Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O nuclio celular ye un organulo celular propio d'as celulas eucariotas con una membrana (membrana nucleyar) embolicando un espacio a on ye a cromatina con l'acido desoxirribonucleico dispersa u condensada en un liquido (nuclioplasma) chunto con o nucliolo. A función d'o nuclio ye dirichir l'actividat d'a celula con a información que contién en o suyo ADN.

Esquema d'o nuclio y d'o reticlo endoplasmatico: (1) Membrana nucleyar. (2) Ribosomas. (3) Poros nucleyars. (4) Nucliolo. (5) Cromatina. (6) Nuclio. (7) Reticlo endoplasmico granoso. (8) Nuclioplasma.

Por un regular en una celula bi ha un solo nuclio, pero bi ha celulas con uns cuantos nuclios u celulas polinuclears, como as celulas musculars estriadas u bels protozous. Tamién bi ha celulas sin nuclio, como os globulos royos d'a mes gran part d'os mamiferos.

En as celulas animals o nuclio gosa ocupar una posición central; en as celulas vechetals moviu enta os cabos porque o centro ye ocupau por as vacuolas.

Parz d'o nuclio

editar

Las parz d'o nuclio son: membrana nucleyar, nuclioplasma, nucliolo y cromatina.

A membrana nucleyar ye formada por dos membranas, una d'interna y una d'externa conectada con o reticlo endoplasmatico rugoso. Un espacio intermembranoso desparte as dos membranas, que amés son travesadas por poros nucleyars. Os poros nucleyars permiten un intercambio de substancias entre o nuclio y o citoplasma.

O nuclioplasma ye un medio liquido acuoso a on se troban os atros components d'o nuclio. Ye a on se produz a replicación de l'ADN.

O nucliolo ye un corpusclo esferico que no se puet veyer que cuan a celula no ye dividindo-se. Intervién en a formación d'os ribosomas.

A cromatina ye formada por filamentos d'ADN asociaus a proteínas. Cuan a celula se ye dividindo os filamentos de cromatina se condensan formando cromosomas, pero cuan o nuclio no ye dividindo-se (nuclio interfasico), a cromatina ye dispersa.

Vinclos externos

editar