría de llograse nun plazu abondu pa dexar que los ecosistemes afáiganse naturalmente al cambéu climáticu, asegurar que la producción d'alimentos nun se vea amenazada y dexar que'l desenvolvimientu económicu prosiga de manera sostenible.
Convención Marco de Naciones Xuníes sobre'l Cambéu Climáticu: Artículu 2[36]

Na Convención solicitar a los países l'establecimientu d'inventarios precisos y dacuando actualizaos de les emisiones de gases d'efeutu ivernaderu. La Convención reconocía que lo ellaborao solo yera un documentu marco, esto ye, un testu que tenía de perfeccionase y desenvolvese nel futuru empobinando conducentemente los esfuercios frente al calentamientu atmosféricu. Nesti sentíu la primera adición al tratáu foi'l Protocolu de Kyoto que s'aprobó en 1997.[35]

Protocolu de Kioto

editar
Mayores emisores de CO2 procedente de combustibles fósiles
País CO2 en millones de tonelaes % de cambéu 90-07 CO2 per cápita en 2007
1990 2007
Países comprometíos en Kioto (AnexoI)
Federación de Rusia 2.180 1.587 -27,2 11,2
Xapón 1.065 1.236 +16,1 9,7
Alemaña 950 798 -16,0 9,7
Canadá 432 573 +32,5 17,4
Reinu Xuníu 553 523 -5,4 8,6
Francia 352 369 +4,9 5,8
Italia 398 438 +10,0 7,4
Australia 260 396 +52,5 18,8
Ucraína 688 314 -54,5 6,8
España 206 345 +67,5 7,7
Polonia 344 305 -11,4 8,0
Países ensin compromisu en Kioto
China 2.244 6.071 +170,6 4,6
Estaos Xuníos 4.863 5.769 +18,6 19,1
India 589 1.324 +124,7 1,2
Corea del Sur 229 489 +113,1 10,1
Irán 175 466 +165,8 6,6
Méxicu 293 438 +49,5 4,1
Indonesia 140 377 169,0 1,7
Arabia Saudita 161 358 +121,7 14,8
Brasil 193 347 +79,8 1,8
Sudáfrica 255 346 +35,8 7,3
Fonte: Axencia Internacional de la Enerxía[18]

El Protocolu de Kyoto de 1997 foi una estensión de la Convención. Los países industrializaos comprometer a amenorgar les sos emisiones de gases d'efeutu ivernaderu. L'oxetivu ye un retayu conxuntu de les emisiones de gases d'efeutu ivernaderu de siquier el 5% con al respective de los niveles de 1990 nel periodu de compromisu de 2008-2012. Les negociaciones fueron trabayoses y en 1997 terminóse un procesu que s'empecipiara dos años y mediu enantes. El compromisu d'amenorgamientu d'emisiones adoptar solo los países incluyíos nel anexu I del protocolu, debiendo asina mesmu cada país ratificalo por que'l compriso fuera venceyante.[37]

Les emisiones que s'alcordaron llindar nos siguientes Gases Ivernaderu: Dióxidu de carbonu (CO2), Metanu (CH4), Óxidu nitroso (N2O), Hexafluoruru d'azufre (SF6), según dos grupos de gases Hidrofluorocarbonos (HFC) y Perfluorocarbonos (PFC). Estos gases tienen de llindase nos siguientes sectores: enerxía; procesos industriales, disolventes y otros productos; agricultura, cambéu d'usu de la tierra y silvicultura; y refugayes.[38]

Por que el Protocolu entrara a valir tenía de ser ratificáu per países incluyíos nel anexu I que representaren siquier el 55% del total d'emisiones de 1990 incluyíes nel mentáu anexu. Cola ratificación de Rusia en 2004 llegar al 55% y el Protocolu de Kyoto entró a valir.[38]

Anguaño roblar 184 partes, 183 países y la Xunión Europea, y toos lo ratificaron salvu dos: Estaos Xuníos y Kazakhstan.[39]

Emisiones de CO2 nel mundu procedentes de combustibles fósiles (en millones tonelaes)
Descripción 1990 2007 % Cambéu 90-07
Total Países comprometíos en Kioto (AnexoI) 8.792 8.162 -7,2%
Total Países ensin compromisu en Kioto 11.578 17.778 70,8%
Marina 357 610 71,1%
Aviación 254 412 62,3%
Total mundial 20.980 28.962 38,0%
Fonte: Axencia Internacional de la Enerxía[18]

Países industrializaos: alcuerdu de llimitación d'emisiones GEI

editar

Los países que engloban l'anexu I son los países industrializaos que pertenecen a la Organización de Cooperación y Desarrollu Económicos (OCDE) más dellos países con economíes en transición, como la Federación de Rusia, países Bálticos y dellos países d'Europa central y oriental.

Cada país adquiriró un compromisu individual d'amenorgamientu d'emisiones (-x%) o se punxo una llende cimera (+x%) con al respective de les emisiones que tenía en 1990. Los compromisos adquiríos son los siguientes: Estaos Xuníos (-7%), Federación de Rusia (0%), Xapón (-6%), Canadá (-6%), Australia (+8%), Ucraína (0%), Polonia (-6%), Bulgaria (-8%), Croacia (-5%), Eslovaquia (-8%), Eslovenia (-8%), Estonia (-8%), Hungría (-6%), Islandia (+10%), Letonia (-8%), Liechtenstein (-8%), Lituania (-8%), Mónaco (-8%), Noruega (+1%), Nueva Zelanda (0%), República Checa (-8%), Rumanía (-8%) y Suiza ( -8%).[40]

La Xunión Europea robló un compromisu conxunto y único en nome de de tolos sos países d'amenorgar les sos emisiones totales mientres el periodu 2008-2012 nun 8% respectu de les de 1990. Sicasí, la Xunión Europea, internamente, realizó un repartu a cada país otorgando una llende distinta en función de diverses variables económiques y medioambientales según el principiu de «repartu de la carga». Alcordar de la siguiente manera: Alemaña (-21%), Austria (-13%), Bélxica (-7,5%), Dinamarca (-21%), Italia (-6,5%), Luxemburgu (-28%), Países Baxos (-6%), Reinu Xuníu (-12,5%), Finlandia (0,0%), Francia (0,0%), España (+15%), Grecia (+25%), Irlanda (+13%), Portugal (+27%) y Suecia (+4%).[40]

Solamente estos países tán obligaos a adoptar polítiques que llinden les sos emisiones de gases d'efeutu ivernaderu a lo alcordao al respective de los niveles de 1990. Cada país comunica dacuando los sos inventarios nacionales d'emisiones de GEI que son supervisaos y esaminaos en visu a cumplir de los oxetivos fitos. Nel cuadru axuntu preséntase la evolución de los inventarios nacionales d'emisiones de GEI de los principales países emisores del Anexu I ente 1990 y 2006.

Estaos Xuníos: ensin ratificar el Protocolu

editar

Estaos Xuníos nun ratificó en Protocolu.[39] Les emisiones de CO2 d'Estaos Xuníos en 2005 representaron el 25% de les emisiones totales nel mundu.[41]

Países en víes de desenvolvimientu: ensin restricciones d'emisiones GEI

editar

Los países en víes de desenvolvimientu (los que nun tán incluyíos nel anexu I del Protocolu), ente los que s'atopen China y la India, nun tán suxetos a restricciones d'emisiones GEI. Los motivos son dos. Per un sitiu les emisiones históriques que tán provocando'l calentamientu actual aniciar nel pasáu los países desenvueltos. Per otru llau si llindárense les emisiones de los países en víes de desenvolvimientu nun se dexaría la so progresión. Asina se señalaba y reconocía nel entamu del Tratáu de la Convención:Tomando nota de que, tanto históricamente como na actualidá, la mayor parte de les emisiones de gases d'efeutu ivernaderu del mundu tuvieron el so orixe nos países desenvueltos, que les emisiones per cápita nos países en desenvolvimientu son inda relativamente amenorgaes y que la proporción del total d'emisiones aniciada nesos países va aumentar pa dexa-yos satisfaer a les sos necesidaes sociales y de desenvolvimientu.[36] En virtú d'ello China y la India que ratificaron el Protocolu de Kyoto nun s'inclúin nel anexu I y nun tán obligaes a amenorgar les sos emisiones.[39] Les emisiones de CO2 de China y la India en 2005 supóníen el 19% y el 4,1% de les emisiones totales nel mundu.[41]

Los países ensin incluyir nel anexu I nun tienen de presentar un inventariu añal d'emisiones de gases d'efeutu ivernaderu y tampoco se-yos somete a exame. En xineru de 2007 yeren 132 los países que presentaren el so inventariu nacional inicial correspondiente al añu 1994.

La Conferencia de Cambéu Climáticu de Copenhague n'avientu de 2009

editar

Pal cume sobre'l clima de Copenhague n'avientu de 2009, la ONX convocó a 192 países p'alcordar una llende a les emisiones de gases d'efeutu ivernaderu pal periodu ente 2012 y 2020. Esti periodu de compromisu tenía d'asoceder al periodu 2008-2012, alcordáu nel protocolu de Kyoto.[42]

Enantes en setiembre de 2009, cuasi un centenar de xefes d'Estáu y de Gobiernu participaron na 64ª Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes dedicada al cambéu climáticu que sirvió de preparación de la conferencia Copenhague.[43][42] Esta 64ª Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes sirvió pa conocer la posición na negociación de Copenhague de los países que son grandes emisores de GEI y qu'inda nun tán comprometíos con un programa de llimitación d'emisiones. Estos países representen más del 50% de les emisiones totales:

  • El presidente d'EEXX, Barack Obama, nel so discursu del 22 de setiembre de 2009 nel Cume sobre Cambéu Climáticu na ONX, señaló que l'amenaza del cambéu climáticu ye seria, ye urxente y ta aumentando...tolos pueblos –la nuesa prosperidá, nuesa salú, la nuesa seguridá– tán en peligru. Y tásenos acabando'l tiempu pa revertir esti enclín...mientres demasiaos años, la humanidá retrasóse pa responder o inclusive reconocer la magnitú de l'amenaza del clima...los países desenvueltos que causaron tanto dañu nel nuesu clima mientres l'últimu sieglu tienen la responsabilidá de ser líderes...Pero esos países en desenvolvimientu y de rápida crecedera que van producir cuasi tol aumentu nes emisiones mundiales de carbonu nes próximes décades tamién tienen de poner de lo so parte... va ser necesariu que se comprometan a midíes internes enérxiques y a cumplir con dichos compromisos, d'igual manera que los países desenvueltos tienen de cumplir.[44]
  • El presidente de China, Hu Jintao, anunció nel cume de la ONX sobre camudo climáticu, que'l so país va intentar l'amenorgamientu d'emisiones de CO2 por unidá de PIB pa 2020 con respectu al nivel de 2005 y el desenvolvimientu d'enerxía anovable y nuclear algamando un 15% d'enerxía basada en combustibles non fósiles.[45]

La conferencia desenvolver n'avientu de 2009. Un primer borrador del alcuerdu que se dio a conocer y que nun s'aprobó darréu, plantegaba que les emisiones de CO2 nel añu 2050 tienen d'amenorgase en tol mundu a la metá de los niveles esistentes en 1990 y pretendía que s'afitara un valor entemediu a cumplir en 2020.[46]

Los países del G8 yá alcordaron ente ellos en xunetu del 2009 llindar l'aumentu de la temperatura a 2 °C al respective de los niveles preindustriales. Sicasí a inicitiava de los pequeños países insulares, qu'apeligren si produxera un aumentu xeneralizáu del nivel del mar por un destemple masivu de los polos, un centenar de naciones en desenvolvimientu solicitaron que la llende establecer en 1,5º.[47]

Na primer selmana del cume produciéronse dures manifestaciones cruciaes ente los dos principales emisores mundiales de CO2, China y EE.XX. El segundu día, China dixo que los retayos d'emisiones pal 2020 ufiertaos por EEXX, la XE y Xapón yeren insuficientes y que yera fundamental tantu l'oxetivu d'EE.XX. sobre amenorgamientu d'emisiones como'l sofitu fianciero d'EE.XX. a les naciones en desenvolvimientu.[48] Todd Stern, el principal negociador estauxunidense, señaló nel tercer día que China taba aumentando les sos emisiones de forma espectacular y que China nun podía quedase al marxe del alcuerdu y que l'oxetivu d'EE.XX. yera un amenorgamientu de 17% en 2020 respectu al nivel de 2005 (según denunciaron los chinos equival a un amenorgamientu d'un 1% sobre'l nivel de 1990). Stern fixo un llamamientu a la ONX pa recaldar 10 billones de dólares pa financiar nel periodu 2010-2012 l'adaptación al curtiu plazu nos países vulnerables.[49]

L'alcuerdu final xestar ente cuatro grandes países emerxentes y EE.UU nuna xunta convocada pol primer ministru chinu Wen Jiabao na que participaron los presidentes d'India, Brasil y Sudáfrica, incorporándose dempués el presidente d'EE.XX. La delegación india propunxo un tratáu non venceyante que siguiera'l modelu de la Organización Mundial del Comerciu onde cada país va declarar les sos emisiones. Dempués de llegar al alcuerdu a puerta zarrada, Barack Obama comunicar a la XE, que lo aceptó. El testu tenía solu trés folios ya incluyía de forma emponedora l'amenorgamientu d'emisiones que cadas país presentara al cume. Los amenorgamientos definitivos teníen de presentase'l 1 de febreru de 2010. El pactu nun incluyía la verificación d'emisiones que refugaba China. La verificación llindar a un sistema "internacional d'analís y consultes" por definir. Obama dixo que'l sistema de consultes por definir "va dicir enforma de lo que fai falta saber" y que "anguaño yá podemos saber enforma de lo qu'asocede nun país con imáxenes de satélite".[50]

L'alcuerdu caltién l'oxetivu de que la temperatura global nun xuba más de dos graos centígraos. Sobre cuando les emisiones tendrán d'algamar el so máximu solo dizse que "lo enantes posible" y nun establecen oxetivos pa 2050.[50]

Esti alcuerdu nun foi aceptáu por unanimidá na Convención pos la refugaron dellos países como Cuba, Bolivia y Nicaragua. Por ello los delegaos del plenu de la Conferencia de la ONX sobre Camudo Climáticu arrenunciaron a votalo y alcordaron una fórmula de "tomar conocencia" del documentu.[51]

La Conferencia de Cambéu Climáticu de Cancún n'avientu de 2010

editar

Consiguióse un alcuerdu qu'inclúi a 193 países ente ellos Xapón , EE UU y China que primeramente teníen criterios bien distintos. Solamente un pais, Bolivia, opúnxose a esti alcuerdu.[52]

El pactu alcanzáu aplaza pa 2011 la decisión fundamental de si un nuevu alcuerdu va sustituyir al Protocolu de Kioto, que la so vixencia termina en 2012, reconoz los compromisos voluntarios d'amenorgamientu d'emisiones de GEI que los países unviaron a la ONX dempués del Cume de Copenhague, amás llegóse a un alcuerdu p'amenorgar la deforestación.[52]

L'allongamientu de los alcuerdos de llimitación d'emisiones de GEI dempués de 2012 cuando termina la vixencia del Protocolu de Kioto, quedó condicionada como ciscó Xapón, a la meyora de la negociación con EE UU y China qu'anguaño nun tán suxetos a llimitaciones d'emisiones. EE UU aceptó la forma de controlar l'amenorgamientu d'emisiones a China: van realizase consultes internacionales pero nun van ser nin intrusivas y van respetar la soberanía nacional.[52]

L'alcuerdu reconoz la gravedá del calentamientu global y pide llindar el calentamientu a dos graos centígraos mentando qu'una futura negociación podría llindalo a 1,5 graos según solicitaben los pequeños estaos isleños del Pacíficu.[52]

Nel Plenariu de la Conferencia, Maldives, unu de los pequeños estaos isla, afirmaba que'l testu aprobáu yera bien equilibráu ya inclúi tou lo que pidimos de una forma o otra. Igualmente Lesothu, representando al grupu de los países menos desenvueltos, entendía que se fixera un bon trabayu en permediar el documentu y creía que yera una bona base pa siguir trabayando. Yeme, en nome del G-77, emponderó'l trabayu bien destacáu de la presidencia de la conferencia, Méxicu, pol so llabor de ponte ente países ricos y probes y pol so esfuerciu de tresparencia.[53]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Erickson, Jon (1992). L'Efeutu Ivernaderu. El desastre de mañana, güei, p.43-44. Madrid: Mcgraw-Hill/Interamericana d'España S.A. ISBN 84-7615-789-4.
  2. 2,0 2,1 Trenberth, Fasullo y Kiehl, op. cit., p.4
  3. 3,0 3,1 Cambéu climáticu 2007. Informe de síntesis. Glosariu, op. cit., p.77
  4. Erickson, op. cit., p.48-49
  5. Trenberth, Fasullo y Kiehl, op. cit., p.13-14
  6. Rivero, op. cit., p.35
  7. Trenberth, Fasullo y Kiehl, op. cit., p.37
  8. Trenberth, Fasullo y Kiehl, op. cit., p.38
  9. 9,0 9,1 Legoett, op. cit., p.19
  10. «50 years on: The Keeling Curve legacy». BBC News. Consultáu'l 12/9/2009.
  11. Rivero, op. cit., p.34
  12. Al Gore, op. cit., p.22-25
  13. 13,0 13,1 Solomon y otros, op. cit., p.25
  14. 14,0 14,1 «Camudo climáticu. Carpeta d'información». Secretaría de la Convención sobre'l Cambéu Climáticu. Consultáu'l 8/12/2009.
  15. 15,0 15,1 Cambéu climáticu 2007. Informe de síntesis, op. cit., p.36
  16. Cambéu climáticu 2007. Informe de síntesis, op. cit., p.37
  17. 17,0 17,1 Terceiro, op. cit., p.18
  18. 18,0 18,1 18,2 «CO2 Emissions from Fuel Combustion 2009 - Highlights». International Energy Agency. Consultáu'l 10/10/2009.
  19. Rivero, op. cit., p.46-52
  20. Svante Arrhenius (1903): Lehrbuch der Kosmischen Physik (vols. I y II, 1026 páxines). Leipzig: S. Hirschel Publishing House. tamién On the Influence of Carbonic Acid in the Air upon the Temperature of the Ground (1896) (n'inglés)
  21. Christopher L. Sabine, Richard A. Feely, Nicolas Gruber, Robert M. Key, Kitack Lee, John L. Bullister, Rik Wanninkhof, C. S. Wong, Douglas W. R. Wallace, Bronte Tilbrook, Frank J. Millero, Tsung-Hung Peng, Alexander Kozyr, Tsueno Ono, and Aida F. Rios (2004). «The Oceanic Sink for Anthropogenic CO2». science 5682 (1097403). p. 367 - 371. http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/sci;305/5682/367?maxtoshow=&HITS=10&hits=10&RESULTFORMAT=&fulltext=1800+co2+45%25&searchid=1&FIRSTINDEX=0&resourcetype=HWCIT. 
  22. Por casu: Julián Adem y René Garduño. (1998): Feedback effects on the atmosphere CO2-induced warning
  23. The Artificial Production of Carbon Dioxide and Its Influence on Temperature, Quarterly J. Royal Meteorological Society 64: 223-40. Enllaz a revisión critica, comentarios y articulo mesmu (tou n'inglés) equí. - "On the Amount of Carbon Dioxide in the Atmosphere," Tellus, vol. 10, non. 2 (1958), páxs. 243-248.- "Temperature fluctuations and trends over the Earth," Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society, vol. 87, non. 371 (January 1961), páxs. 1-12.
  24. por casu: Dos sieglos de cambéu climáticu
  25. C.D. Keeling, Variations in concentración and isotopic abundances of atmospheric carbon dioxide Archiváu 2012-10-27 en Wayback Machine Proceedings of the conference on recent research in climatology, edited by H. Craig, Committee on Research in Water Resources and University of California, Scripps Institution of Oceanography, La Jolla, California, 43-49, 1957. (testu completu n'inglés) - C. D. Keeling, The Concentration and Isotopic Abundances of Atmospheric Carbon Dioxide in Rural Areas, Geochimica et Cosmochimica Acta, 13, 322-334, 1958.
  26. Jeffrey Masters: The Keeling Curve
  27. 27,0 27,1 «Key climate change facts». UK's National Weather Service: Met Office. Consultáu'l 13/9/2009.
  28. «L'efeutu ivernaderu y el ciclu del carbonu». Secretaría de la Convención sobre'l Cambéu Climáticu. Consultáu'l 26/9/2009.
  29. Cambéu climáticu 2007. Informe de síntesis, op. cit., p.7
  30. «Special early excerpt of the World Energy Outlook 2009 for the Bangkok UNFCCC meeting». International Energy Agency. Consultáu'l 12/10/2009.
  31. Cambéu climáticu 2007. Informe de síntesis, op. cit., p.8-14
  32. «La verdá sobre'l cambéu climáticu». COP15 Copenhagen, Naciones Xuníes, Conferencia sobre Cambéu climáticu, del 7 al 18 y avientu de 2009. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-05-18. Consultáu'l 8/12/2009.
  33. «El nuesu futuru con poco carbonu». COP15 Copenhagen, Naciones Xuníes, Conferencia sobre Cambéu climáticu, del 7 al 18 y avientu de 2009. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-12-03. Consultáu'l 8/12/2009.
  34. «La inminente revolución enerxética global». COP15 Copenhagen, Naciones Xuníes, Conferencia sobre Cambéu climáticu, del 7 al 18 y avientu de 2009. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-12-03. Consultáu'l 8/12/2009.
  35. 35,0 35,1 35,2 «Información básica». Secretaría de la Convención sobre'l Cambéu Climáticu. Consultáu'l 13/9/2009.
  36. 36,0 36,1 «CONVENCIÓN MARCO DE LES NACIONES XUNÍES SOBRE EL CAMBÉU CLIMÁTICU». Secretaría de la Convención sobre'l Cambéu Climáticu. Consultáu'l 13/9/2009.
  37. «Protocolu de Kyoto». Secretaría de la Convención sobre'l Cambéu Climáticu. Consultáu'l 13/9/2009.
  38. 38,0 38,1 «PROTOCOLU DE KYOTO». Secretaría de la Convención sobre'l Cambéu Climáticu. Consultáu'l 20/9/2009.
  39. 39,0 39,1 39,2 «KYOTO PROTOCOL STATUS OF RATIFICATION». Secretaría de la Convención sobre'l Cambéu Climáticu. Consultáu'l 13/9/2009.
  40. 40,0 40,1 «Diariu Oficial de les Comunidaes Europees. DECISIÓN DEL CONSEYU.(2002/358/CE)». Comisión Nacional d'Enerxía. Consultáu'l 20/9/2009.
  41. 41,0 41,1 «Emissions of Greenhouse Gases Report». Energy Information Admistration. Official Energy Statistics from de US Government. Consultáu'l 13/9/2009.
  42. 42,0 42,1 «La ONU alerta de que la parálisis amenaza la cumbre para alcanzar un Kioto II». Periódicu El País: 20/09/2009. Consultáu'l 26/9/2009.
  43. «cambéu-climatico-369149.html La ONX alderica sobre'l cambéu climáticu». Diariu Güei. Ecuador: 22/09/2009. Consultáu'l 26/9/2009.
  44. «Discursu del presidente Obama nel Cume sobre Cambéu Climáticu na ONX». Departamentu d'Estáu d'EEXX: America.gov. Archiváu dende l'orixinal, el 2009-09-26. Consultáu'l 26/9/2009.
  45. «China va integrar más aiciones contra cambéu climáticu en desenvolvimientu económicu, diz Presidente». Spanish.news.com: 23/09/2009. Archiváu dende l'orixinal, el 2013-10-29. Consultáu'l 26/9/2009.
  46. «First official draft on climate deal». COP15 Copenhagen, Naciones Xuníes, Conferencia sobre Cambéu climáticu, del 7 al 18 y avientu de 2009. Consultáu'l 12/12/2009.
  47. El borrador de Copenhague aspira a amenorgar la temperatura ente 1,5º y 2 °C». ELMUNDO.es. Consultáu'l 12/12/2009.
  48. «China: the US and EU must present deeper cuts». COP15 Copenhagen, Naciones Xuníes, Conferencia sobre Cambéu climáticu, del 7 al 18 y avientu de 2009. Consultáu'l 12/12/2009.
  49. «US fires back at China». COP15 Copenhagen, Naciones Xuníes, Conferencia sobre Cambéu climáticu, del 7 al 18 y avientu de 2009. Consultáu'l 12/12/2009.
  50. 50,0 50,1 «El Cume de Copenhague, Un pactu baxu mínimos». Periódicu El País: 19/12/2009. Consultáu'l 19/12/2009.
  51. Copenhague cierra con un alcuerdu de mínimos y el refugu de dellos países». ELMUNDO.es. Consultáu'l 19/12/2009.
  52. 52,0 52,1 52,2 52,3 «El Cume del Clima pasa percima de Bolivia pa sellar un alcuerdu». Periódicu El País: 11/12/2010. Consultáu'l 11/12/2010.
  53. «Rafael Méndez: Comentarios periodísticos sobre'l Plenariu del Cume de Cancún». Periódicu El País: 12/12/2010. Consultáu'l 12/12/2010.

Bibliografía

editar

Enllaces esternos

editar