Arsénicu
L'arsénicu[1] (del persa zarnikh, ‘oropimente mariellu’ o bien del griegu arsenikón, ‘masculín’) ye un elementu químicu de la tabla periódica que'l so símbolu ye As y el númberu atómicu ye 33. Na tabla periódica de los elementos alcuéntrase nel quintu grupu principal. L'arsénicu preséntase raramente sólidu, principalmente en forma de sulfuros. Pertenez a los metaloides, yá qu'amuesa propiedaes entemedies ente los metales y los non metales.
Conócense compuestos d'arsénicu dende l'antigüedá, siendo desaxeradamente tóxicos, anque s'empleguen como componentes en delles melecines. L'arsénicu úsase na fabricación de semiconductores y como componente de semiconductores III-V como l'arseniuru de galiu.
Carauterístiques principales
editar
L'arsénicu preséntase en tres estaos alotrópicos, gris o metálicu, mariellu y prietu. L'arsénicu gris metálicu (forma α) ye la forma estable en condiciones normales y tien estructura romboédrica, ye un bon conductor del calor pero probe conductor llétricu, la so densidá ye de 5,73 g/cm³, ye enxicosu y pierde'l llustre metálicu espuestu al aire.
L'arsénicu mariello (forma γ) llógrase cuando'l vapor d'arsénicu esfrezse bien rápido. Ye desaxeradamente volátil y más reactivu que l'arsénicu metálico y presenta fosforescencia a temperatura ambiente. El gas ta constituyíu por molécules tetraédriques d'As4 de forma análoga al fósforu y el sólidu formáu pola condensación del gas tien estructura cúbica, ye de testura xabonosa y tien una densidá averada de 1,97 g/cm³. Espuestu a la lluz o al calor revierte a la forma estable (gris). Tamién se denoma arsénicu mariello al oropimente, mineral de trisulfuru d'arsénicu.
Una tercer forma alotrópica, l'arsénicu prieto (forma β) d'estructura hexagonal y densidá 4,7 g/cm³, tien propiedaes entemedies ente les formes alotrópiques descrites y llógrase na descomposición térmica de l'arsina o bien esfreciendo amodo'l vapor d'arsénicu.
Toles formes alotrópiques sacante la gris escarecen de llustre metálicu y tienen bien baxa conductividá llétrica polo que l'elementu va portase como metal o non metal en función, básicamente, del so estáu d'agregamientu. Tamién vea metal pesao.
A presión atmosférica l'arsénicu sublima a 613 °C, y a 400 °C ambura con llapada blanca formando'l sesquióxidu As4O6. Reaiciona violentamente col cloru y combínase, al calecer, cola mayoría de los metales pa formar l'arseniuru correspondiente y col azufre. Nun reacciona col ácidu clorhídricu n'ausencia d'osíxenu, pero sí col nítricu caliente, seya eslleíu o concentráu y otros oxidantes como'l peróxidu d'hidróxenu, ácidu perclóricu, etc. Ye insoluble n'agua pero munchos de los sos compuestos sonlo.
Ye un elementu químicu esencial pa la vida anque tanto l'arsénicu como los sos compuestos son desaxeradamente velenosos.
Alcuéntrase nel 2ᵁ grupu analíticu de cationes; precipita con H2S de color mariellu.
Referencies
editar- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: arsénicu
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Arsénicu.
