Der Atlantisch Lachs

(Witergleitet vun Lachs)
Lachs

Lachs

Systematik
Reije: Fisch (Pisces)
Chlass: Chnochefisch (Osteichthyes)
Ordnig: Lachsartigi (Salmoniformes)
Familie: Lachsfisch (Salmonidae)
Gattig: Salmo
Art: Lachs
Wüsseschaftlige Name
Salmo salar
Linnaeus, 1758

De Lachs oder Salm, wösseschaftlich gnauer as Atlantische Lachs bizaichnet (Salmo salar; alemanischi Näme), isch e Raubfisch wo i de Oberloif vo Süessgwässer laicht und denn is Meer wanderet, woner meriri Joor lebt. Er isch früener e typische Rhiifisch gsii und het au i Nebeflüss vom Rhii glaicht. Er ghört zo de gföördete Fisch. Nebet de Raubfischerai won em früener starch zuegsetzt het und sunders wege de vile Flussstauwerch het er vill Laichflöss verloore. Hütt chönd Zuchtlächs, wo is fraiji Wasser entwiichet, e Gfoor för de Atlantischi Lachs sii, well die hüüffig Parasite verschleppet. Zodem sind si e genetisches Mischmasch, wa aber weniger tragisch isch, do s selte zo Paarige chunnt.

Uussie

ändere

De Lachs isch e längliche Fisch, wo öppe 50–120 cm lang werd. Aslang er im Meer lebt, het er e silbrigi Farb, spööter, wenn er uf d Laichwanderig goot, werd er brüünlich. Uf em Rugge hett er dunkli Tupfe. D Färbig isch aber individuell verschide je noch Ort und Alter.

Verbraitig

ändere

De Lachs lebt im Atlantische Ozean, i de Nordsee, i de Ostsee, im Nordmeer und im Wiisse Meer und i Süessgwässer, wo in Atlantik, i d Nordsee und i d Ostsee und au is Nordmeer mündet. De Lachs chunnt im Süüde bis zo de Kanare vor. Zom Laiche schwümmt de Lachs groosi Flüss ine und bliibt e zittli im Brackwasser, demit er sich as Süesswasser gwonet. Denn schwümmt er die Ström duruuf und laicht i Nebeflüss. De Rhii isch e typische Lachsfluss gsii, doch vor 100 Joor isch de Lachs praktisch usem Rhii verschwunde, well er all die Stauweer, wo baut wore sind, nöd mag öberwinde, obwoll er öber drai Meter hööchi Hinderniss gumpe cha. Zodem isch er au e Opfer vonere massloose Raubfischerai wore, bsunder z Holland. Z Island und z Norwege isch d Lachspopulation no ainigermasse guet erhalte. Hütt gits Programm wo versuechet, as de Lachs wider im Rhii und au i de Schwiiz haimisch werd, und di erste Lächs soölet scho wider bi Basel gsichtet wore sii.

D Flüss, wo de Lachs uufgsuecht, sind i de Regle mindestens drai Mönet wärmer as 10 Grad, aber nu selte wärmer as 20 Grad. De Lachs mag am liebste chüeli und suberi Gwässer.

Schwiiz

ändere

Im Rhii isch de Lachs bis an Rhiifall cho, wo för en e natürlichi Grenze isch. I de Tuur, woner glaicht het, isch er bis zo de Mündig vom Necker choo, i de Limet und Linth bis is Glarnerland, i de Rüüss bis is Urnerland und i de Aare bis zo de Aareschlucht z Meiringe im Haslital. Au d Birs isch e Fluss gsii, wo de Lachs ufegschwume isch. Hüt chunnt de Lachs i de Schwiiz nöme vor.

Lebeswiis

ändere

De Lachs sind Raubfisch wo vor alem anderi Fisch jaget.

D Laichzitt isch im Norde im Oktober und ganz im Süüde im Jänner, z Tütschland isch si im November. Binere Wassertemperatur zwüschet 4 und 10 Grad schloot s Wiibli, au Liidere gnennt, mit de Schwanzflosse e Muelte in chiisige Grund vomene schnelle und subere Flüüssgwässer und lait bis zo 100'000 Aier ab, wo vom Mandli, au Hoogge gnennt, bifructhet wered. Denn deckt d Liidere de Laich zue. I de Laichzitt tüend Lachs gär nünt esse und di maiste Häägge sterbet chorz druf abe. Vo de Liidere öberlebt öppe e Drittel. Di Lachs wo öberlebet wanderet is Meer zrugg und cheeret noch aim oder zwai Joor wider zrogg um Laiche, sind aber hüüffig z schwach för daa und sterbet au. Nu ganz wenigi Lachs sind i de Laag mermols z Laiche.

D Laarfe schlüüffet noch zwee bis vier Mönet und verstecket sich under Chiselstaili, well si ka Liecht verträäget. Wenn d Wassertemperatur im Früelig öber 8 Grad stiigt schwümed di junge Lachs, au Sälmlig gnennt, flussabwärts und haltet sich a gaignete Stelle a flache und subere Stele uuf. Im Früelig wanderet si znacht nodisno de Fluss doraab, bis si is Brackwasser chömed, wo si e zittli bliibet um sich as Salzgwasser z gwone.

De Lachs bliibt zwee bis fööf Joor im Meer und schwümmt denn zrugg i sin Haimetfluus. Debii nend si e brüülichi Farb aa und bi de Mandli wachst em Underchifel e Hoogge, drom wered si Hoogge gnennt. Lachs chönd 10 Joor alt were.

Büecher

ändere
ändere
  Commons: Lachs – Sammlig vo Multimediadateie
  • Salmo salar in dr Rote Lischt vu dr gfehrdete Arten vu dr IUCN 2006. Yygstellt vu: World Conservation Monitoring Centre, 1996. Abgruefe am 12. Mai 2006.