Deception-eiland
| Deceptioneiland | |
|---|---|
 Ingang tot Deceptioneiland, met Livingstoneiland op die agtergrond. | |
| Ligging | Antarktika |
| Hoogte | 576 meter bo seevlak |
| Koördinate | 62°58′37.2″S 60°39′0″W / 62.977000°S 60.65000°W |
| Bergtipe | Kaldera |
| Laaste uitbarsting | 1970 |
Deceptioneiland is 'n eiland in die Suid-Shetlandeilande naby die Antarktikaskiereiland in Antarktika. Dit is bekend daarvoor dat dit een van die veiligste hawens in Antarktika het en dat dit 'n aktiewe vulkaan is, waarvan die uitbarsting in 1970 ernstige skade aan wetenskapstasies daar versoorsaak het. Die eiland is geleë by 62°57′S 60°36′W / 62.950°S 60.600°W. Dit is rofweg sirkelvormig met 'n deursnee van omtrent 12 km. Die eiland se hoogste punt, Mt Pond, is 542 m hoog. Die middelpunt van die eiland is 'n groot baai genaamd Port Foster, omtrent 9 km lank en 6 km wyd, wat die grootste deel van die middel van die eiland beslaan. Die baai het 'n nou ingang, slegs 230 m breed, genaamd Neptunes Bellows. 'n Gevaar is Ravn Rock, wat 2,5 m onder die water in die middel van die kanaal lê. Net binne Neptunes Bellows lê die inham Whalers Bay, wat begrens word deur 'n groot swart strand.
Sedert die vroeë 19de eeu was Deceptioneiland 'n gunstelingtoevlugsoord teen die storms en ysberge van Antarktika. Dit is aanvanklik deur robjagters gebruik en in 1906 het 'n Noorweegs-Chileense walvisjagmaatskappy begin om Whalers Bay te gebruik as 'n basis vir 'n fabriekskip, die Gobernador Bories. Ander walvisjagbedrywe het die voorbeeld gevolg, en teen 1914 was 13 fabriekskepe daar gestasioneer.
Die stasie het nie self walvisspek verwerk nie – dit is op die skepe gedoen – maar het in plaas daarvan die karkasse geneem en hulle gekook om addisionele walvisolie te onttrek deur groot ketels te gebruik en die resultaat in ystertenks te stort.
Walvisoliepryse het in die Groot Depressie geval en dit het die stasie ekonomies onvolhoubaar gemaak. Dit is in 1931 ontruim. Vooruitgang in fabriekskepe het kusstasies vir karkasverwerking onnodig gemaak en dit is dus nooit herbeset nie. 45 mans is in die stasie se begraafplaas begrawe, maar die begraafplaas is in 'n 1969-uitbarsting bedek en die enigste oorblywende tekens is roestende ketels en tenks.
Ander oorblyfsels by Whalers Bay sluit 'n vliegtuigloods met 'n helder oranje verwaarloosde vliegtuigromp daarbuite in, asook die Britse wetenskaplike stasiehuis, waarvan die middel deur die moddervloed in 1969 uitgeruk is.
In die 1940's en 1950's het Argentinië en die Verenigde Koninkryk om beheer van Deceptioneiland gewedywer deur verskeie kere mekaar se vlae te verwyder, asook deur tydelike besetting van die eiland.
Op 3 Februarie 1944 het die Britte 'n permanente basis op Deceptioneiland gevestig as deel van Operasie Tabarin. Dit is tot 5 Desember 1967 bewoon toe 'n vulkaanuitbarsting 'n tydelike onttrekking genoodsaak het. Dit is weer gebruik tussen 4 Desember 1968 en 23 Februarie 1969, toe verdere vulkaanaktiwiteit veroorsaak het dat dit ontruim is.
In 1955 het Chili die land se stasie, Pedro Aguirre Cerda, by Penduluminham ingehuldig om die Chileense teenwoordigheid in die sektor waarop die land aanspraak maak, te versterk.
In 1961 het Argentinië se president, Arturo Frondizi, die eiland besoek om Argentinië se belang aan te toon.
In 1968 verwoes 'n vulkaanuitbarsting die Chileense stasies Pedro Aguirre Cerda en Gutierrez Vargas.
Die vulkaan het ander pogings om permanente fasiliteite te handhaaf grootliks verhoed en sedert 2000 is slegs twee stasies steeds in gebruik, albei slegs in die somer: Gabriel de Castilla (Spanje) en Decepciónstasie (Argentinië).
Ekologie
[wysig | wysig bron]Deceptioneiland het verskeie kolonies stormbandpikkewyne, en dit is moontlik om 'n warm bad te neem deur in die sand op die strand te grawe. Die eiland is tans 'n gewilde toeristebesoekpunt in Antarktika.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Amptelike Deceptioneiland-webwerf
- "Steamed Ice and Frosted Lava" Verslag van 'n toeris se besoek aan Deceptioneiland
- Britse Deceptioneilandstasie Geargiveer 12 Maart 2005 op Wayback Machine
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Deceptioneiland.
