Gerundeter fast geschlossener Vorderzungenvokal

(Witergleitet vun IPA ʏ)
Grundete fascht-gschlossnige
Vorderzungevokal
IPA-Nummere 319
IPA-Zeiche ʏ
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA Y
Kirshenbaum Y
Hörbiispiil/?

De grundet fascht-gschlossnig Vorderzungevokal isch en Vokal vo dr menschliche Sprooch. S Zeiche im IPAdefür isch ʏ. In vile alemannische Dialäkt wo kei Entrundig stattgfunde het, gits de Luut. Mer bezeichnet en im Alemannische meischt als „offnigs-ü“.

Artikulation

ändere
  • Es isch en Vorderzungevokal. D Zung isch also so wyt füre wie mögli ohni dass im Mundruum e Engi entstoot.
  • Es isch en fascht-gschlossene Vokal. D Zung isch also e chly wyt weniger obe im Mundruum wie bimene gschlossnige [i].
  • Es isch en grundete Vokal. D Lippe sin also grundet.

Verbreitig

ändere
Sprooch Wort IPA-Transkription Bedütig Bemerkig
Bärndütsch churz hüt [hʏt]
lang Türe [ˈtʏːrə]
Hotzewälderisch churz Tǜpflischyysser [ˈtʏpflɪˌʃiːsər]
lang Bǜǜny [ˈb̥ʏːni]
Seislertütsch churz Tǜsch [tʏʃ]
lang Bǜǜmli[1] [b̥ʏːmlɪ]
Züritüütsch churz ?
lang tǜǜr (dt. dür) [tʏːr] isch hüt am verschwinde[2]
Hochdütsch schützen [ˈʃʏtsˑn] 'schütze'
Niiderländisch hut [hʏ̞t] 'Hütt'
Französisch Kanadischs Französisch municipalité [mʏnɪsɪpalɪte] 'Gmein' Allophon vo /y/ inere gschlossene Silbe.
Isländisch vinur [vɪnʏr] 'Fründ'
Schwedisch ut   [ʏβ̞t] 'dusse'
  vorne   zentral   hinde
 gschlosse
 
iy
ɨʉ
ɯu
ɪ   ʏ
eø
ɘɵ
ɤo
ɛœ
ɜɞ
ʌɔ
aɶ
ɑɒ
 fascht gschlosse
 halbgschlosse
 mittel
 halboffe
 fascht offe
 offe
Bi Symbolpaare schtellt s jewiils linke Symbol de
ungrundeti und s rechte Symbol de grundeti Vokal dar.

Fuessnote

ändere
  1. Schaller, Pascale & Schiesser, Alexandra. (2009). Sprachen und Kulturen. Heft 1: Freiburgerdeutsch. Schweizerische Akademie der Geistes- und Sozialwissenschaften. pp. 23
  2. Fleischer, Jürg un Schmid, Stephan. (2006). Illustrations of the IPA: Zurich German. Journal of the International Phonetic Association, 36/2.