Istanbul: Unterschid zwische dr Versione

|WAPPEN =

|NAME = Istanbul

|NAME2 = İstanbul

|LAND = TUR

|REGION = İstanbul

|RNAME = Provinz

|EINWOHNER =13483052 14804116

|FLÄCHE =1.53877 5461

|BDICHTE = 6.521

|HÖHE = 40

|BREITE = 41/00/36/N

|LÄNGE = 28/57/37/E

|ISO-CODE = TR-34

|SPRACHE = [[Türkische Sprache|Türkisch]]

|GLIEDERUNG =27 39 Stadtbezirk

|VORWAHL = europäische Deil: +90 212<br />asiatische Deil: +90 216

|PLZ = europäische Deil: 34010-34850<br />asiatische Deil: 80000-81800

|KFZ = 34

|ZEITZONE =

|BÜRGERMEISTER =Kadir TopbaşEkrem İmamoğlu

|WWW = www.ibb.gov.tr

|BILD = Istanbul2010.jpg

'''Istanbul''' isch die gröscht Stadt vu dr [[Türkei]] und het 2011 13'483'052 Iiwooner gha,<ref>"''Province by Province / Town Center and Town / Village Population – 2011".'' Address Population-Based Registration System (ABPRS) Database. The Turkish Statistical Institute. 2011. Abgrüeft am 9. Mai 2012.</ref> im 2016 sinds knapp 15 Millione gsi. D Stadt ligt am [[Bosporus]] und isch bekannt für die schöne Moscheee[[Moschee]]e (SultanahmetSultan-Ahmed-Moschee, Suleymaniye Süleymaniye-Moschee) un zue Musee umgwidmetet Sakralbaute ([[Hagia Sophia|Ayasofija/Hagia Sophia]], s' Vorbild fier alli Chrüzchuppelchilchene un türkische Moscheee, bis 1453 die gröscht Chilche vu dr Welt, sit dert bis 19321931 e Moschee, siterhersit 1935 es Museum). DrD GroosruumStadt Istambul het öppe 14 Millione Iiwoner und umfasst en [[Europa|europäische]] und en [[Asien|asiatische]] Deil, wo mit 2drei grosse Brugge, em doppelstöggige Eurasie-Tunnel und mit Fährschiff verbunde sin. GegewärtigZwüsche wird2004 un 2012 isch usserdem e Isebahn- un U-Bahn-Tunnel underemunder em Bosporus baut worde. De Tunnel isch sit em 29. Oktober 2013 in Betriib, es fähle aber no d Zuefahrte (planet för s 2018). Vo de 39 Stadtteil sin 25 im westliche und 14 im östliche Stadtgebiet. Uf dr europäische Syte ligt au d Altstadt, wo z'erschtzerscht ''Byzanz'' (gründig 660 v. Chr.) un vo 330 -bis 1923 ''Konstantinopel (Konstantinoupolis)'' ghaisse het. Dr offiziell Namme isch vu 330 bis 1453 aber ''Nova Roma'' (grichisch ''Nea Rome'') gsi.

Allerdings gehn au die andere Stadtdeile uf antiki Gründige zruck.

Uf dr europäische Site isch au en Meeresarm, s Goldige Horn. Übr dä Meeresarm goht d Galatabrugg übere in Stadtdeil Beyoğlu und Galatasaray (ehem. Galata). Ebefalls of dr europäische Syte ligt [[Beşiktaş]], mit syne baar Wolkegratzer und sym berüemte Fuessballklub.<br />

D Stadt isch under em Name [[''Konstantinopel]]'' vum 1. Mai 330 bis zum 29. Mai 1453 d' Hauptstadt vum Römisch-Byzantinische Riich gsi, vum 29. Mai 1453 bis 1923 d' Hauptstadt vum [[Osmanisches Reich|Osmanisch-Türkische Riich]]. 1930 isch ihre Name offiziell zu Istanbul gänderet worde. In Gricheland sait mer nooch wie vor Konstantinoupolis oder numme ''Polis'' -– d'Stadt„d Stadt“.

Obwohl sit 1923 die türkisch Regierig z [[Ankara]] as dr offizille Hauptstadt resididiert, isch Istanbul witterhi die türkisch Stadt, wo bi wittem am wichtigschte isch.

D Stadt ''Konstantinopel'' isch vo de Grieche um 660 v.&nbsp;Chr. gründet worde, het z erst ''[[Byzantion]]'' gheisse und het 326 n.&nbsp;Chr. dr Name Konstantinopel noch em [[Römisches Reich|römische]] [[Kaiser]] [[Konstantin der Grosse|Konstantin em Grosse]] übercho. Konstantinopel isch bis zum 28. März 1930 der offizielli Name vom hütige Istanbul gsi. D [[Griechenland|Grieche]] säge dr Stadt au hüte no eifach ''η Πόλη'' (umschriibe ''i Póli,'' –dt. „D Stadt“.) In [[Skandinavien|skandinavische]] Quelle wirdheisst si aber immer as ''Miklagarð'' bezeichnet(dt. „groossi Stadt“), vobi de [[Russland|Russe]] meistens as ''Car'gradCar’grad'' (dt. „Kaiserstadt“).

In der [[Spätantike|Spotantike]] und im [[Mittelalter]] isch Konstantinopel als s „Neue Rom“ (lat. ''Nova Roma'') d Hauptstadt vom [[Byzantinisches Reich|Oströmische Riich]] gsi, nach der [[Belagerung von Konstantinopel (1453)|osmanische Eroberig im Johr 1453]] denn d Hauptstadt vom [[Osmanisches Reich|Osmanische Riich]]. As Läbenszentrum vo zwei Wältriich, an der Schnittstell vo zwei [[Kontinent]]e, het Konstantinopel än überragendi historischi und künstlerischi Bedütig gha. Als Prototyp von erä imperiale Stadt isch Konstantinopel vom 4.&nbsp;Johrhundert bis ins 18.&nbsp;Johrhundert ä [[Weltstadt|Wältstadt]] gsi.

==== Türkischi Republik ====

Im [[Erster Weltkrieg|Erste Wältchrieg]] isch die ersti vo de beide groosse christlige Minderheite, d [[Armenier]], verdriibe worde, nochdäm sit em 17. Johrhundert immer meh von ene si in d Stadt zooge, so dass um 1850 über 220'000 z Konstantinopel gläbt hai. Aber d Verfolgig vo de Nitmuslim het mit em [[Völkermord_an_den_ArmeniernVölkermord an den Armeniern|Völkermord an de Armenier]] nit ufghöört. 1942 hai d Nitmuslim e bsundrigi Vermögensstüür müesse zahle (Varlık Vergisi), was vili finanziell ruiniert het. 1955 isch fast die ganzi orthodoxi Bevölkerig dur dr [[Pogrom von Istanbul|Pogrom vo Istanbul]], wo türkischi Nationaliste duuregfüehrt hai und wo vo de Behörde mindestens duldet worden isch, us dr Stadt verdriibe worde. Vo de öbbe 110'000 Grieche si nume e baar Duusig in Istanbul bliibe.<ref>''The Turks of Western Thrace,'', Human Rights Watch 11/1 (1999), S. 2.</ref> Au die meiste Jude hai d Stadt verloo. Hüte läbe no 45'000 Armenier, 20'000 Jude und 2'500 Grieche in dr Stadt.

As Reaktion uf dä enorm Zuezug si grooss aaglaiti Bauprojekt entstande, wo aber mit em schnälle Bevölkerigswaggsdum kuum hai chönne Schritt halte. Usserdäm hai si uf die vorhandene Strukture wenig Rücksicht gnoh. Istanbul het sich wit in s Umland usbraitet, und Hufe Dörfer und Stedt zele hützudags zur Metropole.

1994 isch dr [[Recep Tayyip Erdoğan]] as Kandidat vo dr Refah Partisi (RP) ([[Wohlfahrtspartei]]„Wohlfahrtspartei“), wo wit rächts stoht, Bürgermeister worde. Au dr jetzig Bürgermeister Kadir Topbaş ghört, wie dr Ministerpresidänt, zur [[Adalet ve Kalkınma Partisi]] (AKP), wo d Nochfolgerbartei vo dr RP isch. Im Novämber 2003 isch d Stadt von [[Terroranschläge in Istanbul 2003|ere Serii vo schwere Aaschleeg]] erschütteret worde. Dr Aaschlag im ene Internet-Café am 9. Februar 2006 het eim Mensch s Läbe kostet, sächs si vier Dääg spöter dur en Aaschlag im ene Supermarkt verletzt worde.<ref>[http://www.handelsblatt.com/politik/international/chronik-bombenanschlaege-in-der-tuerkei;1127494 ''Chronik: Bombenanschläge in der Türkei'', in: Handelsblatt, 28. August 2006]</ref>

[[Kategorie:GeografiiOrt voi drde Türkei]]