Ir al contenido

Oguces

De Biquipedia
(Reendrezau dende Oguzes)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Os oguces estioron una d'as brancas principals d'os pueblos turquicos dende o sieglo VIII dica o sieglo XI. Mientres la migración d'os pueblos turquicos en os sieglos X, XI y XII, os oguces feban parte d'os turquicos d'a rechión caspiana que migraban enta o sud y ueste en dirección ta Asia Occidental y Europa.

Os oguces son consideratos como os ancestros d'os pueblos turquicos occidentals modernos: azerins, turcos anatolicos, turcomans, turcos de Corastén y os Gagauces.

Etimolochía

[editar | modificar o codigo]

O nombre oguz deriva d'o turco ok, "sayeta" y uz ("tribu"), y se cuaterna por primera vegata en as inscripcions turquicas d'Orkhon: una unión tribal dita Altı Oğuz ("os seis oguces") en a ribera mongola d'o río Yenisei. Manimenos as fuents chinas mencionan una tribu dota O-Kut en o sieglo II aC en a rechión de Tabargatai-Kobdo en o Cazaquistán.

O nombre oguz poderba estar simplament un plural antigo de ok "sayeta", preso con o sentito de tribu, comparable con lo nombre d'os hongaros on ogur ("diez sayetas") y de pueblos vecins d'os antigos echipcios como pdjt 9 "os nueu arcos". Existioron tamién confederacions ditas Sekiz Oğuz («os hueito oguces») y Dokuz Oğuz («os nueu oguces»). A cuna d'os Oguces, como d'atros turquicos en os periodo d'os Köktürks, pareixe haber estato a rechión d'os Monts Altai y lo sud de Siberia.

Os oguces estioron os principals dirichents de l'imperio d'os Köktürks en os sieglos VI y VII y establioron tamién o estato d'os oguces yabgu (yahgu ye un titol principesco) que s'esboldregó en l'anyo 1000. Poco dimpués un clan oguz dirichito por Selchuk s'infiltró en o Soldanato Gaznebida y fundoron l'Imperio Selchucida.

Os bizantins tenioron contacto en as suyas mugas danubianas con un pueblo d'as estepas ditos usios, que seguiban a los pacinacos y que precedeban a los cumans y que talment sigan una branca d'os oguces.